Güncelleme Tarihi:
CHP’nin İnsan Haklarından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Zeynep Altıok’un hazırladığı iki farklı raporda, OHAL’le geçen bir yılda yaşananlar tüm detaylarıyla yer alıyor:
50 BİN TUTUKLAMA
15 Temmuz kanlı darbe girişimi sonucu 248 yurttaşımız hayatını kaybetti, 2 bin 194 yurttaşımız yaralandı. 15 Temmuz darbe girişimi sonrası hükümetin gerçekleştirdiği resmi açıklamalar ve açık kaynaklarda yer alan bilgiler ışığında 169 bin 13 kişi hakkında işlem yapıldı, 50 bin 510 kişi darbe soruşturmaları kapsamında tutuklandı. Gözaltına alınan 48 bin 439 kişi hakkında adli kontrol kararı verildi. Haklarında yakalama kararı çıkartılan şüpheli sayısı 7 bin 266 kişi.
139 bin 356 kamu çalışanı hakkında idari işlem yapıldı, 111 bin 240 kamu çalışanı kesin olarak ihraç edildi. 45 bin 678 öğretmen meslekten çıkarıldı ya da açığa alındı. 33 bin 131 öğretmen KHK kapsamında memuriyetten ihraç edildi. 21 bin özel okul öğretmeninin lisansı iptal dildi. 11 bin 301 öğretmen terör örgütüne destek iddiasıyla açığa alındı. Açığa alınan ve alınmayanların da yer aldığı Eğitim-Sen üyesi 1488 öğretmen ve akademisyen kesin olarak ihraç edildi. 6 bin 383 akademisyen, 1200 idari personel KHK’larla ihraç edildi. Barış İçin Akademisyenler Bildirisi’ne imza atan 378 akademisyen ihraç edildi. 15 Temmuz darbe girişimi sonrası 4 bin 238 hâkim ve savcının ayrıca 2 Anayasa Mahkemesi (AYM) üyesinin meslekten men edilmesine karar verildi. OHAL KHK’larıyla memuriyetten ihraç edilen Emniyet mensubu sayısı 22 bin 975 oldu. Tutuklu emniyet mensubu sayısı 10 bin 732, açığa alınan polis sayısı 9 bin 103. 24 vali, 101 vali yardımcısı, 115 kaymakam ihraç edildi. TSK’dan ihraç edilen personel sayısı 10 bin 840 oldu. 168’i general olmak üzere 7 bin 463 asker ise tutuklandı.
İŞKENCE İDDİALARI
Darbe girişimi sonrası çok sayıda işkence iddiası gündeme geldi. Gözaltındakilerin yakınlarının ve avukatlarının başvuruları gözaltında sistematik işkenceyle karşılaştıklarına işaret ediyor. Yine darbe sonrası darbe girişimine dahil oldukları gerekçesiyle tutuklananların cezaevlerinde yaygınlaştırılmış şiddet şikayetleri yükseldi. Özellikle Silivri Cezaevi’nden geceleri çok yoğun işkence seslerinin geldiği iddialarını farklı davalardan cezaevinde bulunan müvekkilleriyle görüşen avukatlar kamuoyuna aktardı. Gazetecilik nedeniyle 159 kişi tutuklu veya hükümlü.
SANATI DA VURDU
İSTANBUL Büyükşehir Belediyesi’nde muhalif kimlikleriyle bilinen 6 oyuncu ve yönetmen açığa alındı, 17 oyuncu, bir dramaturg, bir müzisyen ve bir koreografın işine son verildi. Genco Erkal’ın Dostlar Tiyatrosu’nun sahnelediği “Nazım ile Brecht” oyunu OHAL kapsamında yasaklandı, Levent Üzümcü’nün oyununa Artvin Üniversitesi ve Artvin Valiliği salon vermedi.
Türkiye’nin yetiştirdiği en önemli orkestra şeflerinden İbrahim Yazıcı, keman sanatçısı Filiz Özsoy ve piyanist Eser Öykü Dede 7 Şubat 2017 tarihinde KHK ile Kültür Bakanlığı’ndaki kamu görevlerinden ihraç edildi.
35 İNTİHAR
15 Temmuz’daki darbe girişiminin ardından yürütülen soruşturmalar kapsamında hakkında işlem yapılan kişiler ya da yakınlarından en az 35 kişi intihar etti. 4 kişi de intihar girişiminde bulundu. İntiharlar ve intihar girişimlerinden 8’i cezaevlerinde, gözaltında ya da gözaltına alınırken yaşandı.