Çoruh Nehri üzerindeki 3 barajda, su seviyesi azaldı

Bayburt'taki Mescit Dağları'ndan doğan ve Gürcistan'ın Batum ilinden Karadeniz'e dökülen, ortalama debisi saniyede 192 metreküp, yılda ise 6,3 milyar metreküp olan, Güney Amerika'daki Amazon Nehri'nden sonra ikinci, Türkiye'nin ise en hızlı akan Çoruh Nehri, üzerine inşa edilen barajlarla milli ekonomiye katkı sağlıyor. 410 kilometresi Türkiye sınırlarında, 21 kilometresi ise Gürcistan sınırlarında yer alan 431 kilometre uzunluğundaki Çoruh Nehri üzerine kurulan ve geçen yıl yaz döneminde yüzde 100 doluluk oranına sahip olan Borçka Barajı yüzde 66, Deriner Barajı yüzde 57, Muratlı Barajı ise yüzde 67 doluluk oranına geriledi. Artvin Barajı'nın doluluk oranının ise yüzde 100 olduğu belirlendi. Türkiye'de yaklaşık 1 milyon 620 bin kişilik nüfusun elektrik ihtiyacını karşılayan barajlar sayesinde bugüne kadar milli bütçeye 32,21 milyar kilovat saatlik enerji üretimi ile 16 milyar liralık katkı sağlandı.

‘NİSAN, MAYIS, HAZİRAN AYLARINDA DOLULUK ORANI ARTIYOR’

Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Toprak İlmi ve Ekoloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Aydın Tüfekçioğlu, geçen seneye göre barajlardaki su seviyesinin düşmesinin mevsimsel olduğunu ifade etti. Tüfekçioğlu, “Havzadaki yağışların dağılımına baktığımız zaman yağışların düzensiz olduğunu görüyoruz. Genelde bahar yağışları ve eriyen kar suları etkili oluyor. Havzanın ortalama yükseltisine baktığımız zaman bin metre ve üzeri gözüküyor. Böyle olunca kışın, sonbaharın ve ilkbaharın bir kısmında yağışlar kar şeklinde düşüyor. Bunlar da dağlarda kar olarak birikiyor. Nisan, mayıs, haziran gibi bu karlar eriyince baraj seviyelerinde yükselme oluyor ve barajlardaki doluluk oranı yüzde 100’e yaklaşıyor. Ama yağışların azaldığı aylarda ise baraj seviyelerinde ciddi bir düşüş oluyor. Bölgemizde bulunan barajlardaki su seviyesinin inişli çıkışlı olmasının nedeni yine bölgemizdeki yağışların düzensiz olmasından kaynaklanıyor” ifadelerini kullandı.

‘BARAJLAR, İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNE NEDEN OLMAZ’

Barajların iklim değişikliğine neden olmadığını belirten Tüfekçioğlu, “Bu konuda Türkiye’de birçok çalışma yapıldı ve bu çalışmalarda barajların, iklim değişikliğine neden olduğu yönünde bir tespit yok. Örneğin, Keban Barajı’nda ciddi çalışmalar yapıldı yaklaşık 20 yıllık bir veri içeriyor. O bölgedeki ölçümlerde baraj yapıldıktan sonra yıllık yağışlarda yaklaşık 10-20 milimetre gibi bir artış görülmüştür. Bu da 700 milimetre gibi yağış alan bir yerde çok fazla bir rakam değil. Ancak vatandaşlarımız, bazen iklim değişikliğinin barajlardan kaynaklandığını ifade edebiliyor ama bu doğru değil” diye konuştu.

ESKİ YERLEŞİM YERLERİ ORTAYA ÇIKIYOR

Barajlardaki su seviyelerinin çekilmesi ise daha önce su altında kalan eski yerleşim yerlerini gün yüzüne çıkarıyor. Narlık köyünün eski yerleşim yeri, suların çekilmesiyle tekrar ortaya çıktı. Cami, okul ve evlerin görünür hale geldiği baraj gölü kıyısına gelenler, eski köylerinin yerleşim yerini seyrederek anılarını gitti.