Cezayir savaşından pişman değiliz

SEÇİMLER öncesinde Ermeni diasporasının oyları uğruna “soykırımı inkâr yasası” hazırlatan Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy, Türkiye’nin tepki olarak gündeme getirdiği “Cezayir soykırımı” konusunda konuşurken yine oy avındaydı. 1954-1962 yıllarındaki Fransa-Cezayir savaşına son veren Evian Anlaşması’nın 50’nci yıldönümü nedeniyle Nice kentine yaptığı gezi öncesi Nice-Matin gazetesine konuşan Sarkozy, 1945’te Setif’te binlerce Müslümanın öldürülmesiyle Kuzey Afrika sömürgesindeki bağımsızlık mücadelesini ateşleyen ve soykırım olarak da nitelenen katliam ile benzerlerinden hiç bahsetmedi. Sarkozy, bunun yerine, Cezayir savaşı sırasında Paris’in tarafını tutan ve “Harki” denen Müslümanların acılarını vurguladı. Sarkozy şunları söyledi:

Cezayir’e düzenlenen askeri operasyon, seçilmiş demokratik bir hükümet ve cumhurbaşkanı tarafından kararlaştırıldı. Orası Fransa topraklarıydı. Her iki tarafta da vahşet kullanıldı. Bu istismarlar, bu vahşet cezalandırılmalı, ama Fransa bu savaşı yönettiği için pişman değildir.

Geri dönenler ve Harkiler, bu dönemin aktörleri ama aynı zamanda kurbanları oldular.  Onlar tek kurban değildi, Cezayirliler de öldüler. Şimdi geçmişimizle yüzleşmeliyiz. 1962’den sonra Fransa, sömürgeci bir savaştan çıkmış, ekonomik refaha erişmiş, geçmişte yaşananları, yaraladıklarını unutmak istiyordu.

Sömürgeciliğe son verme süreci Fransa’ya ait bir fenomen değildir.  Fransa sömürgeci bir güçtü, bu tarihi bir gerçek. Harkiler bu sömürgeye son verme sürecinin kurbanlarıdır. Fransa’nın sorumluluğu nerede? Bir sömürgeci güç olmak ya da Cezayir’de bir sömürgecilikten vazgeçme sürecini kabul etmek hata mıydı? Fransa her şeyden suçlu olamaz, ama bunun karşıtı da olamaz. Fransa tarihini kabul eder. Hepsi bu.

Harkiler de oy deposu

Harkiler Cezayir savaşı boyunca hep Fransa’ya bağlı kalmalarına rağmen, bu yüzden ülkedeki diğer Müslümanlarca “işbirlikçi” diye nitelenmelerine rağmen savaş sonrasında çok azı Fransa’ya kabul edildi. Onlar da mülteci kamplarında kötü koşullarda yaşadı. Bugün bu harkilerin yaklaşık 1 milyon akrabası, Fransız politikacılar için bir başka oy deposu. Aşırı sağcı Ulusal Cephe lideri Marine Le Pen’in eşi ve Genel Başkan Yardımcısı Louis Aliot dünkü röportajı şöyle değerlendirdi: “Sarkozy yalanlarını geri çeksin. Bu vaat tüccarına hatırlatırız ki, bu beyefendi 2007’den beri iktidarda ve bu konuda tek adım atmadı, verdiği tek sözü tutmadı. Oy avı mevsimindeyiz, ama Harkiler aptal değil”. Marine Le Pen de geçen hafta “Sarkozy Ermeni soykırımını tanımak için çağrı yapacağına, Harkilere yapılan kötü muameleyi tanımalı” demişti.