Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan yerli aşı açıklaması
Güncelleme Tarihi:
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, D-8 Teşkilatı 10. Zirve Toplantısı'na canlı bağlantıyla katıldı. Erdoğan, "Türkiye olarak insan deneylerini yaptığımız yerli aşımızı, 'kimsenin geride bırakılmaması' ilkesiyle tüm insanlığın istifadesine sunacağız." dedi.
D-8 Teşkilatı 10. Zirve Toplantısı'na Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nden canlı bağlantıyla katılan Erdoğan, fiziken beraber olamasalar da toplantı vesilesiyle ülke liderleriyle bir araya gelmekten büyük bahtiyarlık duyduğunu dile getirdi. D-8'in kuruluşuna öncülük eden merhum Başbakan Prof. Dr. Necmettin Erbakan'ı rahmetle yad eden Erdoğan, teşkilatın bugünlere gelmesinde emeği olan tüm siyaset ve devlet adamlarına şükranlarını sundu. Zirvenin ülke, bölge ve tüm insanlık için hayırlara vesile olmasını Allah'tan niyaz eden Erdoğan, zirve toplantısıyla 4 yıla yakın bir süredir deruhte ettikleri dönem başkanlığını, dost ve kardeş Bangladeş'e devrettiklerini söyledi. Bangladeş Halk Cumhuriyeti Başbakanı Şeyh Hasina'ya başarı dileklerini sunan Erdoğan, dost ve kardeş Bangladeş'i 50. bağımsızlık yıl dönümü nedeniyle ayrıca tebrik etti.
"DAHA ADİL, MÜREFFEH, İSTİKRARLI DÜNYA HEDEFİ"
Sekretaryasına İstanbul'da ev sahipliği yaptıkları, üç kıtada temsil edilen teşkilatın, kuruluşundan bu yana geçen çeyrek asırlık dönemde güçlenerek yoluna devam ettiğini vurgulayan Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Örgütümüzü kurarken savaş yerine barışın, çatışma yerine diyaloğun, çifte standart yerine adalet ve kalkınmanın hakim kılınmasını esas almıştık. Üstünlük yerine eşitliğin, sömürü yerine paylaşımın, baskı ve tahakküm yerine insan hakları, özgürlük ve demokrasinin egemen olmasını şiar edinmiştik. Daha adil, daha müreffeh, daha istikrarlı dünya hedefiyle çalışan bir yapı olarak geride bıraktığımız sürede önemli işlere de imza attık. Ancak önümüzde halen katetmemiz gereken ciddi bir mesafe olduğunu da biliyoruz. İnşallah el birliği içinde çalışarak barış, huzur ve esenlik dolu bir dünyanın tesisi için mücadele etmeyi sürdüreceğiz."
"SALGIN, DÜNYA GENELİNDE BİRÇOK ÇARPIKLIĞI DA GÜN YÜZÜNE ÇIKARDI"
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, son 1 yıldır koronavirüs salgını nedeniyle küresel çapta bir imtihanla karşı karşıya olunduğunu, şimdiye kadar 192 ülkede yaklaşık 3 milyon insanın hayatına mal olan salgının, dünya genelinde birçok çarpıklığı da gün yüzüne çıkardığını ifade etti. Salt maddi zenginliğin, sosyal adalet ve refahı temin etmeye kafi gelmediğinin salgın döneminde çok acı bir şekilde görüldüğünün altını çizen Erdoğan, salgınla mücadelede ilk günden beri uluslararası iş birliğinin önemine ve zaruretine dikkati çektiklerini söyledi. Vatandaşlara en ileri sağlık hizmetlerini sunarken, dost ve kardeş ülkeleri de asla kaderlerine terk etmediklerini aktaran Erdoğan, şöyle konuştu:
"157 ülke ve 12 uluslararası kuruluşa gönderdiğimiz tıbbi yardımlarla bu zor dönemde dayanışmamızı açıkça ortaya koyduk. G-20 üyesi olarak salgının küresel düzeye borç krizine dönüşmemesi için en yoksul ülkelere yönelik borç ödemelerinin ertelenmesi girişiminin başlatılmasını ve bilahare süresinin uzatılmasını destekledik. IMF ve Dünya Bankası gibi platformlarda bu amaçla başlatılan çalışmalara katkı sağladık. Virüse karşı en büyük gücümüz olan aşı meselesinin, çıkarlara ve kar hırsına kurban edilmemesi gerektiğini her platformda açıkça ifade ettik. Türkiye olarak halihazırda insan deneylerini yaptığımız yerli aşımızı süreçlerin tamamlanmasına müteakip kimsenin geride bırakılmaması ilkesiyle tüm insanlığın istifadesine sunacağız. Kovid-19 hastalığına kurban verdiğimiz tüm kardeşlerimize Allah'tan rahmet, yakınlarına baş sağlığı hastalarımıza acil şifalar diliyorum. Rabb'imden bizi ve tüm insanlığı bu musibetten bir an önce kurtarmasını niyaz ediyorum."
Cumhurbaşkanı Erdoğan, dönem başkanlıkları süresince, açıklamış oldukları öncelikler doğrultusunda, teşkilatı güçlendirmeye ve bölgesel iş birliğini daha da geliştirmeye çalıştıklarını aktardı. Erdoğan, bugün de Bangladeş'in isabetle belirlediği "Dönüştürücü Bir Dünya İçin İş Birliği: Gençliğin ve Teknolojinin Gücünden Faydalanmak" temasıyla toplandıklarını anımsatarak şunları söyledi:
"1,1 milyarı aşkın çoğunluğu gençlerden müteşekkil D-8 nüfusu, en değerli zenginliğimizdir. Güçlü ve etkili olmanın yolu iyi eğitim almış gençlere sahip olmaktan geçer. Bu bağlamda, BM Genel Sekreteri Sayın Guterres'in, 2030 BM Gençlik Stratejisi'ni destekliyoruz. Bu stratejide belirlenen hedeflere öncülük etmeye yönelik çalışmalarımızı sürdürüyoruz. İstanbul'da ev sahipliği yapmayı arzu ettiğimiz BM Gençlik Merkezi Projesi tamamlandığında bu merkez, teşkilatımızın kıymetli gençlerinin bir araya gelecekleri yeni bir platformu teşkil edecektir. Günümüz ekonomisinin rekabetçi yapısında öne çıkabilmek için yüksek teknoloji ve inovasyon anahtar konumdadır. Güçlü ve sürdürülebilir büyüme oranlarının yakalanabilmesi için yüksek teknolojiye dayalı, katma değeri yüksek üretime ağırlık vermek mecburiyetindeyiz. Bu çerçevede, ülkelerimizin en prestijli üniversitelerinin dahil olduğu 'D-8 Araştırma ve İnovasyon Öncüleri Ağı' girişimini memnuniyetle karşılıyoruz. Yenilenebilir enerji, yapay zeka, robotik, nesnelerin interneti, büyük veri, blok zincir ve nanoteknoloji gibi yenilikçi alanlarda, üniversitelerimiz ve araştırma kurumlarımız arasında bilgi paylaşımını mümkün kılan bu ağ, ülkelerimizin hak ettiği yere ulaşması bakımından kritik önemdedir."
Erdoğan, iş birliği potansiyelini ticaretten yatırıma, kırsal kalkınmadan tarıma, turizmden enerji ve ulaştırmaya, sağlıktan savunmaya kadar birçok alanda hayata geçirmelerinin mümkün olduğunu vurguladı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, "D-8 içi ticaret hacminin bugüne kadar 7 kattan fazla artması elbette değerlidir ancak yeterli değildir. D-8 Tercihli Ticaret Anlaşması'nın tüm üye ülkeler tarafından mümkün olan en erken zamanda yürürlüğe konulması büyük önem arz ediyor. Türkiye olarak, D-8 ülkeleri arasında ticaretin kolaylaştırılmasını teminen bir strateji belgesi hazırlayarak sizlere ilettik." diye konuştu.
Önümüzdeki dönemde, Ticaret Bakanlarının katılacağı bir toplantıya ev sahipliği yaparak bu konularda da ilerleme sağlamayı hedeflediklerini anlatan Erdoğan, şöyle devam etti:
"İslami finans kurumlarının likidite ihtiyaçlarını ve Müslüman coğrafyanın artan altyapı finansman ihtiyaçlarını aynı anda karşılayacak ve online platforma dayalı bir İslami Megabank fikrinin de yapılabilir olduğuna inanıyoruz. D-8'i günümüzün ihtiyaçlarına göre yenilemeli, proje ve sonuç odaklı bir yapıya dönüştürmeli, karar alma süreçlerini hızlandıracak adımlar atmalıyız."
"YEREL PARAYLA TİCARETE AĞIRLIK VERMEMİZ ŞARTTIR"
Erdoğan, bir önceki zirvede de belirttiği gibi bu teşkilatın yeni üye ve ortaklarla güçlendirilerek etki alanının daha da genişletilmesi gerektiğini vurguladı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü:
"2017 yılındaki İstanbul Zirvemizde, yerel paralarımızla ticaret yapma çağrısında bulunduğum da hatırlanacaktır. Geçtiğimiz dört yılda yaşananlar, bu çağrının ispatını ve isabetini ortaya koydu. Ülkelerimizi, kur kaynaklı risklerden korumak için yerel parayla ticarete ağırlık vermemiz şarttır. D-8 Takas Bankası'nın bu kapsamda çalışmalarını hızlandırmasını, henüz bu mekanizmaya dahil olmamış üyelerin de gerekli adımları atmasını bu bakımdan faydalı görüyorum."
Üretim, istihdam ve inovasyonun temel nüvesinin son tahlilde özel sektör olduğuna ve D-8 çatısı altında özel sektörü destekleyen pek çok yapının hayata geçirildiğine işaret eden Erdoğan, başta D-8 Ticaret ve Sanayi Odası olmak üzere tüm bu yapıların daha aktif ve eşgüdümlü çalışması için diyalogları kararlılıkla sürdüreceklerinin altını çizdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, D-8 Genel Sekreteri Cafer Kuşari ve tüm sekretarya personelini tebrik ederek salı günü başlayacak başı rahmet, ortası mağfiret, sonu ebedi azaptan kurtuluş olan ramazan ayının hayırlı, bereketli ve mübarek olması temennisinde bulundu.
"KARDEŞLİĞİMİZİ YENİDEN DİRİLTMEK İÇİN BİR FIRSATA DÖNÜŞTÜRMELİYİZ"
Ramazana kavuşmak kadar bu kutlu ayı manası, ruhu ve temsil ettiği değerlere mütenasip bir şekilde yaşamanın da önemine vurgu yapan Erdoğan, şunları kaydetti:
"Bu ayı, sadece ibadetlerimizi artırmak için değil, kardeşliğimizi de yeniden diriltmek, hatırlamak için bir fırsata dönüştürmeliyiz. Bilhassa vatanlarından kilometrelerce uzakta, Kovid-19 salgını yanında zulümle, açlıkla, yoksullukla mücadele eden Filistinli mültecilere, Arakanlı, Yemenli, Suriyeli muhacirlere de sahip çıkmanın gayretinde olmalıyız. Unutmayalım ki kardeşliğimiz ne kadar kaviyse Müslümanlığımız da o derece sağlamdır, muhkemdir, sarsılmazdır. Kardeşliğimize sarılmaktan, dayanışmamızı güçlendirmekten, birbirimizi Allah için, O'nun rızası için sevmekten başka bir çıkış yolumuz yoktur."
Erdoğan, kısa bir süre önce Bangladeş'te hastane ve onlarca konutun zarar gördüğü yangından dolayı Bangladeş Başbakanı Şeyh Hasina'ya geçmiş olsun dileklerini ileterek "Sahra hastanemizi yaptık, şimdi de konutları süratle bitirerek Bangladeş'in emrine vermeyi düşünüyoruz." açıklamasında bulundu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Bangladeş'in D-8 Dönem Başkanlığı'nı en güçlü şekilde destekleyeceklerini vurguladı.
İŞTE TOPLANTI SONRASI YAYIMLANAN BİLDİRİ
Zirvenin ardından yayımlanan bildiride ise taraflar İstanbul, Dakka, Kahire, Tahran, Bali, Kuala Lumpur, Abuja ve İslamabad'da barış, demokrasi, ilerleme, diyalog, dayanışma, ortaklık ve hoşgörü ile ılımlılık konularında verilen taahhütleri, halkların ekonomik zenginliğini ve refahını sağlamak için temel ve kurucu değerler olarak yineledi.
Çok taraflılığa, özellikle BM sistemine olan güçlü inancın teyit edildiği bildiride, tüm bölgesel ve uluslararası kuruluşlara aktif katılım, etkin koordinasyon ve iş birliğini taahhüt ederek Güney-Güney ve Üçgen iş birliğinin potansiyeli ve faydasının altını çizdi.
Bildiride, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının, üye devletlerin çeşitli sektörler üzerindeki etkilerine karşı mücadelede iş birliğini derinleştirmenin önemi vurgulandı.
Sürdürülebilir sosyoekonomik kalkınma hedefinin takip edilmesinin arzulandığı kaydedilen bildiride, ticaret, tarım ve gıda güvenliği, sanayi iş birliği ve KOBİ'ler, enerji ve madenler, ulaştırma ve turizmde karşılıklı iş birliğinin önemi takdir edildi.
Bildiride, çeşitli alanlarda iş birliğini geliştirme olanaklarının araştırılacağı belirtildi.
İklim değişikliğinin, çağın en büyük zorluklarından biri olduğu teyit edilen bildiride, taraflar iklim değişikliğine uyum ve azaltımın acil bir küresel önceliği temsil ettiğini vurguladı.
Sürdürülebilir sosyoekonomik kalkınma hedefinin devam ettirilmesinin arzulandığı bildiride, ticaret, sanayi, fikri mülkiyet hakları, tarım, gıda güvenliği ve diğer alanlardaki sürdürülebilirlikte karşılıklı iş birliğinin önemi teslim edildi.
TERÖRİZM, MEZHEPÇİLİK VE AŞIRILIKLA MÜCADELE ETME KARARLILIĞI
Bildiride, ticaret sepetinin uluslararası düzeyde de genişletebilen ve çeşitlendirilebilen "Mavi Ekonominin muazzam potansiyelinden" yararlanmanın faydaları not edildi.
Üye Devletler arasındaki eş güdüm ve angajmanın daha da güçlendirilmesi ihtiyacının altının çizildiği bildiride, taraflar tüm biçimleri ve tezahürleriyle terörizm, mezhepçilik ve aşırılık da dahil olmak üzere, üye devletlerin ekonomik kalkınması ile barış ve refahına yönelik tüm tehditlere karşı mücadele etme kararlılığını ifade etti.
Bildiride ırkçılık, ayrımcılık, yabancı düşmanlığı ve Müslüman karşıtlığının tüm biçimleriyle mücadele etme iradesi yeniden teyit edildi.
TURİZM İŞ BİRLİĞİNİ ARTIRMA ÇAĞRISI YAPILDI
Ayrıca, üye ülkeler arasında turizm iş birliğini artırmak amacıyla düzenli Kıdemli Memurlar ve Bakanlar toplantılarının düzenlenmesi çağrısı da yapıldı.
D-8'in 2017'den bu yana başkanlığını yürüten Türkiye'ye takdirlerin iletildiği bildiride, bu süreçte görüşülen proje ve girişimlerden söz edildi.
Bildiride, bu girişimler arasında D-8 Uluslararası Üniversitesi, D-8 Tarım ve Gıda Güvenliği Araştırma Merkezi'nin kurulması, D-8 Sağlık ve Sosyal Koruma Programı'nın başlatılması sayıldı.
D-8 Yaratıcı Ekonomi ve Finans Merkezi'nin kurulması, Takas Ticaret Sistemi'nin başlatılması konularının da gelecek projeksiyonunda yer aldığı belirtilen bildiride, bu çerçevede İslam Kalkınma Bankası ve BM gibi uluslararası kurumlarla yürütülen iş birliğinin memnuniyet verdiği kaydedildi.
Bildiride, proje tekliflerinin ön fizibilite çalışmaları için D-8 Proje Destek Fonu kurulacağı ifade edilirken 2019'da gerçekleştirilen D-8 Turizm Bakanları Toplantısı'na da atıfta bulunuldu.
Bildiride, "Amaçların ve hedeflerin gerçekleştirilmesi ve işlerin gözden geçirilmesi amacıyla düzenli aralıklarla turizm iş birliği konusunda Kıdemli Memurlar ve Bakanlar toplantıları düzenlemeye çağırıyoruz." ifadelerine yer verildi.
Üye ülkeler arasında ticaretin artmasına yardımcı olan D-8 Ticaret ve Sanayi Odaları Tüzüğü'nün kabul edilmesinin de memnuniyet verici olduğu ifade edilen bildiride, üyelerle diğer ülkeler arasında ticareti teşvik eden D-8 Ticaret ve Sanayi Odası dijital platformu kurulması fikrinin desteklendiği de belirtildi.
D-8 üyelerinin teknolojik gelişmeler alanında yakın çalışma sergilemesinin önemine işaret edilen bildiride, üye ülkelere D-8 Sağlık ve Sosyal Koruma Programı'na malzeme ve insan kaynağı desteği verme çağrısı yinelendi.
EŞİT KÜRESEL KOVİD-19 AŞILAMASININ ÖNEMİ VURGULANDI
Bildiride üye ülkelere, aşılarda fiyat ve miktar avantajı sağlamak amacıyla Kovid-19 aşısı üreten uluslararası ilaç şirketleriyle yapılacak müzakerelerde iş birliği yapma çağrısında bulunuldu.
Herkesin aşıya güvenli ve adil erişim sağlaması için Kovid-19 Aşıları Küresel Erişim Programı (COVAX) Eş Başkanı olarak Endonezya Dışişleri Bakanının (Retno Marsudi) önemli rolünün takdir edildiği bildiride, "Küresel adil erişime ulaşana kadar hiçbir ekonomi tam olarak toparlanamayacağından, eşit küresel Kovid-19 aşılamasının sağlanması, küresel ekonomik iyileşmeyi hızlandırmaya önemli ölçüde katkıda bulunacaktır." vurgusu yapıldı.
Pakistan hükümetinin, "Borç Erteleme Küresel Girişimi" çağrısının takdir edildiği aktarılan bildiride, “2020-2030 D-8 On Yıllık Yol Haritası'nın kabul edilmesini memnuniyetle karşılıyor ve belgenin etkili bir şekilde uygulanmasının önemini vurguluyoruz. Ayrıca tüm paydaşları kabul edilen yol haritasının tam olarak icra edilmesinde üzerlerine düşeni yapmaya çağırıyoruz." ifadeleri yer aldı.
Üye devletleri, kendi bakanlıkları ve kurumları ile istişare içinde D-8 Özel Ekonomik Bölgeleri kurma olasılığını değerlendirmeye davet eden bildiride, ayrıca D-8 Sekretaryası, D-8 Özel Ekonomik Bölgelerinin kurulmasına yönelik politika çerçevesini ve düzenlemeleri tartışmak üzere bir toplantı yapmaya çağrıldı.
Bildiride, üye devletler, D-8 içi ticareti kolaylaştırmak amacıyla D-8 Üye Devletleri arasında ulaşım bağlantısallığını geliştirme ve güçlendirme olanaklarını araştırmaya teşvik edilerek "Üye devletleri, bu hayati önemdeki sektörde iş birliğini geliştirmek ve temin etmek için mümkün olan en kısa sürede Tercihli Ticaret, Vize ve Gümrük Anlaşmalarını onaylamaya ve uygulamaya koymaya teşvik ediyoruz." ifadesi kullanıldı.
Bildiride, verimli bir sonuç için önkoşul olarak üye devletler arasında sürekli ve etkili iş birliğine ve müzakereye duyulan ihtiyaç kabul edilirken teknik ve politika belirleme konularındaki toplantıların zamanında yapılması ihtiyacının altı çizildi.
Verimlilik ve etkinliklerini artırarak D-8 Çalışma Gruplarını yeniden canlandırma kararı alınan bildiride, üye devletlerin farklı seviyelerde D-8 toplantıları organize etme ve başarılı bir şekilde ev sahipliği yapma çabaları takdir edildi.
Bildiride, Malezya 26 Eylül 2019'da D-8 Şartı'nı onayladığı için kutlanırken “Küresel Kovid-19 salgını esnasında, var olan ve ortaya çıkan ekonomik zorluklara rağmen D-8 Üye Devletlerinin komşu ülkelerinin yerlerinden edilmiş vatandaşlarına sağladıkları yardım dahil olmak üzere kendilerini barındırmadaki cömertliklerini ve insani liderlik rolünü takdir ediyoruz. Ayrıca kendi ülkelerine güvenli, gönüllü, sürdürülebilir ve onurlu bir şekilde geri dönmelerini ahlaken destekliyoruz." denildi.
Ülkelere, bölge dışı yargı yetkisinden kaçınma ve BM Şartına ve uluslararası hukuka aykırı olarak uygulanan araçlar olan tek taraflı ekonomik yaptırımlar ve ekonomik veya siyasi baskıyı reddetme çağrısında bulunulan bildiride, bu tür önlemlerden etkilenen D-8 üye devletlerine destek ifade edildi.
Bildiride, örgütün amaç ve hedeflerine ulaşmak için ön koşul olarak güçlü ve verimli bir sekretarya ihtiyacı vurgulanırken D-8 Teşkilatının üyeliğinin genişletilmesi fikrinin prensip olarak desteklendiği aktarıldı.
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN'IN LİDERLİĞİNE TEŞEKKÜR
Nijerya Federal Cumhuriyeti Büyükelçisi Isiaka Abdulkadir İmam'ın, D-8 Teşkilatının bir sonraki Genel Sekreteri olarak aday gösterilmesinin memnuniyetle karşılandığı belirtilen bildiride, "Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Zat-ı Devletleri Sayın Recep Tayyip Erdoğan'a, Dönem Başkanlığı döneminde D-8 hedeflerinin desteklenmesindeki liderliği, bağlılığı ve özverili çabaları için derin teşekkürlerimizi sunuyoruz." vurgusu yapıldı.
Bangladeş'e 10. Zirveye başarıyla ev sahipliği yaptıkları için teşekkürlerin sunulduğu bildiride, Mısır'ın 11. D-8 Zirvesi'ne ev sahipliği yapmaya yönelik teklifinin memnuniyetle karşılandığını, tarihin bilahare ele alınacağı açıklandı.
Hürriyet.com.tr
