CHP’den TDK’ya 104 milyon YTL
Güncelleme Tarihi:
Sefa KAPLAN
Oluşturulma Tarihi: Aralık 07, 2006 00:00
Türk Tarih Kurumu’ndan sonra, Türk Dil Kurumu da Cumhuriyet Halk Partisi ile yürüttüğü hukuk mücadelesinden galip çıktı. Türk Dil Kurumu, Atatürk’ün vasiyetiyle Türkiye İş Bankası hisselerinden kurumun payına düşen 104 milyon YTL’yi aldı. Bu para, ana para ve nema olarak Türkiye İş Bankası’nda bloke edilmiş olarak duruyordu.
DAHA önce Türk Tarih Kurumu’na (TTK) ana para ve nema olarak 101 milyon YTL ödeyen Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), Türk Dil Kurumu’nun payına düşen 104 milyon YTL’yi de kurumun hesabına yatırdı. Böylece, TTK’ndan sonra TDK da CHP ile yıllardır yürüttüğü hukuk mücadelesini kazanmış oldu. Hatırlanacağı gibi, TTK da payına düşen 101 milyon YTL’yi daha önce CHP’den almıştı. Her iki kurumla CHP arasındaki hukuk mücadelesi, uzunca bir süredir devam ediyordu.
Türk Dili Müzesi
TDK Başkanı Prof. Dr. Şükrü Halûk Akalın, CHP’den tam olarak 104.305.795 YTL aldıklarını belirterek, bu parayla Türk Dili Müzesi’nin de içinde bulunacağı büyük bir yerleşke kuracaklarını söyledi. Prof. Akalın şöyle konuştu:
"CHP’den hakkımız olan parayı aldık ve bu parayı en iyi şekilde değerlendirmek için hazırlıklara başladık. Eskişehir yolunda Atatürk Dil Araştırmaları Merkezi kuracağız. Bu merkezin içinde açık ve kapalı mekánlarıyla Türk Dili Müzesi de yer alacak. Bu müzeye gelen herhangi bir öğrenci, Türk dilinin bütün gelişme safhalarını görebilecek, dinleyebilecek. Ayrıca ses bilgisi laboratuvarı ve son teknolojiyle donatılmış kütüphaneler, konferans salonları ve depolar bulunacak. Gelecek yıl, TDK’nın kuruluşunun 75. yılı. Bunun için bir TDK Müzesi oluşturacağız. Maddi imkánsızlıklar yüzünden basamadığımız 60’a yakın kitap vardı. İlk etapta bunları da basacağız. Burslarımız ise artarak devam edecek."
ATATÜRK’ÜN VASİYETİ
Atatürk’ün 5 Eylül 1938 tarihli vasiyetnamesinde İş Bankası hisselerinin yüzde 28.2’si CHP’ye bırakıldı. Vasiyete göre CHP bu hisselerin sahibi ama, gelirinin sahibi değil. O gelirlerin kimlere nasıl ödeneceği ise vasiyetnameyle Atatürk tarafından saptanmıştı. Şahıslara yapılan ödemelerden kalan nema, Türk Tarih Kurumu ve Türk Dil Kurumu arasında paylaştırılacaktı.
CHP’DENİTİRAZ
Ancak TTK ve TDK’nın durumları için, 1982 Anayasası’nda yeni bir madde düzenlendi. Bu iki kurum, dernek statüsünde iken, birer kamu kurumu haline getirildi. Sonra bir de yasa çıkarıldı. Kurumların yöneticileri yeniden belirlendi. 2000 yılından sonra CHP yönetimi, "Bu kurumlar 12 Eylül’de kapatılmış ve ilgili yasa da değiştirilmiştir. Yerine kurulan kurumlar da ayrı birer tüzel kişiliktir" iddiasını ortaya koymuştu.
Yeni kurumlara yapılan ödemeleri de o vakte kadar durduruldu. Ancak Yargıtay aşamasında bu görüş reddedildi. Atatürk hisselerinin nema ödemelerinin yeni kurumlara yapılması gerektiği kabul edildi.
Türk Dili Müzesi
TDK Başkanı Prof. Dr. Şükrü Halûk Akalın, CHP’den tam olarak 104.305.795 YTL aldıklarını belirterek, bu parayla Türk Dili Müzesi’nin de içinde bulunacağı büyük bir yerleşke kuracaklarını söyledi. Prof. Akalın şöyle konuştu:
"CHP’den hakkımız olan parayı aldık ve bu parayı en iyi şekilde değerlendirmek için hazırlıklara başladık. Eskişehir yolunda Atatürk Dil Araştırmaları Merkezi kuracağız. Bu merkezin içinde açık ve kapalı mekánlarıyla Türk Dili Müzesi de yer alacak. Bu müzeye gelen herhangi bir öğrenci, Türk dilinin bütün gelişme safhalarını görebilecek, dinleyebilecek. Ayrıca ses bilgisi laboratuvarı ve son teknolojiyle donatılmış kütüphaneler, konferans salonları ve depolar bulunacak. Gelecek yıl, TDK’nın kuruluşunun 75. yılı. Bunun için bir TDK Müzesi oluşturacağız. Maddi imkánsızlıklar yüzünden basamadığımız 60’a yakın kitap vardı. İlk etapta bunları da basacağız. Burslarımız ise artarak devam edecek."
ATATÜRK’ÜN VASİYETİ
Atatürk’ün 5 Eylül 1938 tarihli vasiyetnamesinde İş Bankası hisselerinin yüzde 28.2’si CHP’ye bırakıldı. Vasiyete göre CHP bu hisselerin sahibi ama, gelirinin sahibi değil. O gelirlerin kimlere nasıl ödeneceği ise vasiyetnameyle Atatürk tarafından saptanmıştı. Şahıslara yapılan ödemelerden kalan nema, Türk Tarih Kurumu ve Türk Dil Kurumu arasında paylaştırılacaktı.
CHP’DENİTİRAZ
Ancak TTK ve TDK’nın durumları için, 1982 Anayasası’nda yeni bir madde düzenlendi. Bu iki kurum, dernek statüsünde iken, birer kamu kurumu haline getirildi. Sonra bir de yasa çıkarıldı. Kurumların yöneticileri yeniden belirlendi. 2000 yılından sonra CHP yönetimi, "Bu kurumlar 12 Eylül’de kapatılmış ve ilgili yasa da değiştirilmiştir. Yerine kurulan kurumlar da ayrı birer tüzel kişiliktir" iddiasını ortaya koymuştu.
Yeni kurumlara yapılan ödemeleri de o vakte kadar durduruldu. Ancak Yargıtay aşamasında bu görüş reddedildi. Atatürk hisselerinin nema ödemelerinin yeni kurumlara yapılması gerektiği kabul edildi.