Çin ülkedeki ekonomik gerçekleri saklıyor iddiası
Güncelleme Tarihi:
Çinli vatandaşlar, Pekin hükümetinin açıkladığı resmi ekonomik rakamların, tüketici fiyatlarındaki yükselişi sakladığını, tüketici fiyatlarının geçen yıla kıyasla yükseldiğini ve bu durumun sıradan insanların hayatlarını oldukça etkilediğini öne sürüyor.
Şanghay’da yaşayan 28 yaşındaki pazarlama müdürü Lydia Wang, her zaman satın aldığı ayakkabı ve kıyafetlerin fiyatlarının geçen yıla kıyasla iki katına çıktığını söyledi. Çin’in kıyı şeridinde bir şehirde yaşayan 54 yaşındaki emekli Wu Sengyun ise, balık ve yiyecek fiyatlarının 2009’a kıyasla yüzde 20 daha yüksek olduğuna dikkat çekti.
Bir tekstil firmasına sahip olan Willy Lin, et ve sebze fiyatlarında aşırı bir artış yaşandığı için, fabrikada işçilere ücretsiz bagetler dağıtmaktan vazgeçti.
Lin, “İşçiler çok kötü durumunda, herkes ağlıyor” dedi.
Resmi rakamlara da bakıldığında, Çin’in tüketici fiyatlarını Temmuz ayında bir yıl öncesine kıyasla yüzde 3.3 oranında artarak, son 21 ayın en yüksek seviyesine çıktı. Yetkililer, bu yükselişin son dönemde yaşanan sel felaketinin ekin tarlalarını büyük zarar vermesinden kaynaklandığını söylerken, otomobil, telefon faturası ve kıyafet konusunda maliyetlerin azaldığına dikkat çekti.
Yetkililer, ek olarak ekonomide soğumaya devam ettikçe, tüketici fiyatları üzerindeki baskının da azalacağını belirtti. Çin İstatistik Bürosu’nun Başkan Yardımcısı Pan Jiancheng, 12 Ağustos’ta düzenlediği basın toplantısında ülkedeki enflasyon korkularının “abartıldığının” altını çizdi.
DURUM TAM TERSİ
Bloomberg BusinessWeek dergisinin, yatırımcılar, analistler ve akademisyenlere yaptığı röportajlar ise, durumun Pekin hükümetinin dünyaya yansıttığından çok daha farklı olduğunu söyledi.
Çin Sosyal Bilimler Akademisi’nin üyelerinden, Çin Merkez Bankası’nın eski danışmanlarından ekonomist Yu Yongding, “Tüketici fiyatlarında resmi rakamlara yansıtılmamış bir yükseliş söz konusu” dedi.
Pekin Üniversitesi öğretim üyesi finans profesörlerinden Michael Pettis, “İkinci çeyrekte yüzde 10.3 oranında büyüyen ve çalışan maaşlarını yükseltme konusunda ciddi bir baskıyla karşı karşıya kalan bir ekonomi, nasıl olur da tüketici fiyatlarında çok az bir oranda artış yaşandığını açıklar, anlamıyorum” dedi.
GİZLİ ENFLASYON SORUNU
Bu analistler, sade vatandaşın artan konut, eğitim ve sağlık harcamalarının resmi rakamlara yansıtıldığını görmediğini söyledi.
Pekin Üniversitesi’nden Pettis, “Şu anda Çin’de pek çok kişi için enflasyon yüzde 6’nın üzerinde hissediliyor” dedi.
Eğer bu şüpheler doğruysa, Pekin hükümetinin henüz nasıl önlem alacağını bilmediği ya da görmezlikten geldiği bir enflasyon sorunu var.
Çin’de perakende satışları ve işsizlik gibi diğer istatistiklerin de belirsiz bir tablo çiziyor. Gerçekten bir enflasyon sorunu varsa, hükümet şu anda tüketici fiyatlarına müdahale etmede geç kalmış olabilir ve sonrasında faizleri yükseltmek ve ya da para birimini yuanın dolar karşısında daha fazla değerlenmesine izin vermek gibi zorlu seçeneklerle karşı karşıya kalabilir.
Bu durum, bir takım siyasi riskler de barındırıyor. Tarihe bakıldığında, Çin halkının yaşam maliyetlerinin altından kalkamadığı zamanlarda her zaman ayaklandığı görülüyor. Analistler, aynı şeyin tekrarlanma olasılığına dikkat çekiyor.
*Bu haber Bloomberg BusinessWeek dergisinde, "Official China Data Masks Surge in Housing, Food Prices" başlığıyla yayımlanmıştır.