Cumhuriyet'in 77. yaşı kutlanıyor

Cumhuriyet Bayramı resmi kutlamaları saat 13.00'te Kara Harb Okulu eğitim arazisinden 21 pare top atışının yapılmasıyla başladı.

Cumhuriyet Bayramı dolayısıyla Ulus, TBMM, Sıhhiye ve Atatürk Orman Çiftliği'ndeki Atatürk anıtlarına da çelenkler konuldu.

Ankara'da, yarın ilk tören Anıtkabir'de düzenlenecek. Buradaki tören, saat 08.45'te kortej yürüyüşü ile başlayacak. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Atatürk'ün kabrine çelenk konulması, saygı duruşunda bulunulması ve İstiklal Marşı çalınmasından sonra özel defteri imzalayacak.

Başkent'te ikinci tören saat 09.30'da TBMM'de yapılacak. Cumhurbaşkanı Sezer, kabul salonunda, İstiklal Marşı'nın okunmasıyla başlayacak törende, tebrikleri kabul edecek.

Cumhuriyet'in 77. kuruluş yıldönümü dolayısıyla Atatürk Kültür Merkezi'ndeki törenler, Cumhurbaşkanı Sezer'in saat 11.15'te tören alanına gelişi, okul ve birlikleri denetlemesiyle başlayacak. İstiklalMarşı'nın okunmasından sonra okul ve birlikler, tören geçişi yapacaklar. Bu sırada Türk Hava Kurumu paraşütçüleri, uçaklar ve helikopterlerin gösterileri izlenecek.

Türk Yıldızları 100'üncü gösterisini, Cumhuriyetin 77. kuruluş yıldönümü dolayısıyla Ankara'da düzenlenecek törende, özel bir program ile gerçekleştirecek.

HADEP ilk kez törende

Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunun 77. yıldönümü kutlamaları İstanbul'da Taksim Cumhuriyet Anıtı önünde düzenlenen törenle başladı.

Anıta çelenklerin konulması, saygı duruşu ve İstiklal Marşı'nın okunmasının ardından İstanbul Valisi Erol Çakır, Anıt Özel Defteri'ni imzaladı. Törene, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkan Vekili Ümit Özerol, 1. Ordu Komutanı Orgeneral Nejdet Timur, Harp Akademileri Komutanı Orgeneral Nahit Şenoğul, İstanbul Cumhuriyet Başsavcısı Ferzan Çitici,DGM Cumhuriyet Başsavcısı Aykut Cengiz Engin ile diğer mülki amirler, siyasi parti temsilcileri ve sivil toplum kuruluşları katıldı. HADEP İstanbul İl Örgütü ise, ilk kez Cumhuriyet Bayramı kutlamalarına katıldı. HADEP adına çelengi anıta İl Başkanı Doğan Erbaş koydu.

24 saat kesintisiz Söylev

Atatürkçü Düşünce Derneği (ADD) Kadıköy Şubesi'nce, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunun 77. yıldönümü kutlamaları kapsamında düzenlenen ''24 saat aralıksız Söylev okuma'' etkinliği törenle başladı.

Kadıköy Anadolu Lisesi'nin konferans salonundaki etkinlik, Atatürk ve silah arkadaşları için 1 dakikalık saygı duruşunda bulunulması ve İstiklal Marşı'nın okunmasıyla başladı.

ADD Kadıköy Şube Başkanı Coşkun Gürel yaptığı konuşmada, ''Türkiye'de birtakım karanlık oyunlar oynanmak istendiğini, bir taraftan ulusal kimliği unutturmak, bir taraftan da yapay sorunlar yaratılarak ülkeyi açmazlarla boğuşturmak isteyenler olduğunu'' söyledi.

Törende daha sonra, yarın saat 08.00'e kadar sürecek olan ''24 saat aralıksız Söylev okuma'' etkinliği, Kadıköy Anadolu Lisesi Müdürü Osman Nuri Ekiz tarafından başlatıldı. Yaklaşık 5 dakika süreyle ''Söylev''i okuyan Ekiz'in ardından ADD üyeleri de sırayla kürsüye çıkıp ''Söylev''i okumayı sürdürdüler. Ressam Bedri Baykam da ''Söylev'' den bir kısım okudu. Gönüllüler, ortalama 5 dakika süreyle ''Söylev''i okumaya devam ediyorlar.

''Söylev'' okuma etkinliğine, çeşitli okullardan gelen öğrencilerin yanı sıra İstanbul Üniversitesi Senatosu, Marmara Üniversitesi'nden bir grup öğretim üyesi, aralarında Rutkay Aziz, Enis Fosforoğlu, Kenan Işık'ın da bulunduğu birçok sanatçının katılacağı bildirildi.

İzmir'de top atışı

Cumhuriyet Bayramı kutlamaları İzmir'de de 21 pare top atışı ve Atatürk Anıtı'na çelenk konulmasıyla başladı. Cumhuriyet Alanı'nda bulunan Atatürk Anıtı'na İzmir Valisi Alaaddin Yüksel, Ege Ordu ve Garnizon Komutanı Orgeneral Çetin Doğan, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Piriştina, üniversitelerin rektörleri, siyasi partiler, kamu kurum ve kuruluşları ile özel sektörün temsilcileri, sivil toplum kuruluşlarının yöneticileri çelenk koydular. Kordon'dan 21 pare top atışının tamamlanmasıyla, saygı duruşu yapıldı ve İstiklal Marşı okundu.

Van'da yemek yarışması

Van Valiliği, Cumhuriyet Bayramı etkinlikleri çerçevesinde yemek yarışması düzenledi. Yöresel yemek yarışmasına Ayranaşı, Su böreği ve ekşili yemekler dalında yarışmalar düzenlendi.

Cumhuriyet'in 77. kuruluş yıldönümü nedeniyle siyasiler de mesajlar yayınladı:

Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer: Türkiye Cumhuriyeti'nin ülkesi ve ulusuyla bölünmez bütünlüğünün, Atatürk ilke ve devrimlerinin korunup kollanmasında hepimize sorumluluk düşmektedir.

Cumhuriyet'le birlikte yaşamımıza giren demokrasi kültürünü yaşam biçimi olarak benimsemeli ve ülkemizin demokratik, laik bir sosyal hukuk devleti olmasının önünde duran tüm engelleri hep birlikte kaldırmalıyız. Başta laiklik olmak üzere, devletimizin değiştirilemez nitelikteki temel ilkeleri, yolumuzu aydınlatmayı sürdürmektedir. Bu ilkeleri değiştirmeye yönelik hareketlere karşı kararlılıkla savaşım vermemiz gerektiğini burada bir kez daha vurgulamak istiyorum.

Devletin resmi dili, bayrağı, sınırları, egemenlik hakları her türlü tartışmanın üstünde olup, bunların korunması devletin yasal hakkı ve görevidir.

Demokratik, laik Cumhuriyetimizi yıkmayı hedefleyen, terör ve irtica ile savaşımı, ulus olarak her koşulda sürdüreceğimizden emin olunmalıdır.

Demokratik toplum düzeninin, bireye sağladığı haklar yanında, yüklediği görev ve sorumluluklar da bulunduğu unutulmamalıdır. Yurttaşlarımızı bu konuda daha duyarlı olmaya çağırıyorum.

Çağdaş demokrasilerde devlet insan için vardır. Devlet yurttaşına hizmet götürmek, onun gereksinmelerini karşılayacak uygulamalarda bulunmak ve toplumsal yaşamı, düzenli işleyecek biçimde örgütlemek durumundadır. Bu bağlamda, devletin toplumsal yaşamdaki rolünün, yurttaşlarımızın saygısının pekişeceği bir etkinlik düzeyine ulaştırılması ve devlet yapısında buna uygun düzenlemelerin gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Devlet, tüm kurum ve kuruluşları ile birlikte daha sosyal, daha demokratik yapılanmalı, sosyal adalete ve demokrasiye evrensel düzeyde geçerlilik kazandırılmalıdır.

Dünyamızın yaşadığı gelişmeler karşısında çağdaş demokrasi anlayışı da değişmiş, katılımcılığın her düzlemde yaygınlaştığı yeni bir içeriğe kavuşmuştur. Bu nedenle, Türkiye, her düzeyde katılıma olanak sağlayıp, sivil toplumu güçlendirecek adımı atarak demokrasimizi daha ileri düzeylere taşıma başarısını gösterebilmelidir.

TBMM Başkanı Ömer İzgi: Her cumhuriyet idaresinde yeterince demokrasi bulunmayabilir; ama her cumhuriyetin demkrasiyi kaçınılmaz kıldığı tartışmasızdır. Kutladığımız cumhuriyet eşitliktir, özgürlüktür, uygarlıktır, insanlık onurunu, o onuru yaşatacak kurumları da özenle koruyarak her değerin üstünde tutmaktır. Şu büyük gerçeği de hiç unutmamalıyız ki, TBMM, insanlık tarihinde; ordu kurmuş, kurtuluş savaşı yönetmiş, devlet kurmuş, cumhuriyet idaresini seçmiş tek parlamento olma onurunun da sahibidir. Geçmişte karşılaşılan pek çok sorun, Meclis'te alınan kararlar doğrultusunda aşılmıştır. Bu bağlamda, yüce ulusumuzun kendisini bekleyen aydınlık geleceğe, ancak cumhuriyet ve ulusal egemenlik ilkesinin hayat bulduğu TBMM sayesinde varılabileceğinin bilincinde oluşu, en büyük kazancımızdır, övüncümüzdür. Bundan ötürüdür ki, TBMM'nin başaramayacağı, aşamayacağı hiçbir engel yoktur.

Başbakan Bülent Ecevit: Cumhuriyetle hanedan egemenliğinin yerini halk egemenliği, teokrasinin yerini laiklik, dikta rejiminin yerini demokrasi almıştır. Cumhuriyetle ulusumuza, çağdaşlığın ve kalkınmanın yolu açılmıştır. Dağılıp çöken bir devletin küllerinden, dipdiri ve güçlü bir devlet doğmuştur. Bu devlet, bilime en büyük değeri veren Atatürk'ün izinde, sonsuza kadar yaşayacak ve Türk ulusunu çağdaş uygarlığın üstüne taşıyacaktır.

Başbakan Yardımcısı, Devlet Bakanı ve MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli: Ecdadımızın askeri zaferlerle taçlandırıp, bize emanet ettikleri Cumhuriyet'i, biz de ekonomik zaferlerle ve demokratik açılımlarla donatarak gelecek nesillere devretmek azmindeyiz. Siyaset ve toplum hayatında görülen, sosyo-ekonomik yapının olumsuzluklarından olan yolsuzluk ve kirlenmenin üzerine daha kararlı bir şekilde gidilecek ve her türlü yozlaşma da ortadan kaldırılacaktır.

Başaramadık

ANAP Genel Başkanı ve Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Mesut Yılmaz: Türkiye, bulunduğu bölgenin ve dünyanın dikkate değer ekonomik güçlerinden biri haline gelmiştir. Cumhuriyetin özünü ve temelini oluşturan siyasi yapıda ise maalesef birtakım iyi niyetli çabalara rağmen, başarısız olunmuştur. Cumhuriyet esasen, siyasi bir projedir. Hak ve hürriyetlerin karakterize ettiği birey, vatandaşı temel alır. Türkiye Cumhuriyeti'nin siyasi başarısızlığı, işte bu temelin zayıf kalmış olmasındandır. Yasal ve kurumsal alanda sağlanan açılımlara rağmen, vatandaşlığın halen kağıt üzerinde olduğu bir ülke konumundayız.

Devlet rejimi sahiplenmiş ve fakat rejimin gerçek sahibi olan milletin önüne, onun hak ve hürriyetlerini kısıtlamak, tercihlerini etkisizleştirmek suretiyle çeşitli engeller koymuştur.

Türkiye Cumhuriyeti, Cumhuriyet'in lafzına sahip çıkan, ama onun gerçekleşmesinden ve vatandaşlıktan uzak bir devlet görünümündedir. Vatandaşlarla bağların kopuk olması, Cumhuriyetin esas aldığı millet birliği ile üniter yapıyı da sıkıntıya sokmuştur. Cumhuriyet kurulduğundan bu yana sorun olmaya devam edegelen sorunları, sadece dış mihraklar veyahut işbirlikçi şer odakları ile izah edemeyiz. Bu tepkisel hadiselerin bir önemli sebebinin de devletimize hakim olan çarpık anlayış olduğunu kabul etmek zorundayız.

Devletin değiştirilemez nitelikleri ile milletin vazgeçilemez değerlerinin mutlaka uzlaştırılması gerekir. Bunun yolu da demokrasiden geçer.

DYP Genel Başkanı Tansu Çiller: 77 yıl önce kurulan Cumhuriyetimize ve demokrasi anlayışımıza olan bağlılığımızı koruyacağımıza ve medeniyet yolunda emin adımlarla ilerleyeceğimize inancım tamdır. Cumhuriyetimizin 77'nci kuruluş yıldönümünü gurur ve coşkuyla kutluyoruz. Büyük Önder Atatürk'ün önderliğinde milletçe verilen tarihi mücadele, pek çok mazlum ulusa örnek olmak suretiyle dünya tarihinde seçkin yerini almış, Türkiye'yi çağdaş medeniyete taşımıştır. 77 yıl önce kurulan Cumhuriyetimize ve demokrasi anlayışımıza olan bağlılığımızı koruyacağımıza ve medeniyet yolunda emin adımlarla ilerleyeceğimize inancım tamdır.

CHP Genel Başkanı Deniz Baykal: Cumhuriyet, Türkiye'nin yaşadığı, dünyada benzeri bulunamayacak, çok iddialı bir değişim projesidir. Cumhuriyet'in temelinde, bütün insanları, ekonomik, etnik, dini ve mezhepsel özellikleri ne olursa olsun, eşit yurttaş sayma anlayışı vardır. Bu ilke, hala gereğince özümsenememiştir. Bugün, Cumhuriyete olan inancımızı ortaya koyma günüdür. Cumhuriyete yönelik tehditler ve tehlikeler konusunda da tam bir duyarlılık içinde olduğumuzu önemle belirtmeliyim.