Çürümeye terk ettiler

*Türkiye, binlerce kişiyi adil olmayan yargılamalarla cezaevlerinde çürümeye bıraktı.

*Sınırlı olarak yapılan yasal reformlara rağmen ifade özgürlüğü hakları ihlal edildi.

*Bombalı saldırılar sivillerin yaşamına mal oldu. Polis eylemlerde aşırı güç kullandı.

Merkezi Londra’da bulunan örgütün 2012 Raporu’na göre Türkiye, bölgesel aktör olarak etkisi artsa da binlerce kişiyi adil olmayan yargılamalar sonucu mahkûm edip cezaevlerinde çürümeye bıraktı. Raporda, “Sınırlı yasal reformlara rağmen ifade özgürlüğü kısıtlı kaldı. Polis barışçıl gösterileri dağıtmak için aşırı güç kullandı. Devlet yetkililerinin yaptığı iddia edilen insan hakları ihlalleriyle ilgili soruşturmalar ve kovuşturmalar hatalıydı” denildi. İfade özgürlüğü başlığı altında, vicdani retçi Halil Savda, piyanist Fazıl Say, gazeteciler Ahmet Şık ve Nedim Şener hakkında açılan davalar ile KCK davaları ele alınıyor.

ODTÜ OLAYLARI DA RAPORDA

“Aşırı Güç Kullanımı” başlığı altında ODTÜ’de Aralık 2012’de Başbakan Tayyip Erdoğan’ın üniversiteye gelişini protesto eden öğrencilere yönelik müdahale eleştiriliyor. Raporda ayrıca, “İddialara göre aşırı güç kullanımı sonucu 3 kişinin öldüğü bildirildi” deniyor. Örgüt, “Cezasızlık” başlığı altında da Uludere bombalamasında etkin bir soruşturma yürütülmediğini belirtiyor. Her yıl 159 ülke ve bölgede gerçekleştirilen insan hakları ihlalleriyle ilgili rapor yayınlayan örgütün Türkiye karnesi şöyle:

İNSAN HAKLARINDA İLERLEME OLMADI

- Türkiye, bölgesel aktör olarak etkisi artsa da, terörle mücadele yasası uyarınca binlerce kişiyi adil olmayan yargılamalar sonucu mahkûm edip cezaevlerinde çürümeye bıraktı.
- Sınırlı yasal reformlara rağmen, ifade özgürlüğü hakları ihlal edildi.
- İnsan haklarını gözetmek konusunda önemli bir ilerleme kaydedilmedi.
- Polis barışçıl gösterileri dağıtmak için aşırı güç kullandı.
- Devlet görevlilerinin gerçekleştirdiği iddia edilen insan hakları ihlalleri ile ilgili soruşturmalar ve kovuşturmalar kusurluydu.
- Bombalı saldırılar sivillerin yaşamına mal oldu.
- Vicdani ret hakkını tanıma ve cinsel yönelime ya da cinsiyet kimliğine dayalı ayrımcılığı yasadışı ilan etme konularında ilerleme kaydedilmedi.

KADINA ŞİDDET ENGELLENEMEDİ

- Türkiye, kadınlara ve kız çocuklarına yönelik şiddetle mücadele etmek için daha güçlü yasal koruma yöntemleri benimsedi ancak var olan mekanizmalar iyi bir biçimde uygulanmadı.
- Türkiye’ye sığınan Suriyeli sayısı neredeyse 150 bine ulaştı. 

Suriyeli sığınmacı eleştirisi

AF Örgütü’nün yıllık insan hakları raporunda, Suriyeli sığınmacılar için kurulan kamplardaki koşulların genellikle iyi olduğu belirtildi ancak Türkiye’nin sığınmacılara sınırı “kısmen kapatması” eleştirildi. Raporda, “Ağustosun ikinci yarısından itibaren Türkiye uluslararası hukuku ihlal ederek Suriye sınırını kısmen kapattı. Yıl sonunda binlerce yerinden edilmiş insan Türkiye sınırı yakınındaki kamplarda kötü koşullarda yaşıyordu” denildi.

SÖZ VERİLEN KANUN YOK

Raporda ayrıca Türkiye’nin söz vermesine rağmen mülteci ve sığınmacıların haklarını koruyacak kanun çıkarmadığına dikkat çekiliyor. Af Örgütü’ne göre Türkiye’deki sığınmacılar gözaltı yerlerinde sığınma başvurusu yapmak başta olmak üzere birçok haktan yararlanamıyor. Bazı sığınmacıların ise “zulüm görme riskiyle karşı karşıya kalabilecekleri yerlere” gönderildiği öne sürülüyor.