Çocuğunuz vahşi web ormanında kaybolmasın

Türkiye’nin üye olduğu Avrupa Konseyi, 2005’te "Çocuklar İçin, Çocuklarla Beraber Bir Avrupa İnşa Etmek" başlıklı üç yıllık bir program başlattı. Amaç çocukların haklarını savunmak ve şiddete karşı önlem almaktı. Programın ana hedeflerinden biri de internetteki şiddet ve cinsel istismar tehlikesine karşı çocukları korumaktı. Bilgisayar başında yalnız kalan çocukları tehlikeler konusunda bilinçlendirmek için harekete geçildi. Bu tehlikeler konusundaki mesajların sıkıcı olmaması için çözüm basitti: Mesajlar bir bilgisayar oyunu aracılığıyla verilecekti.

İnternet güvenliği hakkında temel kuralları çocuklara masalsı bir ortamda öğreten "Vahşi Web Ormanı" adlı bu oyun, 12-15 Kasım’da Brezilya’nın Rio de Janeiro kentindeki Birleşmiş Milletler İnternet Yönetimi Forumu sırasında tanıtıldı. Oyunun İngilizce ismi "Wild Web Woods". Kısaltmasının "www" olmasına özellikle dikkat edildi. Oyuna şimdilik www.wildwebwoods.org adresinden sadece İngilizce olarak ulaşılabiliyor, ama kısa süre sonra 12 Avrupa diline daha çevrilecek.

Özellikle 7-10 yaş arası çocuklara yönelik bu oyunla insan hakları ve başkalarına saygı gibi değerlerin yanı sıra, çocukların internette karşılarına çıkabilecek tehlikeler ve bunlara karşı alınacak önlemler öğretiliyor. Oyunun bundan sonraki versiyonlarında çocuk hakları, demokrasi ve adaletle ilgili bilgiler de yer alacak.

BİLGİSAYAR BAĞIMLISI RAPUNZEL

Vahşi Web Ormanı’nda amaç eğlence, barış ve özgürlüğün hüküm sürdüğü, efsanevi e-şehir’e (E-City) ulaşmak. Bu şehre gitmek için tehlikelerle dolu bir orman yolundan geçmek şart. Oyuna başlamadan önce sanal bir odanın içinde duran bilgisayar, monitör ve modemi birbirine bağlıyorsunuz. Sonra yaş, ülke ve adınızı girip kaydoluyorsunuz. Oyundaki kahramanınızın tipini, cinsiyetini, göz ve saç rengini seçiyorsunuz. Yolculuk boyunca engelleri aşmak için internette sizi koruyacak kuralları bilmeniz lazım.

Oyunda sadece soru-cevap yok. Özel geliştirilmiş bonusları almak için bilmeceleri çözmek gerekiyor. Mesela bilgi bonusu almak için Rapunzel’in neden kulede hapis kaldığını buluyorsunuz. Gerçek masalın aksine, burada Rapunzel’in kulede kalmasının sebebi bilgisayar oyunlarına bağımlı olması.

Yasaklamayın

Avrupa Konseyi bu oyuna paralel olarak bir de "İnternet Okuryazarlığı Kitabı" hazırladı. Chat yapmaktan virüslere, oyunlardan e-mesajlara kadar internetle ilgili 21 konuda bilgi veren bu kitapta anne, baba ve öğretmenler için de uyarılar var:

Çocuğunuza chat yapmayı yasaklamayın. Sadece ev adresi, telefon numarası gibi kişisel bilgileri kimseye vermemesini, konuşma esnasında kendisini rahatsız eden şeyleri size haber vermesini söyleyin.

Chat yaptığı bir kişiyle buluşmayı isterse, ilk buluşmaya siz de onunla gidin.

İnternetten müzik veya video indireceği zaman güvenilir siteleri tercih etmesi gerektiğini, yoksa bilgisayarına virüs girebileceğini söyleyin. Virüs koruma programlarının her zaman yeterli olmadığını hatırlatın.

Oyun başında kaç saat geçirdiğini gözlemleyin. Eğer arkadaşlarıyla buluşmak ya da okula gitmek yerine bilgisayarı tercih ediyorsa sorun var demektir. Yoksa çok karışmayın, çünkü oyunlar yaratıcılığı artırır ve teknolojiyle tanışmalarını sağlar.

İnternette taciz ve tehdit gören çocuğun derslerindeki performansı düşer, konsantrasyon bozukluğu çeker. Bu gibi durumlarda onunla konuşun. Başınıza böyle bir şey gelmeden, onu internette bu tür tehlikelere karşı haberdar edin.