Çin'de öldürülen İngiliz, ajan mıydı?

Gazete, Heywood'un 2011'de öldürülmeden önceki en az bir yıl süresince İngiliz istihbarat örgütüyle irtibatta olduğunu yazıyor.

İngiltere Dışişleri Bakanlığı istihbarat konularıyla ilgili yorum yapamayacağını bildirdi.

Nisan ayında Dışişleri Bakanı William Hague, Heywood'un hiçbir şekilde "hükümet görevlisi olmadığını" söylemişti.

Heywood'un öldürülmesi aynı zamanda Çin'de onlarca yıldır yaşanan en büyük siyasi skandalın da odak noktası oldu.

BO XILAI'IN DÜŞÜŞÜ
Heywood'un 2011 yılının Kasım ayında öldürülmesi, zamanın Çonking eyaleti Komünist Parti sorumlusu ve partinin yükselen yıldızı Bo Xilai'ın düşüşünün de başlangıcı oldu.

Bo'nun karısı Gu Kailai bu yılın Ağustos ayında, Çonking Oteli'nde Heywood'un öldürülmesinden mahkum oldu. Bo'nun yöneticiliği döneminde Çonking polis teşkilatının başı olan Wang Lijun da skandalla ilgili olarak hapis cezası aldı.

Bo, Eylül ayında Çin parlamentosundan ihraç edildi ve yargı dokunulmazlığı da kalktı. Eski yönetici, yetkilerini kötüye kullanmak, rüşvet almak ve parti disiplinini ihlal etmekle suçlanıyor ve Çin medyasında yer alan haberlere göre, yargı önüne çıkması bekleniyor.

DÜZENLİ GÖRÜŞMELER
Heywood'un öldürülmesinin Çin politikasını allak bullak etmesiyle birlikte, iş adamının casus olduğu iddiaları da yaygınlaşmaya başlamıştı.

ABD'de yayımlanan Wall Street Journal gazetesi, adını vermediği arkadaşlarının ve bazı İngiliz yetkililerin ifadelerine dayanarak Heywood'un İngiliz dış istihbarat servisi MI6 mensubu olmamakla birlikte, bu örgüte bilgi aktardığını yazıyor.

Wall Street Journal, "Halen görevde olan İngiliz yetkililer ve öldürülen İngilizin yakın arkadaşlarıyla yapılan görüşmelere dayanarak, 2009'da tanıştığı bir kişinin, Heywood'a bir süre sonra MI6 ajanı olduğunu söylediğini öğrendik. Heywood daha sonra Çin'de bu kişiyle düzenli olarak görüşmeyi sürdürdü ve Bo'nun özel yaşamı ile ilgili olarak bilgi vermeye devam etti" diyor.

Heywood'un akrabaları gazeteye konuyla ilgili yorum vermeyi reddetmişler.

İngiltere Dışişleri Bakanlığı BBC'nin soruları üzerine "İstihbarat konularında yorum yapmama politikamızı sürdürüyoruz" dedi.

Wall Street Journal, İngiltere Dışişleri Bakanı William Hague'in Nisan ayında Heywood'un hükümetten maaş almadığı yolundaki açıklamasının teknik olarak doğru olduğunu çünkü Heywood'un bilgi temini karşılığında para almadığını yazıyor.

Ama Pekin'deki BBC muhabiri Damian Grammaticas, "Eğer Heywood İngiliz istihbaratı tarafından bilinen bir kişi idiyse, ölümü ardından İngiliz yetkililerin etraflı bir soruşturma konusunda girişimde bulunmamış olmaları bazı soru işaretleri doğuruyor" diyor.

NASIL ORTAYA ÇIKTI?
1990 yılından itibaren Çin'de yaşayan ve çok iyi Mandarince konuşan Neil Heywood öldürüldüğünde 41 yaşındaydı.

Heywood'un Bo Xilai ve karısı Gu ile ne tür ilişkileri olduğu açıklık kazanmış değil, ama mali ilişkilerde arabuluculuk yaptığına ilişkin bilgiler yayımlandı.
Çin medyasındaki haberlerde, Gu'nun bir iş ilişkisi ters gidince Heywood'u öldürdüğü kaydediliyordu.

Cinayetle ilgili ilk bilgiler, dönemin Çonking polis şefi Wang Lijun'un, Şubat ayında Bo ile anlaşmazlığa düşerek Amerikan konsolosluğuna sığınmasıyla ortaya çıktı.

Çin yetkilileri bunun üzerine Heywood'un öldürülmesi ile ilgili soruşturmayı yeniden açtıklarını ilan ettiler. Polis ilk incelemede Heywood'un alkol komasından öldüğü sonucuna varmıştı.

Çin medyasının haberlerine göre, Çonking polis teşkilatından beş görevli de olayı ört bas etmekten suçlu bulunarak mahkum oldular.