Çık dışarı

ANAP'lı Sönmez'i komisyondan kovmuş

Akkuyu Nükleer Santral İhalesi'nde TEAŞ'a danışmanlık yapan Prof. Ahmet Yüksel Özemre, olmaması gereken bir toplantıya ısrarla katılmak isteyen ANAP'lı eski Bakan Birsel Sönmez'i, ‘‘Çık dışarı’’ diye kovmuş. Sönmez de, kızının bağlantısı bulunduğu lisansı olmayan firmaya karşı çıkan Prof. Özemre ile Prof. Ahmet Bayülken'e, ‘‘Bu adamlar mühendis mi, ekonomist mi?’’ diye tepki göstermiş.

DGM Savcılığı'nın mercek altına aldığı Akkuyu Nükleer Santral İhalesi'yle ilgili dosya, Beyaz Enerji Operasyonu nedeniyle tutuklu bulunan ANAP'lı eski Devlet Bakanı Birsel Sönmez'le ilgili bir dizi çarpıcı iddiayı daha gündeme getirdi. Nükleer santral ihalesinde TEAŞ'a danışmanlık yapan Türkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK) eski Başkanı Prof. Ahmet Yüksel Özemre'nin, Sönmez'i, 1. Enerji Şurası'yla ilgili bir komisyon toplantısından ‘‘Çık dışarı’’ diyerek kovduğu ortaya çıktı. Elektrik mühendisi olan Sönmez'in de, kızının bağlantılı olduğu Alman-Fransız ortaklığındaki NPI'ın teklifine hem lisansı olmadığı, hem de Türkiye'ye ağır bir dış borç yükü getireceği gerekçesiyle karşı çıkan nükleer mühendisler Prof. Ahmet Yüksek Özemre ve Prof. Ahmet Bayülken'e, ‘‘Bu adamlar mühendis mi, ekonomist mi? Böyle s... b..tan iş olmaz’’ diye tepki gösterdiği anlaşıldı.

KİM OLDUĞUMU BİLİYOR MUSUN?

Prof. Özemre, Sönmez'i komisyon toplantısından nasıl kovduğunu raporuna da yansıttı. Özemre, resmi katılımcılar dışındakilere kapalı olan oturumu izlemek isteyen Sönmez'i dışarıya davet ettiğini, bunun üzerine aralarında şu konuşmanın geçtiğini bildirdi:

Sönmez- Ben bu celseyi takip etmek istiyorum.

Özemre- Efendim bu celse umuma da zat-ı alinize de kapalıdır.

Sönmez- Siz benim kim olduğumu biliyor musunuz?

Özemre- Evet efendim, siz TEAŞ Yönetim Kurulu üyesi Birsel Sönmez beysiniz.

Sönmez- Eee, o halde! Bunu izlemek benim görevim.

Özemre- Efendim, üzülerek bir kere daha beyan etmek mecburiyetindeyim ki sıfatınız ne olursa olsun bu celse umuma kapalıdır.

Sönmez- Bu ne biçim iş? Diğer komisyonlar öğleden sonra da izleyici kabul ediyorlar. Nasıl olur da siz izleyici kabul etmezsiniz?

LÜTFEN İDRAK EDİNİZ

Özemre- Beyefendi, sabahki celsede öğleden sonraki celsenin 1. Enerji Şurası'nın sekreteryasının talimatı üzerine umuma kapalı olacağını iki kez tekrarladım. Bunu pekala duydunuz. Diğer komisyon başkanlarının bu talimata uymamaları ise benim de aynı hatayı irtikap etmemi tazammum etmez. Lütfen bunu idrak ediniz ve bu yersiz ısrarınızla komisyonun çalışmalarına sekte vurulmasına sebep olmayınız.

Sönmez'in bu tartışma üzerine salonu terkettiğini belirten Özemre, raporuna şu kaydı düştü:

‘‘Burada benim açımdan hiçbir yanlış anlama ya da tahkir yoktur. Esas yanlış anlama Birsel Sönmez'in eski bakan ve TEAŞ Yönetim Kurulu üyesi olarak kendisini müesses kuralların dışında vehmetmesi ve herkesin de bu onun vehmini emir olarak kabul etmesini arzu etmesidir.’’

O da Özemre'yi suçlamış: AECL'nin adamı

BİRSEL Sönmez de, hazırladığı raporlarla nükleer santral ihalesini DGM'lik yapan Prof. Ahmet Yüksel Özemre'yi ‘AECL firmasının adamı’ diye suçladı. Sönmez'in, Özemre'ye ilişkin bu suçlamalarını, TEAŞ Yönetim Kurulu toplantılarında zaman zaman dile getirdiği de ortaya çıktı.

Özemre'nin iddiasına göre, TEAŞ'taki Nükleer Santrallar Dairesi personelinden Dr. Benan Başoğlu ve Ziya Erdemir de internetteki web sitelerinden kendisini Sönmez gibi ‘‘AECL'nin CANDU tipi santralının hayranı’’ olmakla suçladı. Özemre ise bu suçlamalar için ‘‘iftira’’ dedi.

BORÇ GETİRİR

Kanadalılara ait AECL firması, CANDU tipi santralıyla Türkiye'deki nükleer santral ihalesine katılmıştı. Hükümet tarafından geçtiğimiz yıl ortalarında son anda durdurularak, askıya alınan bu ihaleye, AECL'in dışında, Alman-Fransız ortaklığındaki NPI ile Westinghouse-Mitsubishi konsorsiyumu da katılmıştı.

Hazırladığı raporlarda TEAŞ yönetimi tarafından ‘‘kayırıldığını’’ iddia ettiği NPI'ın santral teklifine ‘‘lisansının olmadığı, Türkiye'ye ciddi dış borç yükü getireceği ve yapımı da yıllarca sürecek’’ diye karşı çıkan Özemre, AECL ve Westinghouse-Mitsubishi konsorsiyumunun teklifleri için ise olumlu görüş bildirmişti.

YAKIŞIKSIZ SÖZLER

Prof. Ahmet Yüksel Özemre'nin, dönemin TEAŞ Genel Müdürü Muzaffer Selvi'ye verdiği bir başka raporda da, Sönmez'in, Akkuyu santralıyla ilgili bir değerlendirme toplantısında, Cumhurbaşkanı ve Başbakan için ‘Nezaket ve terbiye sınırlarının ötesinde, fevkalade yakışıksız sözler’ söylediği belirtildi. Özemre'nin raporunda, elektrik mühendisi kökenli Sönmez'in, ihalede TEAŞ'a danışmanlık yapan ve Alman-Fransız ortaklığının teklifine hem lisansı olmaması, hem de Türkiye'ye ağır bir dış borç yükleyeceği gerekçesiyle karşı çıkan kendisine ve nükleer mühendis Prof. Ahmet Bayülken'e, ‘‘Benim anlamadığım bir şey var. Bu adamlar mühendis mi, ekonomist mi? Böyle s... b..tan iş olmaz’’ diye tepki gösterdiği de belirtildi. Sönmez'in, bu tepkisinin ardından toplantıyı terkettiğini de belirten Özemre, Genel Müdür Selvi'ye, Sönmez'in TEAŞ Yönetim Kurulu üyeliğine ‘Hiç mi hiç yakışmadığı’ yönünde kanaatini de bildirdi.

Her taşın altında o var

SON yılların en büyük yolsuzluk soruşturmalarından biri olan Beyaz Enerji Operasyonu'nda tutuklanan Birsel Sönmez, Türkiye'nin 34 yıldır hayallerini süsleyen nükleer santral ihalesinin altından da çıktı. ANAP'lı eski Devlet Bakanı Birsel Sönmez, Enerji Bakanlığı'ndaki TEAŞ Yönetim Kurulu üyeliği sırasında, 1996'dan bu yana hazırlıkları yürütülen Akkuyu Nükleer Santrali ile ilgili ihalenin, kızı Aslı Sönmez ile bağlantılı olduğu ortaya çıkan Alman-Fransız ortaklığındaki NPI Firması'nın alabilmesi için aktif bir biçimde devreye girdiği de anlaşıldı.

KIZI İÇİN

TEAŞ bünyesindeki birçok ihaleye adı karışan ve bu nedenle, Ankara DGM Savcılığı'nın yürüttüğü Beyaz Enerji Operasyonu'nun en önemli sanıklarından biri olarak tutuklanan Sönmez'in kızı Aslı Sönmez'in, geçen yıl hükümet tarafından son anda durdurulan ihaleyi kazanmasına kesin gözüyle bakılan NPI'nın kuracağı santralin turbo jeneratörünü üreten GEC-Alsthom firmasının Türkiye Temsilcisi olduğu bildirildi. Nükleer mühendisler bu jeneratörlerin fiyatı konusunda 300-400 milyon dolar tahmininde bulundular.

YILMAZ'IN BAKANI

ANAP'tan 1983 yılında politikaya atılan Birsel Sönmez, iki dönem Niğde'den milletvekili seçildi. 1991 Haziran ayında ANAP Genel Başkanlığı'na gelen Mesut Yılmaz'ın kurduğu hükümette ‘Orta Direği Güçlendirmeden Sorumlu Devlet Bakanlığı’ görevini üstlendi. Devlet Bakanlığı yaptığı dönemde Sönmez'in Mali Müşavir olan kardeşi İsmail Sönmez, piyasaya yaklaşık 2 milyarlık sahte dolar sürmekten 12 yıl hapis istemiyle 1991 Ağustos'unda İstanbul Dördüncü Ağır Ceza'da yargılandı. Sönmez, kardeşinin olayı üzerine ‘Kardeşimle ilgili faturanın bana çıkarılması yanlış’ diyerek kendini savundu.

ERSÜMER ATAMADI

1995 seçiminde milletvekili seçilemedi. 1996 yılında Yılmaz başkanlığında kurulan ve üç ay süren ANAP-DYP (Anayol) hükümeti döneminde TEAŞ Yönetim Kurulu üyeliğine geldi. Geçen Haziran ayına kadar da bu görevi yürüttü. Haziran ayında görev süresi dolunca Enerji Bakanı Cumhur Ersümer, kendisini partiden gelen yoğun baskılara rağmen bir daha yönetim kurulu üyeliğine atamadı. 1939'da Niğde'de doğan Sönmez, elektrik mühendisi, evli ve 2 çocuk babası.