Çevre Bakanı Pepe: Çernobil’den beteriz

Türkiye’nin çevre konusunda bir felaketle karşı karşıya olduÄŸunu söyleyen Çevre ve Orman Bakanı Pepe, ‘Kanalizasyon atıklarının yarattığı çevre felaketinin boyutu Çernobil’i gölgede bırakacak durumda’ dedi.ÇEVRE ve Orman Bakanı Osman Pepe, Türkiye’nin çevre konusunda bir felaketle karşı karşıya olduÄŸunu belirterek ‘Kanalizasyon atıklarının yarattığı çevre felaketinin boyutu Çernobil’i gölgede bırakacak durumda’ dedi. Hüriyet’e AB Ä°lerleme Raporu’nun Türkiye’deki çevre sorunlarının durumu konusunda bilgi veren Pepe, çevre notumuzun iyi olmadığını söyledi. Buradaki felaketin boyutu Çernobil’i gölgede bırakacak boyutta olduÄŸunu belirten Pepe belediyelerdeki yanlış uygulamalara son vereceklerini belirtti. Pepe ‘Belediye çevre vergisi alıyor ama çöp depolama alanına para bulamıyor. Böyle ÅŸey olur mu? Bugün toplanan atık su bedelleri çevre altyapılarını finanse etmeye yetebilecek durumdadır. Yeni yasayla bunun önüne geçilecek. Vergiyi ne için alıyorsan onun için kullanacaksın’ dedi. Çevre Bakanı’nın açıklamaları özetle şöyle:AB ELEÅžTÄ°RÄ°LERÄ° HAKLI Ä°lerleme Raporu’nda birçok konuda ilerleme saÄŸlanamadığı belirtiliyor. Rapor çevre konusuyla alakalı mevcut durumun fotoÄŸrafını çekiyor ve ‘Siz daha endüstrinin arıtmasının, evsel atıkların arıtmalarını yeterince yapamıyorsunuz. Çöpleriniz standartlara uygun depolamıyor ya da bertaraf etmiyorsunuz’ diyor. DoÄŸrusunu söylemek gerekirse son derece haklılar. Rapor bence objektiftir. Ama bütün bu sorunları aÅŸacağız. ÖZEL SEKTÖR ZORLANIYOR Sanayicilerimiz çevreyle ilgili düzenlemelerde hızlı hareket edilmesinden ÅŸikayetçi olmaya baÅŸladılar. Sanayicilerimiz beni ziyaret edip, ‘Her bakanın kapısını çalıyor, ‘biraz gaza basın’ diyoruz. Ama siz biraz yavaÅŸlayın, frene basın. Standartları çok öne alıyorsunuz, uymakta zorlanıyoruz’ diyorlar. Biz kemeri sıkıyoruz. Önümüzde bir yol var. Bunu kat etmemiz lazım. Vitesi küçültürsek bu yolu zamanında alamayız. Biz de onlara ‘Biz bu standartları önümüze koyuyoruz ki siz kendinizi buna göre geliÅŸtirin, dizayn edin, geliÅŸtirin’ diyoruz. İŞÇİ ÇIKARTIRIZ ÅžANTAJI Bugün Türkiye’deki endüstri tesislerinde arıtma tesisleri yapma noktasında istenilen noktada deÄŸiliz. Bunun için 10 milyar Euro’ya ihtiyacımız var. Türkiye’de endüstrinin çevre ile ilgili yapmadıklarına bakmamız lazım. Bazı sanayi kuruluÅŸları rekabet gerekçesini ortaya koyarak, ‘Biz rekabet edemiyoruz. Haksız rekabet oluyor. Onun için bizi biraz rahat bırakın’ diyorlar. Bir kısmı da ‘Çok üstümüze gelirseniz işçileri çıkartırız’ diyor. Öyle ÅŸantaj yapanlar var. Bu arkadaÅŸlarımızı anlayışla karşılıyorum. Çünkü daha önce bu iÅŸle alakalı bir standart yoktu. Herkes bildiÄŸini okuyordu.KRALI GELSE YAPTIRMAM Türkiye’de çevre düzeni planı yok. Tarım arazileri üzerinde 2500’den fazla tarım deposu ruhsatıyla çalışan, alanları 50 bin metrakareye varan sanayi tesisleri var. Bunların hiç birisinin ruhsatı yok. Biz 2005’in sonuna kadar Türkiye’deki 54 ilin çevre planını bitereceÄŸiz. Ä°l genel meclislerinde karar alındı, bütçe ayrıldı. Plan yapılınca yoÄŸunlukları, altyapıyı, yeÅŸil alanı, turizm alanını, orman alanını hepsini tarif ediyorusunuz. Bu plana aykırı hiç kimse hareket edemez. Aykırı hareket eden belediye baÅŸkanı hapse giriyor. Çok net söylüyorum kralı gelse tarım alanının üzerine sanayi tesis kuramaz. Deniz göl ve akarsu bitiyorÇevre Bakanı Pepe, ÅŸu çarpıcı bilgileri verdi:Türkiye’de kanalizasyon hizmeti verilen nüfus yüzde 83.3280 belediyenin sadece 225 tanesinin atık su arıtma tesisi var. 50 milyon insanın atıklarına hiçbir temizleme iÅŸlemi uygulanmıyor. 3 bin belediyenin atıkları arıtılmadan denize, göllere ve akarsulara bırakılıyor. Katı atıkların ancak yüzde 35’i düzenli depolanıyor.AB ülkelerinden Almanya çöpünün yüzde 75’ini yakıyor. Yüzde 25’ini depoluyor. Ä°ngiltere ise yüzde 95’ini depoluyor.AB’lik çevreye 10 yıl ve 20 milyar Euro gerekOsman Pepe: Türkiye ÅŸu anda ulusal mevzuatında AB müktesebatının yaklaşık yüzde 35’ini tamamlamış bulunuyor. Yaklaşık iki yıl içinde mevzuatın tümünü uyumlu hale getireceÄŸiz. Aslında bakanlık olarak ulusal programın önünde gidiyoruz. Kendimize güveniyoruz. 10 yıl sonra hem mevzuat hem de uygulama açısından AB standartlarında olacağız. Bakanlık bürokrasimiz AB’ye uyum konusunda yoÄŸun bir mesai harcıyor. Bir müsteÅŸar yardımcımız sadece bu konuya bakıyor. Bu alanda en hızlı hareket eden bakanlıklardan biriyiz. Çevrede AB standartlarını yakalayabilmemiz için toplam 20 milyar euro tutarında bir kaynaÄŸa ihtiyaç var. Bunun içinde belediye ve sanayi tesislerinin yapacakları yatırımların maliyeti de var. Åžu anda ortalama olarak yılda 1 milyar Euro harcıyoruz. Burada bir miktar AB fonlarından da istifa edeceÄŸiz. Bunların bir kısmı hibe fonlarıdır.Çernobil felaketi neydi? 26 Nisan 1986 gecesi saat 01.24’te, Ukrayna’daki Çernobil Nükleer Enerji Santralı’nın 4. reaktörü patladı. Atmosferde 300 megaKüri radyoaktif çekirdek açığa çıktı. Ukrayna’da yaÅŸayan nüfusun yaklaşık 3 milyonu, farklı dozlarda radyasyona maruz kaldı. Kazadan hemen sonra radyoaktif bulutlar tüm dünyaya dağıldı. Dinyeper Nehri’nin sularıyla Karadeniz’e ve Akdeniz’e aşırı miktarda radyasyon girmiÅŸtir ve hálá girmektedir. Hürriyet’e anlattıÇevre ve Orman Bakanı Osman Pepe, Hürriyet’e AB Ä°lerleme Raporu’nun Türkiye’deki çevre sorunları açısından açılımını deÄŸerlendirirdi. Görüşmeye soldan saÄŸa muhabirimiz Ãœmit Çetin, MüsteÅŸar Yardımcısı Prof. Dr. Hasan Zuhuri Sarıkaya, MüsteÅŸar Mustafa Öztürk, Bakan Osman Pepe, Hürriyet Ankara Temsilcisi Sedat Ergin, Temsilci Yardımcıları Şükrü KüçükÅŸahin, Faruk Bildirici ve Bakanlık Basın Müşaviri Mehmet AlkaÅŸ katıldı.Â