Çin mahallesinde Türk kebabı!

Tayvan'ın başkenti Taipei'deki Türk Ticaret Ofisi'nin (TTO) Türk Mutfağı'nı Çince'ye çevirip kitaplaştırmak için bir yıldır yaptığı çalışma sonuçlandı. 10 bin adet basılan ‘‘Turkish Cuisine’’, temsilciliğimizde verilen yemekli basın toplantısıyla tanıtıldı. Toplantıya dergi ve günlük gazetelerden 70 muhabir ve yazar katıldı. TTO Temsilcisi Emekli Büyükelçi Yüksel Söylemez, bu kitabı okuyan Tayvanlı turistlerin, Türkiye'ye gittiklerinde Çin restoranı aramayacaklarını söylüyor.

Türk Mutfağı'nın ardından başka Çince kitaplar da yayınlanacak. ‘‘Türkiye'de Yatırım Nasıl Yapılır’’, ‘‘Türk Ekonomisi ve Sanayi Rehberi’’ gibi... Kitaplar, Cumhuriyetin 75. yıldönümünde Çin kitabevlerinin raflarında olacak.

Tabaklar tertemiz

Türk Mutfağı kitabı, Turizm Bakanlığı'nın yayınladığı broşürden büyük ölçüde yararlanılarak hazırlandı. Türk yemeklerinin bol fotoğrafla ayrıntılı tarif edildiği kitapta, İstanbul ve Ankara'daki restoran adresleri de yer alıyor. Kitabın hazırlanmasında Tayvan'ın ünlü turizm dergisi ‘‘To'go’’nun da büyük katkısı olmuş. Kitabın Çince çevirisini ise Wu Bi-chun yapmış. Çeviri, TTO Danışmanı ve Çince Uzmanı Bilal Aykut tarafından gözden geçirilmiş. Böylece ortaya kusursuz bir kitap çıkmış.

Taipei Ticaret Ofisi Temsilcisi Söylemez, ‘‘Kitap büyük etki yaptı. Dünya'da biçbir ticaret ofisinin yapmadığı bir şey. Bir ilki gerçekleştirdik. 1,3 milyar Çinli'ye hitap ediyoruz. İki dolara maliyet fiyatına satılan kitap tükenmek üzere. İkinci baskı da 10 bin olacak’’ diyor. Türk Mutfağı kitabı, Tayvan'daki Çince ve İngilizce basında defalarca haber olmuş. Dolayısıyla gösterilen ilgi pek de şaşırtmamış. Söylemez'e göre ‘‘Çinli için yemek ibadet! Çinli sofraya oturduğunda Buda'ya ibadet eder gibi aynı zevk ve heyecanla yer. Değişik yemekler yemek de çok ilginç. Türk damak tadı Çinli'ye çok yakın. Bakıyorum tabaklarına, süpürüyorlar. Bunun jimnastiğini önceden yapmıştık. Boşa kurşun atmadık.’’

Büyükelçi Yüksel Söylemez, ‘‘Kitap o kadar büyük ilgi uyandırdı ki her gün ofisimiz mektuplarla, telefonlarla faks mesajlarıyla, kitabın kendilerine gönderilmesini isteyen Tayvanlı Çinliler'in başvurularıyla adeta kilitlenmiş durumda’’ diyor. Üç yıldır bu ülkede görevli olan Söylemez, Tayvanlılar için Türk Mutfağı'nın büyük bir soru işareti olduğunu söylüyor. Ülkede Yunan, Meksika, Fransız, İsviçre, Alman hatta Vietnam restoranı bile varmış. Ancak başkent Taipei'de bir Türk restoranı yokmuş. ‘‘Biz üç yıldır bu Türk restoranının açılması için her fırsatı değerlendirdik. Ancak bu proje henüz gerçekleşmedi.’’

Türk restoranı açılıyor

TTO Temsilcisi Yüksel Söylemez, her yıl iki bin Türk işadamının Tayvan’a gittiğini, Çin yemeğine alışamadıkları için üç-dört gün aç kaldıklarını görmüş. Bu kitapla birlikte başkent Taipei'de Türk restoranı açılması girişimi başlamış. 30 bin dolar sermayeyle kurulacak olan restoranın 30 ortağının içinde Türkler de olacakmış. Bu girişimin öncüsü ise Tayvanlı Çinli bir kadın: Jenny Leai. 15 yıllık otelcilik tecrübesi var ve restoranı yeni yıldan önce açma hedefinde. Laei, birkaç yıl önce Türkiye'ye gelmiş, yemeklerimizi çok beğenmiş. Taipei'de böyle bir boşluk olduğunu görmüş. Ticaret Ofisimiz ise Bayan Leai'ye ‘‘Böyle bir restoran nasıl açılır ve işler, nasıl kar eder’’ konularında bir rapor hazırlayarak yardımcı olmuş.

30 ortağın hepsi henüz tamamlanmamış. Söylemez'e göre restoranın başarısı yüzde 50 oryantal dansöze bağlı! ‘‘Çünkü Çinliler, çıldırıyor. Düzenlediğimiz Türk gecelerinde buna tanık olduk.’’ TTO'nun eski aşçısı şimdiden bu restoranın aşçılığını yapıyormuş. Söylemez, Tayvan'da Türk Mutfağı için gereken malzeme bulunur mu sorusunu ise şöyle yanıtlıyor: ‘‘Yemek malzemesi gayet kolay bulunabilecek. Çünkü hepsi Tayvan'da var. Öğle ve akşam yemeklerinde mutlaka döner servisi yapılacak. Restoran, TTO'nun amiral gemisi olacak.’’

Haberin haberinin haberi!

Haziran ayında, Emekli Büyükelçi Yüksel Söylemez'in Tayvan'daki çalışmalarını konu alan ‘‘Mutfak Diplomasisi’’ başlıklı bir haber yapmıştık. Söylemez, Tayvan'ın en çok satan kadın dergisi olan ‘‘Yeni Kadın’’da kapak haberi olmuştu. Evinde yapılan söyleşide Türk kahvesini ve kahve falını anlatmıştı. Yeni Kadın'ın yöneticileri, kendilerinden alıntı yaparak Hürriyet Tatil'de yayınladığımız haberi, özellikle ‘‘Mutfak Diplomasisi’’ tanımlamamızı öyle beğenmişler ki haberimizi aynen yayımlamışlar. Biz de onların bu haberini yayımlıyoruz.

Söylemez evinde her cumartesi akşamı 10 Tayvanlı'ya Türk yemekleri sunuyor. Mönü de her seferinde değişiyor. Zeytinyağlı lahana dolması, döner, karnıyarık ya da patlıcanlı kebap... Yemekten sonra da yine bir Türk tatlısı. Her misafir için ayrı pişirilen ünlü Türk kahvesi ikram ediliyor. Yüksel Söylemez de fal bakıyor. Derginin yazarı Windy Yang da böyle bir yemekli fallı söyleşi yapmıştı. Söyleşide Söylemez'in resim sergilerinden ve ‘‘Sevi Bir Tas Tavuk Çorbası’’ şiir kitabının Çince çevirisinden de sözediliyordu. Söylemez, ‘‘Elbet bir gün ayrılacağım Tayvan'dan. Sonra Mutfak Diplomasisi adını vereceğim hatıralarımı yazacağım’’ diyor.