Çocuk benden mi diye DNA testi yaptıran 200 babadan 20’si kuÅŸkusunda haklı çıktı

‘Acaba çocuÄŸumun gerçek babası mıyım?’ Babalar içlerini kemiren, bazen de tüm yaÅŸamlarını altüst eden bu kuÅŸku ve merakın üstesinden babalık testiyle geliyorlar. Sadece 9 aydır 653 milyon liraya babalık testi yapılan bir laboratuvara Türkiye’nin dört bir yanından gelen 200 ‘şüpheci’ baba baÅŸvurdu. Bunların 20’sinin ‘biyolojik baba’ olmadığı anlaşıldı. BaÅŸvuranların arasında anne, baba ve çocuÄŸun beraberce geldiÄŸi oluyor. Ä°ÅŸin garibi, taÅŸradan gelenler bile bu konuda bir fikir sahibi. Genellikle avukatlardan öğreniyorlar. Her yıl yaklaşık 2 bin babanın ise babalık testi için yurtdışına kan gönderdiÄŸi tahmin ediliyor. Babalık testinin yapılabildiÄŸi Acıbadem Merkez Laboratuvarı’nın direktörü Doç. Dr. Ä°brahim Ãœnsal’la ‘baba’lık örnekleriyle testini konuÅŸtuk. Sülalece geldilerBir genç çift, bebekleri ve aileden altı kiÅŸiyle birlikte laboratuvara geldi. GüneydoÄŸulu ve yerel giysiler içindeydiler. Çifte sorulan soruları onlar deÄŸil, grubun en yaÅŸlı iki üyesi cevaplıyordu. Törenin ağırlığı hissediliyordu ama sorulan soruları da eksiksiz ve rahatlıkla yanıtlıyordu sözcüler. KonuÅŸmalarından çift dışındaki diÄŸer altı kiÅŸinin, kız ve erkek taraflarının üçer ileri geleni olduÄŸunu anlaşıldı. YaÅŸlı sözcüler ‘Biz kendi aramızda konuÅŸarak anlaÅŸtık. Babalık testini yaptıracağız. Sonuç ne olursa olsun razıyız’ dediler. Birkaç gün sonra gene hep birlikte test sonucunu almaya geldiler. Delikanlının çocuÄŸun babası olduÄŸu kesinleÅŸmiÅŸti. Sakin bir ÅŸekilde sonucu dinlediler. Garipti ama taraflar ne bir sevinç ne de bir öfke belirtisi gösterdiler. TeÅŸekkür ederek ayrıldılar.Babası olduÄŸunu öğrenince aÄŸladıEge bölgesinden kırklı yaÅŸlarda bir kadın, babası ve kardeÅŸiyle birlikte randevu alarak laboratuvara geldi. Kadın babasının, gerçek babası olup olmadığını merak ediyordu. Anne yoktu. Yapılan testle, gerçek baba olduÄŸu doÄŸrulandı. Kadın, sonucu öğrendikten sonra babası ve kardeÅŸinden görüşme odasını terk etmeleri için ricada bulundu. Onlar çıktıktan sonra hıçkıra hıçkıra aÄŸladı. SakinleÅŸtikten sonra sessizce uzaklaÅŸtı.BeÅŸ kardeÅŸten birinin babası farklıydıHer biri 60 yaşını geçmiÅŸ beÅŸ kardeÅŸ ve yaÅŸlı anneleri birlikte test için geldiler. KardeÅŸlerin en büyüğü, kendisinin babasının farklı olduÄŸunu duyduÄŸunu, bunu testle kesinleÅŸtirmek istediÄŸini anlattı. KardeÅŸler arasında bir gerilimden çok dayanışma vardı. Tüm sorulara gerektiÄŸinde kendi aralarında fikir birliÄŸine vararak yanıt verdiler. BeÅŸi de testin yapılmasını istiyordu. Gerçekten de test sonucunda en büyük kardeÅŸin babasının, diÄŸer kardeÅŸlerin babasından farklı olduÄŸu kesinleÅŸti. Sosyete playboyu rapor zarfını açmadıSosyete sayfalarında sıkça boy gösteren bir playboy, yanında bir kadın ve bebekle laboratuvara geldi. BebeÄŸin gerçek babası olup olmadığını öğrenmek istiyordu. Kadının bilmek istediÄŸi de buydu. Konuyu bir adli tıp uzmanına danışmış sonra da meraklarını gidermek için bize gelmiÅŸlerdi. Test sonucu almaya yine birlikte geldiler. Raporun olduÄŸu zarfı açmak üzereyken beni durdurdular. ‘Sonucu ÅŸimdi bilmek istemiyoruz, zarfı açmayın bize de bilgi vermeyin’ dediler. Zarfı kendi istedikleri bir zaman ve yerde, belki de kendilerini hazır hissettiklerinde açacaklardı. Kapalı zarfı alarak çıktılar. GERÇEK BABA MI NASIL ANLAÅžILIYOR?Baba ve çocuktan alınan kan örneÄŸinden genetik materyal toplanarak test yapılıyor. Her çocuÄŸun genetik malzemesinin yarısı anneden, diÄŸer yarısı da babadan gelir. Baba ve çocuÄŸun kan örneklerinden genetik tiplerini çıkarıyoruz. DNA’ları üzerindeki, kiÅŸiden kiÅŸiye deÄŸiÅŸiklik gösteren 16 ayrı bölgeyi tek tek karşılaÅŸtırıyoruz. Bu bölgelerin birinde dahi, çocuk ile baba arasında farklılık görülmesi babanın ‘biyolojik baba’ olmadığı anlamına geliyor. NASIL EMÄ°N OLUNUYOR?DoÄŸruluk oranı yüzde 99.9. Kullandığımız genetik analizör Adli Tıp Kurumu, FBI’ın kullandığıyla aynı. 200 bin doların üzerinde bir yatırım. En geliÅŸmiÅŸ teknoloji. Aynı cihazla bütün baÅŸka genetik testleri de yapabiliyoruz. DoÄŸru sonuç verdiÄŸinden emin olmak için kendi test sistemimizi test ettiriyoruz. Tüm testlerimizin kalite kontrolü için ABD’deki kısa adı CAP olan dünyanın en önemli kalite kontrol organizasyonlarından birine baÄŸlıyız. Onlar bize ABD’den üzerinde çalışmamız için ne olduÄŸunu bilmediÄŸimiz örnekler gönderiyor. Ä°stedikleri testleri yapıyor ve sonucu bildiriyoruz. Sonucun doÄŸruluÄŸuna göre bizi 100 üzerinden puanlıyorlar. Bizim puanımız 100.Ä°KÄ° SONUÇ VARn Babalığın Dışlanması: Test edilen erkeÄŸin, çocuÄŸun gerçek biyolojik babası olmadığını belirtir. Babalık dışlanması belirtildiÄŸinde baba olma olasılığı yüzde sıfırdır.n Babalığın Onaylanması: EÄŸer rapor test edilen erkeÄŸin çocuÄŸun gerçek biyolojik babası olduÄŸunu dışlamıyorsa, kombine paternite indeksi (CPI) denilen hesapla baba olma olasılığı belirtilir. Yapılan testin ölçme gücü yüksek olduÄŸu için babalık olasılığı genellikle %99.9’dan büyük çıkıyor. GÄ°ZLÄ°LÄ°K NASIL SAÄžLANIYOR?Test için baÅŸvuran baba ve çocuÄŸun adları, kendileri istesin veya istemesin tıbbi kayıtlara hiçbir ÅŸekilde geçmiyor. Kendi özel kodlarımızla kaydediyoruz. Testleri yapan uzmanlar, kime test yaptıklarını bilmiyor. Ayrıca test yapılmadan önce mutlaka yazılı bir onay alınıyor. Sonuç kötüyse yıkılan da var takmayan daBaba olmadığı anlaşılan birine sonuçları nasıl veriyorsunuz?- Telefonda bilgi verilmez. Sonuçlar hastalara yazılı rapor halinde ya da yüzyüze görüşülerek verilir. Laboratuvarda çok yoÄŸun gerilim ve travmalar yaÅŸamıyoruz. Bize geldiÄŸinde zaten kendisiyle hesaplaÅŸmış, bir yol çizmiÅŸ oluyor. Bu nedenle çok dramatik olaylar yaÅŸamıyoruz. Bizim yanımızda kavga etmiyorlar. En azından sessiz duruyorlar. Raporda, biyolojik baba olup olmadığını belirtiyoruz. Ancak ‘Bu babalık testi baÅŸvuru sahibinin merakı nedeniyle yapılmıştır. Kimlik doÄŸrulaması yapılmadığından herhangi bir adli kanıt deÄŸeri yok’ ibaresi ekliyoruz. VerdiÄŸiniz raporun resmi bir geçerliliÄŸi yok mu?- Hayır, bizim yaptığımız tamamıyla meraka dayalı bir test. Adli geçerliliÄŸi olan, resmi bir rapor istenirse adli tıp uzmanına baÅŸvurmaları gerekir. Gerçi teknik olarak ikimiz de aynı ÅŸeyi yapıyoruz ama bizimki mahkemede delil olarak kullanılamaz. Yani siz sadece babaların kuÅŸkusunu, kendi deyiminizle merak duygusunu tatmin ediyorsunuz?. - Bence testin yapılıyor olması toplumsal bir gereksinim. Sosyolojik bir hizmet veriyoruz. Merak önemli bir duygu. Sadece böyle bir merak nedeniyle, kanıt bulunmasa da dağılan çok yuva olduÄŸuna eminim. Zaman zaman test için ailece, kalabalık geliniyor. ‘Hadi bakalım gidelim, alın boyunuzun ölçüsünü’ üslubu da olabiliyor. Biz gelen kiÅŸiyle daha çok teknik konuları konuÅŸuruz. Ãœzgün olup olmadığını, bize gelmesinin arkasında ne gibi sorunlar olduÄŸunu sormayız. Testleri son derece rahat, sindirmiÅŸ, gündelik bir rutin gibi yaptıran kiÅŸiler olduÄŸu gibi aldığı sonuçtan yıkıldığını hissettiklerimiz de var. Herkesin hikayesi çok farklı.Test sonuçları aileleri parçalıyor mu?- Evlenme belgesi sormuyoruz ama gelenlerin çoÄŸu evli. Testten sonra ne olduÄŸunu takip etmemize ise olanak yok. Bazen çiftler, aralarında bu konuda çıkan tartışmayı yok etmek için geliyorlar. Diyorum ya sosyal hizmet veriyoruz. Ailenin kafasında var olan şüpheyi tek testle yok ediyoruz. ÇoÄŸu zaman aileyi parçalanmaktan kurtaran bir test. Bazen testin ne kadar kurtarıcı olduÄŸunu hissedebiliyorsunuz ama bazen de tam tersi oluyor. Ama her halükarda şüphenin şöyle veya böyle yok olması çok daha iyi. Ayrıca insanların doÄŸruyu bilme hakkı var.Peki çocuÄŸunun kimden olduÄŸunu merak eden kadınlar baÅŸvuruyor mu? - Evet az sayıda da olsa bu taleple gelenler oldu. Her halükarda testin uygulanabilmesi için babanın gelmesi lazım. Baba adayı ikna edilmeden, kanı alınmadan testin yapılması mümkün deÄŸil. Tüp bebek uygulamalarından sonra baÅŸkasının spermi kullanılmış olabilir kuÅŸkusuyla gelenler oldu mu? - Hayır olmadı. Anne, baba birlikte böyle bir test talebiyle gelirse tabii ki kabul ederiz. Burada etik bir yük, üçüncü taraflara karşı şüphe var çünkü.Şöhretlerden gelenler oluyor mu? - Pek olmadı. Biliyorum ki bir grup insan böyle bir testi yurtdışında yaptırıyor. Bunun için bazı laboratuvarlar aracı olabiliyor. Ayrıca internet üzerinden, doÄŸrudan doÄŸruya yanak dokusundan örnek, hücre toplayıp yurtdışında DNA testi yaptıran pazarlamacı firmalar da var Ä°stanbul’da. Test yapmayı reddettiÄŸiniz oluyor mu?- En önemli ilkelerimiz hiçbir ÅŸekilde gebelere test yapılmaması. Teknik olarak gebelere uygulanabilse bile etik kaygılarımız var. Â