CHP'ye son uyarı
Güncelleme Tarihi:
ABD'nin en önemli gazetesi New York Times'a konuşan analistler CHP'nin bugünden itibaren çalışmalara başlayarak önümüzdeki yıl referanduma kadar hem partinin duruşunu hem de Kemalizm anlayışını yenilemesi gerektiğini savundu. Uzmanlar CHP'nin önümüzdeki yıl yapılacak seçimlerde AK Parti karşısında güçlü bir rekabet yaratabilmesinin tek yolunun bu olduğunu söyledi.
Geçtiğimiz Pazar günü Türkiye’de yapılan anayasa değişikliği referandumunda kullanılan söylemler o kadar sertleşti ve toplumdaki kutuplaşma o kadar derinleşti ki iş dünyasından bazı kesimler bunun sonucunun şiddet olaylarına kadar varabileceğinden endişe etmeye başladı.
Türkiye Sanayici ve İşadamları Derneği’nin (TÜSİAD) Brüksel’de bulunan uluslararası koordinatörü Bahadır Kaleağası, “Bu çok tehlikeli bir durumdu” dedi.
Referandum kampanyası sırasında bir noktada AK Parti lideri Recep Tayyip Erdoğan TÜSİAD’ı “taraf olmazsanız bertaraf olursunuz” diyerek eleştirdi.
Erdoğan ordunun siyasetteki etkisini sonlandırmak, yargının konumunu gözden geçirmek ve bireysel hakları güçlendirmek için referandum çağrısı yaptı. Ancak TÜSİAD’a yöneltilen bu sözler muhalefetin Erdoğan’ın aslında etkili kurumlar üzerinde kontrol sağlamak istediği yönündeki korkularını güçlendirdi.
Oyların yüzde 58’ini elde eden iktidar partisi referandumun önümüzdeki yıl yapılacak genel seçimler öncesinde bir popülerlik testi olduğunu kabul etti. Ancak analistler oylamanın çok daha temel bir noktaya değindiğine de işaret ediyor.
ABD’nin ünlü düşünce kuruluşlarından German Marshall Fund’ın Ankara Bürosu Direktörü Özgür Ünlühisarcıklı, “Referandum muhafazakarlar ve laiklerin ortaya koyduğu farklı kültürel değerlerle, ülkenin gelecekteki kimliğiyle ilgiliydi” dedi.
Türkiye, AK Parti’nin 2002 yılında iktidara gelişinden bu yana ciddi değişiklikler yaşadı. Avrupa Birliği’ne üyelik sürecinde ekonomik ve siyasi değişiklikler yapılırken dış politikada da önemli bir kayma yaşandı. NATO’nun bu en önemli ülkelerinden bir tanesi Avrupa, ABD ve İsrail’e odaklanmaktansa çatışmalar ve tarihi kederlerin pençesindeki Ortadoğu’da bölgesel bir güç olmayı yeğledi.
Her şeyin ötesinde AK Parti muhalefetteki Cumhuriyet Halk Partisi’yle toplumun nasıl modernleşeceği konusunda çetin bir mücadele halinde.
Tabanı kırsal kesim nüfusu ve varlıklı girişimcilerden oluşan AK Parti sosyal açıdan daha muhafazakar bir toplum isterken, CHP kendisini Kemalizm’in doğrudan mirasçısı olarak görüyor.
Brüksel’de bulunan Carnegie Uluslararası Barış Vakfı misafir araştırmacısı Sinan Ülgen, “AK Parti Kemalizme meydan okuyor. CHP’nin ise Kemalizm’i modernleştirmesi gerekiyor. Bu yüzden bu referandumdan sonra kritik bir dönüm noktasındayız” dedi.
Almanya Parlamentosu Dış İlişkiler Komitesi’nin muhafazakar başkanı ve Türkiye’nin AB’ye girmesi fikrinin en büyük destekçilerinden Ruprecht Polenz, “Endişe verici olan yasama ve yürütme arasında kontrol ve denge mekanizmasının olmaması” dedi.
Muhalefet anayasa değişikliklerinin AK Parti’nin yargının bağımsızlığını zayıflatmak ve hukuku hükümetin kontrolü altına almak için bir girişim olarak görüyor.
Analistler yargı bağımsızlığı meselesinin iki parti arasındaki çatışmanın merkezinde yer aldığı konusunda hemfikir. Ancak CHP’nin referandum yenilgisinden bahsetmek ve anayasa değişiklikleri hakkında şüphelerini gündeme getirmek yerine bugünle, önümüzdeki yıl yapılacak seçimler arasında geçecek süreyi Kemalizm’i modernleştirip AK Parti’ye karşı güçlü bir rekabet sunmak için kullanması gerektiğinden yana.
Ülgen, ordunun da etkisinin zayıflamasıyla CHP’nin toplumun daha geniş kesimlerine ulaşmak ve daha Avrupa yanlısı bir tavır takınmaktan başka seçeneği kalmadığını belirtti. Ülgen ayrıca partinin merkezi, devlet kontrolündeki ekonomi yaklaşımını da terk etmesi gerektiğini savundu.
Ülgen, “Eğer CHP Türkiye’nin laik değerlerini korumaya ve demokrasiyi güçlendirmeye kararlıysa Kemalizmi modernleştirmesi gerekiyor. Pazar günkü referandumdan alınacak ders budur” dedi.
Bu haber New York Times'da yayımlanan "Turkish Opposition Need an Update" başlıklı haberden derlenmiştir.
Hürriyet'i Facebook'ta takip etmek istiyorsanız:
http://www.facebook.com/#!/HurriyetPlanet
Hürriyet'i Twitter'da takip etmek istiyorsanız:
http://twitter.com/HurriyetPlanet