Çukurova deltasında sular buharlaşıyor

Orman Mühendisleri Odası Doğu Akdeniz Şube Sekreteri Ayhan Küyük, AA muhabirine yaptığı açıklamada, birçok kuş türüne ev sahipliği yapan sulak alanların tahribatının hızla sürdüğünü söyledi.

Tahribatın, sıtma hastalığını önlemek için öngörülen kurutma çalışmalarıyla başladığını belirten Küyük, gelişen teknolojiyle birlikte yeni tarım alanları elde etme arzusunun, sazlık ve bataklıkların yanı sıra taşkın ovaları ve gölleri de kapsayarak devam ettiğini ifade etti.
Sulak alanların kurutulması sonucu elde edilen arazilerin pek çoğunda istenilen tarımsal üretime erişilemediği gibi, bir kısım yerlerin de, tuzlanma ve rüzgar erozyonu gibi nedenlerle kısa zamanda verimsizleştiğini ifade eden Küyük, “Örneğin Amik Ovası'nda önceleri 6 metreden çıkan taban suyu şimdilerde 500-600 metreden çıkıyor. Yörenin su rejiminde bozulmalar oluştu” dedi.

Türkiye'de son 40 yıl içinde üç Van Gölü büyüklüğünde 1.3 milyon hektar sulak alanın geri dönüşü olmayacak biçimde kaybedildiğini belirten Küyük, Amik, Avlan, Kestel, Gavur, Suğla, Eber, Akşehir gölleri, Hotamış, Yarma, Eşmekaya sazlıklarının yok olduğunu, Sultan ve Ereğli sazlıkları gibi birçok sulak alanın da işlevini yitirdiğine dikkati çekti.
Sulak alanların kurutularak tarım, sanayi ve yerleşim alanlarına dönüştürülmesi, su kaynaklarının tarıma bağlı olarak aşırı kullanımı, evsel ve endüstriyel atıkların sulak alanlara boşaltılması, yer altı su kaynaklarının aşırı kullanımının hazin sonu hazırladığını ifade eden Küyük, şöyle konuştu:
“Çukurova Deltası da diğer örnekler gibi adım adım yok oluyor. Sadece Akyatan Lagünündeki tarım arazilerini sulamak için, 2 binin üzerinde su kuyusu açılmış. Çukurova Deltasını oluşturan lagünler, 1985 yılında 34 bin 49 hektar iken, 2000 yılında 26 bin 824 hektara, bu yıl yapılan incelemelerde de 25 bin hektara kadar düştü. Bu da, yaklaşık 10 bin hektarlık bir alanın daha kurutulma işlemi yapılarak tarım alanına dönüştürülmesi anlamına geliyor.”

LAGÜN DERİNLİĞİ ORTALAMA 1 METREYE DÜŞTÜ

Küyük, Çukurova Deltasını oluşturan Tuzla, Akyatan, Ağyatan ve Yumurtalık lagünlerinde 1990'lı yıllarda 2,5 metreyi bulan derinliğin ortalama 1 metreye kadar düştüğünü söyledi.

Türkiye'de sulak alanların öneminin yeterince bilinmediğini ve önemsenmediğini belirten Küyük, şöyle konuştu:
“Su ve arazi kullanım planı ve programlarını geliştiren unsurlar arasında sulak alanların korunması fikri yeterince benimsenmiyor ve kabul görmüyor. Ne yazık ki kurutulan sulak alanlarda yaşanan olumsuzlukların farkında olmayan ve sulak alanların kurutulmasında toplum yararı bulunduğuna inanan gruplar var.”