Güncelleme Tarihi:
Derhal koruma altına alınmasını gerektiren durumlarda, SHÇEK acil koruma kararının alınması için en geç 5 gün içinde çocuk hakimine müracaat edecek, hakim de 3 gün içinde talep hakkında karar verecek.
Kadın ve Aileden Sorumlu Devlet Bakanlığı ile Adalet Bakanlığınca “Çocuk Koruma Kanunu'na Göre Verilen Koruyucu ve Destekleyici Tedbir Kararlarının Uygulanması Hakkında Yönetmelik” hazırlandı.
Yönetmelik, 18 yaşını doldurmamış ve korunma ihtiyacı olan çocuklar için alınacak tedbirlerle suça sürüklenen çocuklar hakkında uygulanacak güvenlik tedbirlerinin usul ve esaslarına, bu kararların yerine getirilmesinde kurumların görev ve sorumluluklarına ilişkin hükümleri düzenliyor.
Yönetmeliğe göre, adli ve idari merciler, kolluk görevlileri, muhtarlar, zabıta memurları, sağlık ve eğitim kuruluşları, diğer kamu kurum ve kuruluşlarının görevlileri, sivil toplum kuruluşları ile bir çocuğun korunmaya ihtiyacı olduğundan haberdar olanlar, durumu il ve ilçelerdeki sosyal hizmet müdürlüklerine bildirmekle yükümlü kılındı.
İl ve ilçe sosyal hizmet müdürlükleri, korunma ihtiyacı olan çocuklar hakkında basın-yayın organlarında çıkan haberleri ve her türlü duyumu ihbar kabul edip, bir resmi duyuru gelmesini beklemeden harekete geçecek.
Çocuk veya çocuğun bakımından sorumlu kişiler de çocuğun korunma altına alınması amacıyla il ve ilçelerdeki sosyal hizmetler müdürlüklerine başvurabilecek.
Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu (SHÇEK) kendisine bildirilen olaylar ve yükümlülükleriyle ilgili incelemeyi derhal yapacak, inceleme ve müteakip işlemler SHÇEK genel müdürlüğünün çocuklara ilişkin mevzuatına göre yürütülecek. İnceleme sonucu müracaatçı, gereksinim ve aciliyet durumu göz önünde bulundurularak, kurumun vermiş olduğu hizmet modellerinden yararlandırılacak ya da ilgili kurumlara yönlendirilecek.
ACİL KORUMA KARARI
Çocukların derhal koruma altına alınmasını gerektiren durumlarda, çocuk sağlık kontrolü yapıldıktan sonra SHÇEK tarafından bakım ve gözetim altına alınacak.
Acil koruma kararının alınması için kurum, çocuğun kuruma geldiği tarihten en geç 5 gün içinde çocuk hakimine müracaat edecek, hakim de 3 gün içinde talep hakkında karar verecek. Hakim, çocuğun bulunduğu yerin gizli tutulmasına ve gerektiğinde kişisel ilişkinin tesisine karar verebilecek.
Acil koruma kararı alınıncaya kadar çocuk, sosyal hizmetler il müdürlüğünün oluruyla SHÇEK hizmet modellerinden yararlandırılacak. Acil koruma kararı en fazla 30 günlük süreyle sınırlı olarak verilebilecek, bu sürede kurum ve çocuk hakkında sosyal inceleme yapılacak. Kurum, yaptığı inceleme sonucunda tedbir kararı alınmasının gerekmediği sonucuna varırsa bu yöndeki görüşünü ve sağlayacağı hizmetleri hakime bildirecek. Ancak, çocuğun ailesine teslim edilmeyeceğine veya uygun görülen başka bir tedbire hakim karar verecek.
KORUYUCU VE DESTEKLEYİCİ TEDBİR KARARI
Çocuğun yararı göz önünde bulundurularak, öncelikle kendi ailesinde korunmasının sağlanması, yaşına ve gelişimine uygun eğitim ve öğreniminin desteklenmesi, kişiliğinin ve toplumsal sorumluluğunun geliştirilmesi için koruyucu ve destekleyici danışmanlık, eğitim, barınma, bakım ve sağlık tedbirleri alınacak.
Koruyucu ve destekleyici tedbir kararı, çocuğun anne babası, vasisi, bakımından sorumlu kişi, SHÇEK ve Cumhuriyet savcısının isteği üzerine veya resen çocuğun menfaatleri bakımından kendisi, anne babası, vasisi ve birlikte yaşadığı kimselerin bulunduğu yerdeki çocuk hakimince alınacak. Çocuk mahkemesi bulunmayan yerlerde karar, aile ya da asliye hukuk mahkemelerince alınacak.
Mahkeme veya çocuk hakimi bir veya birden fazla tedbire karar verebilecek. Tedbir kararı verilirken kurumda bakım ve kurumda tutmanın son çare olarak görülmesi, çocuğu öncelikle aile içinde destekleyen danışmanlık, eğitim ve sağlık hizmetlerinin alınması esası gözetilecek. Ancak, çocuğun teslim edileceği veli, vasi, kanuni temsilcisi veya bakımını üstlenen kimselerin sosyal, ekonomik ve kültürel durumuyla yörenin örf ve adetleri dikkate alınacak ve çocuğun yaşama, gelişme, korunma ve katılım haklarının tehlikeye düşebileceği durumlarda diğer tedbirler yanında kurumda bakım veya barınma tedbiri kararı alınması da öncelikle değerlendirilecek.
Çocuk hakimi veya mahkeme, koruyucu ve destekleyici tedbir kararı verdiği çocuğun denetim altına alınmasına da karar verebilecek. Koruyucu ve destekleyici tedbir kararı, kesinleştirilmesi beklenmeksizin derhal uygulanacak.
Hakim veya mahkeme; denetim görevlileri, çocuğun velisi, vasisi, bakım ve gözetimini üstelenen kimselerle tedbir kararını yerine getiren kişi ve kuruluşun temsilcisi ve cumhuriyet savcısının talebi üzerine veya resen çocuğa uygulanan tedbirin sonuçlarını inceleyerek, süresini uzatacak veya değiştirecek.
Hakim, çocuğun gelişimini göz önünde bulundurarak, koruyucu ve destekleyici tedbirin kaldırılmasına karar verebilecek. Tedbir uygulaması, ayrıca çocuğun 18 yaşını doldurmasıyla ayrı bir karara gerek kalmaksızın kendiliğinden sona erecek. Ancak hakim, eğitim ve öğrenimine devam edebilmesi için çocuğun rızasını alarak tedbirin uygulanmasına devam edebilecek.
ANNE BABALARA DANIŞMANLIK HİZMETİ
Danışmanlık tedbiri kapsamında, çocuğun bakım, eğitim ve gelişimleriyle ilgili sorunların çözümünde yol göstermesi için bakımından sorumlu kişilere, danışmanlık hizmeti verilecek.
Madde kullanan, davranış bozukluğu gösteren, ergenlik sorunları ve aile içi iletişim bozukluğu yaşayan çocuk, ailesi veya bakımını üstlenen kişiler için ihtiyaçlarına uygun konularda uzmanlaşmış bir veya birden fazla kişi danışman olarak görevlendirilecek.
Çocuğun bakımından sorumlu kişilere anne baba eğitimi, aile danışmanlığı, aile tedavisi gibi konularda da danışmanlık hizmeti sunulacak, ayrıca davranış değişikliği için anne ve babalar aile eğitim programlarına yönlendirilecek.
Özel veya kamu sosyal hizmet kurum veya kuruluşlarında veya ailesi yanında kalan ve hakkında danışmanlık tedbirine karar verilen çocuklar, bedensel, zihinsel, psiko-sosyal ve duygusal gelişimlerini desteklemek; okul, aile ve sosyal çevresiyle uyumunu güçlendirmek, okul başarısını arttırmak ve yeteneklerine uygun bir meslek sahibi olarak hayata hazırlanmalarını sağlamak amacıyla danışmanlık hizmetinden yararlanacak.
BARINMA VE SAĞLIK TEDBİRİ
Yaşamını devam ettirmek için yeterli ve sağlıklı bir barınma yeri olmayan çocuklu kişiler ile hayatı tehlikede olan hamile kadınlar ve çocuklarına uygun barınma yeri sağlamak için barınma tedbiri alınacak.
Barınma tedbiri uygulanan kişilerin, kimlik ve adresleri talepleri halinde gizli tutulacak. Barınma tedbiri kararı verilen kişiler, sağlık kontrolleri yapıldıktan sonra kolluk kuvvetlerince tedbir kararını uygulayacak kuruma teslim edilecek.
Çocuğun, fiziksel ve ruhsal sağlığının korunması ve tedavisi için gerekli geçici veya sürekli tıbbi bakım ve rehabilitasyon ile madde bağımlılarının tedavileri için de sağlık tedbir kararı alınacak.
Akıl hastalığı veya madde bağımlılığı sebebiyle sağlık tedbirine hükmetmeye ve kısıtlamaya resmi sağlık kurulu raporu üzerine karar verilecek.
Alkol, uyuşturucu veya uyarıcı madde bağımlısı çocukların, tedavi altına alınmasına yönelik kararların yerine getirilmesinde çocuğun rızası alınmayacak.
Yönetmeliğin Resmi Gazete'de yayımlanmak üzere Başbakanlığa gönderildiği belirtildi.