Dakika dakika uydudan izledi
Güncelleme Tarihi:
MİT Müşteşarı Hakan Fidan, MİT Dış Operasyon ve Özel Operasyon daireleriyle yürüttüğü operasyonu TSK ve Türksat uydularının sağladığı görüntülerle dakika dakika izledi. MİT, operasyon sırasında dünyanın önde gelen istihbarat kuruluşlarının başvurduğu, ‘yönlendirme’, ‘yanıltma’ gibi yöntemleri kullandı. Başbakan Davutoğlu ile konsolosluk çalışanlarını yurda getiren uçağı karşılayanlar arasında Fidan da vardı.
IŞİD’in elindeki 49 personelin 101 günlük esaretini bitiren ‘operasyon’, MİT’in Dış Operasyon ve Özel Operasyon dairelerinin imzasını taşıyor. Operasyonu yöneten MİT Müsteşarı Hakan Fidan, yaklaşık 450 kilometrelik bir yolculuk ile tamamlanan operasyonu, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin ve Türksat uydusunun sağladığı hava görüntüleri ile dakika dakika izledi. Ankara’daki güvenlik kaynaklarının verdiği bilgiye göre, operasyonun aşamaları şöyle:
ANALİZ: IŞİD militanlarının Musul Başkonsolosluğu’nu basıp 49 çalışanı rehin almasından bugüne dek geçen sürede yapılan en önemli çalışmalardan biri analiz oldu. Türk personeli tutan IŞİD birimlerinin yapısı, daha önceki rehine olaylarındaki davranışları, söz konusu gruplara söz geçirebilen aşiret ve kişilerle ilgili çok detaylı bir değerlendirme yapıldı. İlk 2 gün içinde kurtarma gerçekleştirilemediği için sürenin uzama ihtimali öngörüldü. Ancak son 2-3 haftada yaşanan çatışmalar, ABD’nin öncülük ettiği IŞİD’e karşı uluslararası koalisyon girişimleri, IŞİD açısından 49 Türkiye Cumhuriyeti vatandaşının serbest bırakılmasını, rehin tutulmasından daha avantajlı hale getirdi.
TEDBİR: 49 personel IŞİD’in eline geçtiği andan itibaren takibe alındı. İlk günlerde Başkonsolos ile telefon görüşmeleri yapıldı. Personeldeki bütün telefonların hareketliliği, GPS takibi sağlandı. Uydular ve insansız hava araçlarından gelen görüntüler de düzenli olarak takip edildi. ‘Humint’ denilen insan istihbaratı devreye sokuldu ve Türklerin tutulduğu yerler, istihbarat elemanlarınca devamlı gözlendi. Bu sayede Türk personel 8 kere yer değiştirdiği halde irtibat hiç kaybedilmedi.
TEMAS: Rehine durumunda olan Başkonsolos Öztürk Yılmaz’ın cep telefonunu kullanabilmesi önemli bir avantaj sağladı. Sünni aşiretler üzerinden Musul’daki Türkleri tutan IŞİD militanlarıyla temas kuruldu. İlk günlerde serbest bırakma eğiliminde olan IŞİD militanları, merkez karargâhından gelen olumsuz tavır nedeniyle geri adım attı.
İKNA: IŞİD, değişik aracılar kullanılarak rehineleri bırakma konusunda ikna edildi. MİT Dış Operasyonlar Dairesi, bu konuda dünyanın önde gelen istihbarat kuruluşlarının başvurduğu, ‘yönlendirme’, ‘yanıltma’ gibi yöntemlere de başvurdu.
KURTARMA GİRİŞİMLERİ: MİT Dış Operasyonlar Dairesi, IŞİD’den 5 kez olumlu yanıt aldı. Ancak gerek PKK/ Peşmerge-IŞİD çatışmaları, gerek Irak ordusu ile ABD’nin operasyonları IŞİD’in geri adım atmasına neden oldu ve planlanan operasyonlar hayata geçirilemedi.
FİNAL OPERASYONU: IŞİD ile 13 Eylül’de rehinelerin serbest bırakılması konusunda anlaşmaya varıldı. Ancak IŞİD’in özellikle Kürt gruplarla çatışmaları, serbest bırakma koşullarının ortaya çıkmasını geciktirdi. Zira IŞİD komutanları, Türkleri Kürt bölgesinde bırakmak istemiyordu. Kürtlerin kontrolündeki bölgede teslimatın kendi güvenliklerini sıkıntıya sokacağı görüşünü ortaya koydular. Bu da ‘güvenli bölgede teslimat’ seçeneğini öne çıkardı. Teslimat için, Suriye’de IŞİD’in kalesi olarak bilinen Rakka’nın kuzeyindeki Telabyad kenti seçildi. 18 Eylül Cuma günü, cuma namazının hemen ardından otobüslerle yola çıkıldı. 3 yerel personel, Musul’da kaldı. Musul’dan ayrıldıktan sonra Telafer’den geçen ve Suriye topraklarındaki IŞİD bölgelerinden ilerleyen 2 otobüse, silahlı IŞİD militanlarını taşıyan üstü açık kamyonetler eşlik etti. Akşam 20.00 sularında Rakka’ya varan konvoy, gece yarısına dek Rakka’da kaldı ve gece yarısı da Akçakale sınırındaki Telabyad şehrine doğru yola çıktı. MİT özel operasyon birimleri de 46 yolcuyu sınırda teslim aldı.
FİDAN EKRAN BAŞINDA: Operasyonu başından itibaren yöneten MİT Müsteşarı Fidan, IŞİD militanlarının kamyonetlerle eşlik ettiği riskli yolculuğu uydu ve insansız hava araçlarının sağladığı görüntülerden dakika dakika izledi. Musul’dan itibaren yaklaşık 450 kilometre süren yol tamamlanıp rehineler MİT görevlilerince teslim alındığında Fidan, Başbakan Ahmet Davutoğlu ile Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ı arayarak bilgi verdi.
