Cesur ve yiğit

ÇANAKKALE Savaşları sırasında cepheyi ziyaret eden 18 kişilik Meclis-i Mebusan ve Ayan heyeti adına, Meclis-i Mebusan’ın 29 Kasım 1915 tarihli birinci oturumunda söz alan Kütahya Milletvekili Abdullah Azmi Efendi, Mustafa Kemal’in evsahipliğini “Şecaat (yiğitliği) ve besaleti (cesareti) bizi sipere sokmaya mani oluyordu” sözleriyle övüyor.

ÇANAKKALE’YE NEDEN GİTTİLER

Abdullah Azmi Efendi, 5’inci Ordu Komutanı Liman von Sanders’in, “Meclis-i Mebusan Heyeti’nin Ordu Karargâhını ziyaretinden duyduğu memnuniyeti” ifade eden telgrafı nedeniyle kürsüye geliyor. Oturumu yöneten Hacı Adil Beyefendi, “Telgrafnamenin keşidesini icabettiren seyahati yapan zevattan biri burada izahat verirlerse biz de müftehir oluruz” diyerek söz verdiği Abdullah Azmi Efendi, “Kahramanları ziyaret etmek ve milletin minnettarlığını kendilerine tebliğ etmek üzere Ayan ve Mebusandan mürekkep 18 kişilik bir heyet Meclisi Alinin ve fırkanın tensibi ile Çanakkale’ye gönderildi” diyerek konuşmasına başlıyor. Meclis-i Mebusan’da Kütahya vekilliğinin yanı sıra TBMM I. ve II. Dönem Eskişehir Milletvekilliği de yapan Abdullah Azmi Efendi, “Anafartalar’da Mustafa Kemal Bey’in karargâhına gittiğimiz vakit, müşarünileyh 18 kişiden mürekkep olan heyetimizi siperlere sokmayarak tarassut mevkii yanında bir tepeye çıkardı. Kendisinin şecaat ve besaleti bizi sipere sokmaya mani oluyordu. Oradan düşmanın 27, 28 parça kadar saydığımız gemilerini görüyorduk. Düşman gemileri deniz üzerinde geziniyordu. Düşman böyle gemilerinin ateşi altına sığınmış bir haldeydi” diyor.

KEMAL YERİ’NDEKİ MALUMAT

Abdullah Azmi Efendi, “Mustafa Kemal Bey’in gösterdikleri şecaat ve besalete mebni kendi ismine izafe edilen tepede ‘Kemal Yeri’nde bize vukuatı harbiyye hakkında malumat verdiler. Bu tepenin şanlı istihdadını anlattılar. Tabii bu menakıbı söylemenin yeri burası değildir. Bu kadar mühim meşagil arasında bize vermiş oldukları ziyafette saha-i harbin haritasını tab ettirmiş ve herkesin isimlerini yazdırarak tevzi eylemişlerdi. Bu harikalar tabaklarımızın üzerinde bulmuştuk” sözleriyle övüyor. Abdullah Azmi Efendi Mustafa Kemal övgüsü şu değerlendirmeyle sona eriyor:

KİŞİYE ÖZEL HARİTA

“Bunu hikayeden maksadım Mustafa Kemal Bey’in vazifesindeki dikkatin bir numunesini göstermek ve bulunduğu mevkiin haritasını sizlere ira’e etmek üzere bize tevdi eylediğini bildirmektir. Bu da 12 saatin içinde vâki oluyor. 12 saat evvel biz oraya gelmiştik. ‘Öğle yemeğini burada yesinler’ diye kendileri haber gönderdiler. Ertesi gün öğle yemeğine kadar olan zaman zarfında 18 tane harita yaptırmış herkesin ismi ile yemek tabağının üstüne koydurtmuştu.”