Çocukların zorbalıkla imtihanı

Zorbalık nedir?
-Bir insanın bedeni, malları, duyguları, sosyal statüsü, ilişkileri ve itibarına zarar verici davranışlardır. Davranışlar şiddet içerir, acı verici, tekrarlayıcı, kasıtlıdır. Bir veya birden çok kişi tarafından alay edilen, aşağılanan, taciz edilen, sosyal ayrımcılığa maruz kalan, dışlanan, sözlü, fiziksel veya psikolojik saldırıya uğrayan çocuklar zorbalıkla karşı karşıya demektir.

Kim kime zorbalık yapar?
- Zorbalar, kurbanlardan psikolojik veya fiziksel olarak daha üstündür.

Okulda en sık görülen zorbalık davranışları neler?
- Çocuklar hem kendilerine, hem de başkalarına fiziksel zarar verir. Arkadaşı üzüldüğü halde ona şişko, dört göz gibi isimler takmak da zorbalıktır. Okulda görülen zorbalık davranışları en çok isim takma, alay etme, dışlama ve fiziksel şiddettir.

Fiziksel zorbalığa örnek gösterilebilecek davranışlar neler olabilir?
- İttirmek, vurmak, tekme atmak, sarsmak, eşyasını çalmak, eşyasına bilerek zarar vermek, kafasını tuvalete sokmak, omuz atmak.

Sözel zorbalık davranışları neler olabilir?
- İsim takmak, birinin davranışlarıyla ilgili aşağılayıcı yorumlarda bulunmak, tekrarlayıcı alay etme, ırkçı yorumlar ve isim takmalar, tehdit etmek, sindirmek.

Sözel zorbalığın zararları nelerdir?
- Fiziksel olarak olmasa da psikolojik olarak ciddi zarar görebilir. Fiziksel zorbalığa maruz kalan çocuksa hem bedensel hem ruhsal zarar görür.

İlişkisel ve sosyal zorbalık örnekleri nelerdir?
- Arkadaşlık ilişkilerini bozmak veya manipüle etmek. Örneğin en yakın arkadaşıyla arasını bozucu yorumlarda bulunmak, çocuğun itibarını zedelemek- dedikodu yapmak, hakkında yalan bilgiler yaymak, çocuğu grup dışında bırakmak, ayrımcılık yapmak, utandırmak, küçük düşürmek, tehditkar beden dili, sınıfta çocuğu üzecek notları elden ele dolaştırmak, internet üzerinden Facebook, Twitter, e-posta yoluyla zorbalık yapmak.

MAĞDURLAR KİMSEYE ANLATAMAZ

Sözel zorbalık daha çok kimler arasında görülür?
- Özellikle kızlar arasında. Popüler olmak adına veya popüler olan kızlarla zaman geçirebilmek için bazı kızlar zorbalığa boyun eğerek, bu durumu kimseyle paylaşmazlar.

Çocuklar zorbalıktan neden bahsetmez?
- Zorbalık yapanlar, genelde bunu kimseye söylememesi için kurbanlarını tehdit eder. Bu yüzden mağdurlar kimseye anlatamaz. Utanıp, kendini suçlu olarak algılar, yetişkinlerin kendisini suçlamasından korkarlar.

Kaç yaşında başlar?
- Okul öncesi çağındaki çocuklar bile arkadaşlarını oyuna almak istemez ve diğerine şiddet uygulayabilir.

Neden çocuklar zorbalık yapar?
- Bazen bazı çocuklar fazla tepkiseldir ve davranışlarının sonuçlarını düşünmeden diğerlerine kötü davranırlar. Genelde diğerini kontrol ederek, üzerinde güç kullanarak, ondan daha güçlü hissetmek ister. Bu güç sayesinde arkadaşları arasında belli bir yer edinen çocuklar, güçlü hissetmeye devam etmek için sık sık zorbalığa başvururlar.

Evdeki problemler zorbalığa neden olur mu?
- Ailesel problemleri olan çocuklar, evdeki öfke ve hayal kırıklıklarını başkalarından çıkarmaya meyilli olabilir.

Evde şiddet görmek zorbalığa neden olabilir mi?
- Evde şiddet gören aşağılanan çocuklar bunu öğrendiği için diğerleriyle zorbalık üzerinden ilişki kurabilir. Evde sınırları ihlal edilen, taciz edilen çocuklar, yardım çağrısı olarak zorbalık yapabilir.

Evde disiplin verilememesi bir neden olabilir mi?
- Bazı çocuklar evde sevgi, saygı, empati, kendini sakinleştirme, kontrol etme gibi becerileri kazanamamış olabilir.

Okulda zorbalığa maruz kalan çocuğa nasıl yardımcı olunur?
- Okul, veli ve uzman işbirliği yapmalı, zorbalığa maruz kalan ve zorbalık yapan çocuğa mutlaka psikolojik destek verilmeli.

ZORBALIK YAPAN  ÇOCUĞU NASIL ANLARSINIZ?

* Başkalarına karşı empati, sevgi, saygı gibi duyguları az gelişmiştir.
* İstediği bir şeyi elde etmek için başkalarını kullanır, taciz ederler.
* Olumsuz davranışları için özür dilemek yerine başkalarının bunları hak ettiğini savunurlar. 
* Güçlü olmaya çalışan çocuklar arasında popülerlerdir. Kaybetmeye tahammülleri yoktur. 
* Tepkisel-dirler, çabuk sinirlenirler, hayalkırıklığıyla baş edemez, engellenmekten hoşlanmazlar.

ZORBALIK YAPILAN  ÇOCUĞU NASIL ANLARSINIZ?

* Son zamanlarda zor konsantre oluyor, dikkati kolay dağılıyorsa...
* Okula farklı bir taşıtla gitmek istiyor veya yolunu değiştiriyorsa...
* Okul gezisi, spor müsabakası gibi okul aktivitelerine karşı bir anda ilgisini yitirdiyse... 
* Okul notların da ani bir düşüş varsa, hafta sonları mutlu, Pazar akşamları ve okul günleri mutsuz ve gerginse...
* Beden dili değişmiş, çökük omuzlar, kambur duruş, göz temasından kaçınma davranışı başladıysa...
* Kolay ve sık ağlıyor, hızlı duygu geçişleri yaşıyor, uyumakta zorlanıyorsa...
* Tırnak yeme, yatak ıslatma davranışları başladıysa...
* Eşyaları açıklama olmaksızın kaybolmaya veya zarar görmeye başladıysa...
* Güvenlik ve güvende olmak konusunda takıntılı davranışları varsa...
* Kekelemeye başladıysa, yeme davranışları değiştiyse, yanında taş, bıçak gibi malzemeler taşımak istiyorsa...