Coni Emine'yi seviyo!

Yerküredeki insanların çoğu için umutlar ve hayaller ülkesi Amerika. Yoksullar için ekmek kapısı, zenginler için lüks yaşam, baskı altındakiler için özgürlükler diyarı... Oysa yerlisinden göçmenine yaşam kolay değil bu verimli topraklarda. Pek çok zorlukla dolu. Ama bir o kadar da ilginçlikle tabii... Biz bu kez, aşk uğruna yollara düşüp Amerikan Ordusu'na gelin giden Türk kadınlarının yaşamlarını konu alıyoruz. Hepsinin de ilginç hayat hikayeleri var; kıta ülkenin pırıltıları arkasında kimisi zahmetli, çileli, kimisi eğlenceli hayatlar bunlar...

Türk kadınlarının Amerikalı askerlerle evlenmesi, 1947'den, yani Türkiye'nin NATO'ya girmesinden sonra

başlamış. Türkiye'deki askeri üslerde görev yapan Amerikalılar'ın Türk kızlarına aşık olmasıyla... O zamandan bu yana 300 civarında gelin almış Amerikan Ordusu. Türk gelinlerin küçük bir bölümü, gelin olmakla kalmamış, koca mesleğini, askerliği seçerek, Amerikan ordusuna girmiş. Görüştüğümüz Amerikalı asker damatlar ‘‘Türk kadını çok duyarlı ve gururlu. Verici ama uyanık da. İyi ev kadını ve anne, seksi ve büyüleyici gözlere sahip'' diyorlar. ‘‘Amerikalı kadın çok maddeci, evliliği bir iş ortalığı olarak görüyorlar, üstelik Türk kadınına kıyasla donuk kalıyorlar'' diye kıyaslama yapıyorlar. Bakalım, gelinler ne diyor...

Arazi vitesli cipler, mat renkli minibüsler, üstü açık spor arabalar, irili-ufaklı kamyonetlerle dolu Fort Bragg'ın oto parkı... Tüm plakaların üstünde ‘‘Havacılığın Lideri'' North Carolina ibaresi kazınmış, kırmızı harflerle. Bu eyalet Orville-Wilbur Wrights kardeşlerin dünyada ilk uçuşu yaptıkları yer. Amerika kara ordusunun en önemli eğitim ve hazır kuvvet merkezi olan Fort Bragg'ın binlerce arabayı barındıran oto parkında tek bir araç diğerlerinden farklı. Plakasında büyük harflerle ‘‘Türkiyem'' yazılı. Nazan Ünlütürk Miller, ‘‘Onunla kökenimi ortaya koyuyorum, ayrıca plakaya bakınca vatan özlemini gideriyorum'' diyor.

Nazan Ünlütürk Miller, askeri kamuflaj üniforması içinde, bir lise öğrencisi gibi kıpır kıpır, minyon yapılı bir Amerikan askeri. Üniformasının kolunda rütbesini gösteren üç şerit var. Otomobininin arka camında minik bir Türk bayrağı, yanında yünden örülü bir futbol topu var. Futbol hastası, hem kadınlar liginde futbol oynuyor, hem de maçlarda hakemlik yapıyor.

Ankara, Çankaya doğumlu, 27 yaşındaki Nazan, aslen Sinoplu. Üç yıl önce Amerikan ordusuna girmiş. Görevi enformasyon sistemlerini kurmak, bilgisayarlarla haberleşmeyi sağlamak. İşini seviyor, asker üniforması giymeye de bayılıyor. Kocası da kendisi gibi kara ordusunda asker. Geçen yıl sivil hayatta şansını denemek için emekliye ayrılmış. Artık inşaat işleriyle uğraştığı için, ailedeki tek asker Nazan şimdi.

SİNOP'TA DÜĞÜN

Türkiye'deki üniversite eğitimini oldukça pahalı bulduğu ve istediği okullara girmekte güçlük çektiği için Amerika'ya geldiğini söyleyen Nazan, şöyle devam ediyor: ‘‘İlk kez 1988'de North Carolina'nın Fayetville kentine koleje girmek üzere geldim. Testlerde yüksek puan aldığım için burs kazandım. İki yıllık eğitimden sonra Türkiye'ye döndüm. Şimdiki kocam Tim, Ft. Bragg'den görevli olarak Sinop'daki Amerikan üssüne gönderilmişti. Ailemin evinde kiracı idi. Beni görünce çok beğenmiş. Resmen istedi, 1990 yılında Sinop'ta evlendik. Sonra Almanya'ya tayini çıktı, birlikte Wiesbaden'e gittik ve üç yıl orada kaldık. 1993 yılı haziran ayında Amerika'ya Ft. Bragg'e döndük.''

Nazan, Fayetville kentinde askeri, subayı ve aileleriyle 150 bin kişiyi barındıran Ft. Bragg'in oldukça sakin yaşamından sıkılmış kısa zamanda, orduya girmeye karar vermiş. Çeşitli test ve sınavlardan geçtikten sonra 1994'te karargahın havacılık kısmına er olarak alınmış. Gelin gittiği Amerikan Ordusu'nda sonunda asker de olmuş. Karı-koca ordu lojmanlarında kalıyorlar. Nazan, 2 bin 200 dolar aylık alıyor.

Ft. Bragg, Amerikan karaordusunun en önemli merkezi olması yanısıra ‘‘Green Berets'' (Yeşil Bereliler) denilen en gözde komando askerlerinin yetiştirildiği yer. Askeri lisanda ‘‘Special Forces'' adını taşıyan özel güçlere seçilen Amerikan komandoları yanında, başta NATO üyeleri olmak üzere Amerika'yla dost ilişkiler sürdüren ülkelerin er ve subaylarına da Ft. Bragg'de eğitim ve hazırlık kursları veriliyor. Türk Silahlı Kuvvetleri mensupları da yıllardır bu merkezde iki ile altı aylık kurslar görüyorlar.

Merkez yabancılara kapalı. Nazan Ünlütürk Miller'le, gizlilik ilkesinin korunması amacıyla, havacı iki yetkilinin önünde, İngilizce konuşuyoruz. Ona geleceğe yönelik planlarını soruyorum: ‘‘Bu yıl üniversiteden bilgisayar dalında master derecesi kazandım. Yaşamımdan, Amerikan ordusunda yaptığım işlerden memnunum. Çok sevdiğim arkadaşlarım var, Amerikalı askerler arasında. Amerikan ordusu bana üniversite tahsili yapmak fırsatını da verdi. Ama Türkiye özlemim anlatılacak gibi değil. Türkiye'de çocuk sahibi olmak istiyorum. Yakında Ft. Bragg'de subay sınavlarına gireceğim ve kazanacağıma inanıyorum. O zaman ya orduda kalıp subay olarak terfi alacağım ya da kocam Tim'le birlikte Türkiye'ye döneceğiz.''

ÖNCE KIZLAR SONRA ANNE

Amerikalı askerlerin ardından sılaya giden Türk gelinlerinin en eskilerinden biri ise İzmirli İnci Avcıoğlu Miller. İki kız, altı torun sahibi İnci Hanım, eski Alamancılardan. 1967'de, henüz genç bir yaştayken anavatandan ayrılıp Türk kocasıyla birlikte işçi olarak Almanya'ya göç etmiş. 15 yıl fabrikalarda çalışmış. Kocasını bir otomobil kazasında kaybetmiş ve kızlarını yalnız başına yetiştirmiş. İki kızı da Almanya'da okula devam ederken tanıştıkları Amerikan askerleriyle hayatlarını birleştirmişler. ‘‘Büyük kızımın kocası İncirlik'te görevli bir hava askeriydi. Kızım onunla İncirlik'te evlendi. Şimdi karı-koca New Mexico'da yaşıyorlar. Küçük kızım ise Amerkan karaordusunda asker kocasıyla Almanya'da dünyaevine girdi. Halen Virginia'dalar.''

Kızlarını evlendirdikten sonra tek başına geçim mücadelesi veren İnci Avcıoğlu, Kitzenger'de bir gece kulübünde Richard Miller ile karşılaşıyor. ‘‘Amerikalı bir asker olan Richard, arkadaşlarımla oturduğum masaya gelip beni dansa kaldırdı. Kısa zamanda ikimizin birbirimize kanı ısındı. Beni sevdiğini, evlenmek istediğini söyledi, 1980 de Copenhag'de evlendik.''

Amerikalı askerlerle iki kızını evlendirdikten sonra kendisi de Amerikan ordusuna gelin giden İnci Miller, kocasının görevi icabı çeşitli ülkelerde bulunmuş. ‘‘Yıllarca işçi olarak çalıştığım Almanya'ya evlendikten sonra asker eşi kisvesiyle gittim. 1987 yılında Amerika'ya döndük. Orduda 20 yılını dolduran kocam akabinde assubay başçavuş olarak emekli oldu.'' Richard Miller emeklilikten sonra Güney Carolina'nın Charlotte şehrinde iş bulmuş ama İnci Miller Fayetville'de kalmayı yeğlemiş. ‘‘Sürekli yer değiştirmekten, göçebelikten bıktım'' diyor. Fayetville'de lüks bir mağazada dikiş dikerek hayatını kazanıyor. 30 yıldır gurbette ve iki cami arasında binamaz kalmış. Elinden gelse hasretinden kavrulduğu Türkiye'de, doğup büyüdüğü İzmir'de yaşayacak ama kolay değil. Ablasıyla 94 yaşındaki annesi orada, iki kızı ile altı torunu Amerika'da. ‘‘Türkiye'ye gittiğim zaman eş-dost ve tanıdıkların bizlerden daha iyi yaşadıklarını görüyorum. Anavatanım çok ilerledi, ben gurbete düştükten sonra. Özel yaşantım yok. Çevremdeki Türk aileleriyle görüşüyorum. Sanırım birbirimize yetiyoruz. Başka da alternatifimiz yok zaten. Kaderimiz bu imiş.''

Ordunun can damarı

Birinci Dünya Harbi sırasında Kuzey Carolina'nın Fayetville şehrinde Camp Bragg adıyla geçici bir askeri kamp olarak kurulan Fort Bragg, 1928 yılında ordunun daimi üssü haline getirildi. İkinci Dünya Harbi sırasında Avrupa ve Japonya'ya havadan indirilen paraşüt taburları Ft. Bragg'den gönderildi. Askerlik tarihinde ün yapmış Ft. Bragg'in hava indirme tümeni 82. Airborne Division, düşman birlikleri ardına inerek Batı Avrupa'nın Nazi Almanyası işgalinden kurtarılmasında büyük rol oynadı. Amerikan ordusunda tek hava indirme tümeni halen Ft. Bragg'de bulunuyor.

1952 yılında Ft. Bragg'de gerilla kuvvetleri eğitimine başlandı. Bu özel güçler, çeşitli ülkelerde gizli eylemlerde bulundular. Vietnam harbi sürerken Ft. Bragg'de ‘‘JFK Özel Savaş Merkezi'' kuruldu. Halen binlerce Amerikan komandosu yanısıra 32 ülkenin seçkin subayları burada gerilla eğitimi görüyorlar. Resmen açıklanmamasına rağmen, özel gerilla ve savaş eğitiminden geçen Amerikan birlikleri, Etyopya, Somali, Körfez Harbi sırasında Kuveyt ve Bosna'da eylemler gerçekleştirdiler. 100 bini aşkın askeri personel ve ailelerinin yaşadığı Ft. Bragg, küçük bir şehri andırıyor. Askeri tesislerin yanısıra Ft. Bragg'de tam teşekküllü hastane, alışveriş merkezleri, okullar, bankalar ve eğlence yerleri de bulunuyor.