Columbia uzay yolculuğuna başladı
Güncelleme Tarihi:
Amerikan Columbia uzay mekiğiyle bugün uzaya giden astronotların onarımdan geçireceği Hubble teleskopu, adını Amerikan gökbilimci Edwin Hubble'dan alıyor. Bilim dünyası, 12 yıldır yörüngede dolanan Hubble'ın gönderdiği bilgiler sayesinde evrenin pek çok sır perdesini aralamayı başardı.
Discovery mekiÄŸiyle 24 Nisan 1990'da uzaya yerleÅŸtirilen Hubble, umulandan çok daha fazlasını yaptı. "Gözünü" gökadaların kalbine diken teleskop, bilim adamlarına ÅŸaşırtıcı sonuçlar gönderdi. NASA uzmanları, Hubble'ın bulgularının, nicel ve nitel bakımdan olaÄŸanüstü olduÄŸunu vurguluyor.Â
NASA yetkililerine göre, Hubble 12 yıl içinde yaklaşık 15 bin nesneyi inceledi, 300 bin kadar özel gözlem yaptı, uzmanlara milyarlarca bilgi gönderdi. Hubble'ın verdiÄŸi bilgileri deÄŸerlendiren uzmanlar, daha ÅŸimdiden 3000'e yakın bilimsel inceleme yayımladılar.Â
Hubble'ın elde ettiÄŸi veriler, sadece bilim adamlarının eline geçmiyor, yazılı ve görsel basın ve internet aracılığıyla artık milyonlarca eve de ulaşıyor.Â
Dünyadan 600 km uzaktaki yörüngesinde saatte 28 bin km hızla dönen 11 tonluk teleskopun, göreve baÅŸladıktan sonra "miyop" olduÄŸu anlaşıldı. Kameralarındaki teknik bir hata, teleskopun uzağı net görmesini engelliyordu. Hubble'daki problemin çözümü için 1993'e dek beklemek gerekti. Hubble, birkaç gün sonra dördüncü kez tedavi edilecek ve bugünkünden 10 kat daha iyi görmeye baÅŸlayacak.Â
Uzmanlara göre, "Galile'nin 1609'da küçük teleskopunu gökyüzüne çevirmesinden bu yana, hiçbir alet, bu kadar kısa sürede insanın uzaya bakışını bu denli deÄŸiÅŸtiremedi. Gökbilim, Hubble sayesinde müthiÅŸ bir atılım yaptı."Â
EN ÖNEMLİ BULUŞLARI
Hubble'ın en önemli buluşu, daha 1920'li yıllarda Edwin Hubble'ın ileri sürdüğü evrenin genişlemesi kuramını doğrulaması ve evrenin yaşını saptaması oldu.
Bilim adamları, evrenin yaşını 20 milyar yıla kadar uzatıyorlardı. Oysa Hubble, evrenin oluÅŸumunu baÅŸlatan Büyük Patlama'nın, yüzde 10 hata payıyla 12 milyar yıl önce meydana geldiÄŸini saptadı.Â
Hubble, Büyük Patlama'dan sonra evrenin geniÅŸlemekte olduÄŸunu doÄŸruladı. Dahası, evrenin geniÅŸleme hızının azalmak şöyle dursun dahada arttığı kuramını destekledi. Hubble'ın son verilerini deÄŸerlendiren uzmanlar, evrende 100 milyar gökadası olduÄŸunu hesapladılar.Â
Hubble'ın gözlemlediÄŸi gökadaların merkezlerinde kara delik bulunduÄŸu anlaşıldı. Işığın bile kaçamadığı bu müthiÅŸ çekim merkezleri, yaydıkları mor-ötesi ışınımla saptanabiliyor. En yaÅŸlı bulutsu (nebula) kümelerinde yeni yıldızların doÄŸmakta olduÄŸunu saptayan Hubble, gezegen oluÅŸumunun da sürekli bir olay olduÄŸunu kanıtladı. Hule, gökadaların oluÅŸum süreçlerinin de birbirlerinden farklı olduÄŸunu tespit etti. ÖrneÄŸin, Barnard gökadası faal olmaya ve yeni yıldız kümeleri oluÅŸturmaya devam ederken, Samanyolu gökadası Büyük Patlama'dan birkaç milyar yıl sonra yıldızlarını oluÅŸturma iÅŸlemini tamamlamıştı.Â
2010 yılına kadar uzayın derinliklerini gözlemlemeye devam edecek Hubble'ın yeryüzüne göndereceÄŸi bilgiler, uzayın keÅŸfinde atlama tahtası olacak.Â