Çok oluyorsunuz, başlatmayın!

Reklam sektörü son günlerde hayli hareketli. Bu kez başarılarıyla değil dedikoduları ve ünlü reklamcılardan Hulusi Derici hakkında haksız rekabet gerekçesiyle açılan dava ile gündeme geliyor. Bu tür dalgalanmalara pek alışık olmayan reklamcılar, Hulusi Derici'den pek iyi bahsetmediler. Son vukuatlarından biri, Mavi Jeans reklamıyla hemen hemen aynı olan Colin's Jeans reklamıydı. Ayrıca Loft nedeniyle de Movida'yla sürtüşen Derici'nin en son Quiksilver reklamlarıyla da rahatsızlığa neden olacağı söyleniyor. Açılan dava nedeniyle itiraz ettiği kişilerin başında Reklamcılar Derneği Başkanı ve Genel Sekreteri geliyor. Önümüzdeki günlerde reklamcılık sektöründe herhangi bir etik tartışmanın başlayıp başlamayacağını hep birlikte göreceğiz.

Yaz başında Mavi Jeans reklamları çok fazla ilgi gördü. Bunun altında yatan muhtemelen Türkiye markasının herhangi bir yabancı jean kadar kaliteli olduğunun pek karşılaşılmadık biçimde, biraz agresif, biraz da milliyetçiliğe varan tavırla sergilenmesiydi. Çok konuşuldu hatta haksız rekabet nedeniyle isimsiz bir şikayet bile oldu, konu kapandı.

Kısa bir süre önce konu tekrar açıldı. Çünkü televizyonda Colin's Jeans reklamlarını görenler, bu filmi hatırlar gibi oldular. Neredeyse Mavi Jeans'in bir kopyasıydı. Yaratıcısının imzası araştırıldığında, Marka Ajans ile karşılaşıldı. Marka çok genç bir ajans. Ancak yöneticisi Hulusi Derici sektörünün çok iyi tanıdığı bir insan. Son dönemlerdeki en bilinen çalışmalarından biri, Zeki Triko'nun ‘‘Denizi özledik’’ sloganı ve plajdaki mayolu Atatürk fotoğrafı ile hazırlanan reklamıydı. Özgeçmişinde 79 ödül sahibi olduğunu söyleyen Derici'nin çalıştığı sektördeki şöhreti, ödülleri kadar parlak değil. Hatta ona ‘‘Reklam dünyasının Arsen Lüpen'i’’ bile dedirtiyor.

Mavi Jeans'in Genel Müdürü Nurettin Kantarelli, ‘‘Kendi reklam filmlerinin taklit olup olmadığı üzerine firmaları adına herhangi bir açıklama yapmayacaklarını, her firmanın reklam politikasının kendine ait olduğunu’’ söyledi. Yani şikayetçi olmayacaklardı. Bunun üzerine Reklamcılar Derneği'nin görüşünü almak istedik. Yine hiçbir cevap yoktu. Belli ki, dernek kendi içinde bunu halledecekti veya hiç gündeme bile gelmeyecekti!

Bunun üzerine Hulusi Derici'ye başvurup hazırlamış olduğu reklamla ilgili herhangi bir etik sorun olup olmadığını sormak istedik, sorduk da. Lafa ‘‘Hiç kimse benim p.p.mde değil’’ diyerek başlayan Derici, ‘‘Colin's Jeans reklamı bir taklit değil, stratejidir ve zaten çalıntı gizli yapılır’’ dedi. Ancak daha sonra bu reklamın ‘‘Etik tartışmaya yol açacak bir şey olduğunu’’ da belirtti.

YARATICILIĞIN ÖTESİ DELİLİK

Derici'nin çok yakın bir arkadaşı ondan bahsederken, ‘‘Yaratıcılığın bir adım ötesi deliliktir ve saçmalarsınız. O yaratıcılığını zorluyor’’ dedi. Böyle düşünen başka insanlar da var. Eski ortakları TerraNova'nın sahipleri Zafer Kakınç ve Ali Tanju. Onlar Derici'yle ilgili reklam sektöründe konuşulanları artık resmiyete dökmek istediler ve kendi ajanslarıyla ilgili meselelerin açığa kavuşması için Ticaret Mahkemesi'ne başvurdular. Reklam sektöründe daha önce açılan böylesine ciddi bir davayı hatırlayan çıkmadı.

Pek alışıldık bir durum değil. Başkahraman 1959 doğumlu Derici'yi tanıyabilmek için biraz eskilere gitmek gerekiyor. Güzel Sanatlar mezunu. Grafik bölümünden. Onu tanıyanlara göre sadece ve sadece başarı için çalışan bir insan. Başarısızlığa asla tahammülü yok. Babası onun için en önemli figürlerden biri. Günaydın gazetesinde çalıştıktan sonra reklam sektörüne geçti yaklaşık 15 yıldır bu sektörde.

Grafik işleriyle mesleğine başlayan Derici daha sonra art direktör, kreatif direktör ve ajans ortağı oldu. Çalışma arkadaşlarından biri ilk vukuatının, altı yıl kadar önce Birleşik Reklamcılar'da patlak verdiğini anlatıyor: ‘‘Hulusi'nin dışarıdan müşterisi vardı ve bunu yapması yasaktı. Ajansın imkanlarını kullanmaması gerekiyordu ancak kullandığı için oradan ayrıldı. O dönem bayağı sansasyon olmuştu.’’

Sesinin güzelliğiyle tanınan ve gittiği her lokantada kendisinden şarkı söylemesi istenen Kova burcu Hulusi Derici'nin meslek hayatı pek sakin geçmemiş. İşsiz kalıp, Yorum Ajans'a geçtikten sonra altı ay herşey yolunda gitmiş. ‘‘Sonra Yorum'un müşterilerini alarak TerraNova'yı kurdular. Zafer Kakınç ile birlikte’’ diyor bir başka çalışma arkadaşı. O dönemde hayli ciddi bir etik tartışmaya neden olmuş. Derici'nin her hareketi sektörü dalgalandırmış. Yakın bir arkadaşı, ‘‘Megalomanisi ile yaptığı işi gölgeler’’ diyor. Arkadaşının şikayeti, arkadaşlık ilişkisine özen göstermediğine ilişkindi. Herkesi arkadan vurabileceğini düşünüyor.

BİZLER KİRALIK KATİLLERİZ

Zaten Derici de kendine yönelik eleştirileri cevaplarken, ‘‘Biz birer kiralık katiliz reklam sektöründe’’ dedi. Yani herşey mübah mı sorusuna ise ‘‘Kiralık katilsem bu kadar da çapsız değilim. Başarısız ürünü olan marka için çalışırım’’ diyor. Bu olup bitenlerden sonra, Hulusi Derici bir yıl önce de bu kez TerraNova'ki ortaklarıyla ters düştü. Zafer Kakınç ve Ali Tanju'nun ‘‘Bütün bunları yapacağını bilerek bu işe girdik’’ demelerinin sebebi, Derici'nin yine kendi etiği doğrultusunda herkesten habersiz yeni bir ajans kurması, giderken tüm bilgileri, malzemeyi toplaması ve kurucusu olduğu TerraNova'yı sileceğini söylemesi ve diğerleri. Diğerleri şu anda mahkeme kapılarında.

Onunla çalışanların tamamının belki de ortak söylediği, tüm ekip işlerini kendine maletmesi ve yalnız yapmış gibi göstermesi. Zaten şu sıralar TerraNova'nın açmakta olduğu davanın bir nedeni de bu. ‘‘Beraber çalıştığı insanların hep önüne geçmek ister. Onu böyle kabul edip, duymazdan, görmezden gelmelisiniz. Başarılı olmak için her yolu mübah kabul ediyor. Hiperaktiftir. Her alanda öne geçmek istediğini farkedersiniz. Araba kullanırken çok serttir, futbol aynerken öyle. Sivri bir insandır. Dili de çok sivridir’’ diyor bir başka arkadaşı. Zaten kendisi de ‘‘Hem dilim hem elim’’ sivridir, dedi. Ne demekse!

BAŞKAN TARAFLI MI?

Geçtiğimiz günlerde Loft ilanları nedeniyle, bu firmanın bir önceki ajansı Movida'yla sürtüşen ve bugünlerde de geçmişteki reklamlardan esinlenerek hazırladığı Quiksilver filmiyle sektörde dalgalanmaya neden olan Derici'nin TerraNova tarafından mahkemeye verilmesinin sebebi, Kakınç ve Tanju'nun onun haksız rekabette bulunduğunu iddia etmesi. Bu sebeple bir bilirkişi atanmış ve Derici'nin TerraNova'nın ajans tanıtım kitabından yaptığı kopyalar, tahrifat tespit edilmiş.

Ancak bilirkişi raporuna itiraz eden Derici, ilk madde olarak bilirkişilerin seçimine itirazı olduğunu duyuruyor. Ve şöyle bir cümle kullanmış: ‘‘Reklamcılar Derneği Başkanı Sayın Haluk Mesci aynı zamanda Klan Reklam ajansının sahibidir. Bu nedenle kendisi de aynı sektörde olduğundan tarafsızlığı tartışmalıdır. Ayrıca sayın Çetin Zilan, reklamcılar Derneği Genel Sekreteri değildir. Kendisi profesyonel yönetici olup, maaşlı Reklamcılar Derneği'nde koordinatör olarak çalışmaktadır. Bu nedenle kendisi derneğin maaşlı elemanıdır ve tarafsız olması da tartışmalıdır.’’

Reklamcılar Derneği'ne de meydan okuyan Derici'nin sektörde herhangi bir etik tartışmaya neden olup olmayacağı görülecek.

‘‘Kifayetsiz muhterisler’’

Çevresinde küfürlü konuşmalarıyla tanınan Hulusi Derici kendisiyle ilgili söylenenlerin hepsini ‘‘Meyve veren ağacı taşlarlar’’ olarak cevapladı. ‘‘Başarılı olmak için başkalarına zarar verir misiniz?’’ sorusuna, ‘‘Haddini bilmeyen kifayetsiz muhterislere zarar vermişimdir. Söylentiler umurumda bile değil. Kifayetsiz muhterisler her zaman taşlayacaklardır. Bana iyi demezler, demesinler çünkü iyi olmak sıradan olmak demektir. Strateji rakibi rahatsız etmiyorsa, strateji değildir. Tabii ki rahatsız edici unsurlar var’’ yanıtını verdi.

Biri ‘‘Çok oluyoruz’’ diğeri ‘‘Başlatıyoruz’’ diyor. Mavi Jeans'in reklamı ile Colin's Jeans'in reklamı adeta birbirinin aynı. Hulusi Derici bu durumu ‘‘Rahatsız etmeyen strateji, strateji değildir’’ diye açıklıyor. Lafa ‘‘Hiç kimse benim p.p.mde değil’’ diyerek başlayan Derici, ‘‘Colin's Jeans reklamı bir taklit değil, stratejidir ve zaten çalıntı gizli yapılır’’ diyor. Ancak daha sonra bu reklamın ‘‘Etik tartışmaya yol açacak bir şey olduğunu’’ da belirtiyor.

TerraNova'nın sahiplerinden Zafer Kakınç (en üstte), Hulusi Derici'yi yıllardır tanıyor. Bir zamanlar birlikte çalışan ortaklar şimdi reklam dünyasında pek karşılaşılmayan türdeki davanın tarafları olacaklar. TerraNova'nın ortağı Ali Tanju (üstte) ise kendilerine ait ajans tanıtım kitabının hemen hemen aynı şekilde kopya edildiğini ve Marka ajans adına dağıtıldığını söylüyor. Ayrıca işin içinde fotoğraf üzerindeki ajans ismini silmek gibi tahrifat da var.