Güncelleme Tarihi:
Hüsnü Mübarek yönetiminde üst düzey görevlerde yer alan, Tahrir Meydanı’nda kadınlar tecavüze uğradığında sesini yükselten kadınlardan biri olan Mısırlı emekli diplomat Mervat Tallavi (75), ülkesinde iktidar olan Müslüman Kardeşlerin itirazlarına rağmen Birleşmiş Milletler Kadının Statüsü Komisyonu tarafından hazırlanan ve kadının statüsünü yeniden şekillendiren 17 sayfalık metne onay verdi.
İran, Suudi Arabistan, Katar, Libya, Nijerya, Sudan, Honduras ve Vatikan, kadın haklarına karşı ender bir ittifak kurarak metnin değiştirilmesi için çabaladılar. Öyle ki, Mısır’da iktidarda olan Müslüman Kardeşler, kadına yönelik şiddetin önlenmesi adı altında ‘cinsel ve üreme hakları’ kisvesiyle cinsel özgürlük ve kürtaj hakkı tanınacağını, dolayısıyla ailenin ve toplumun yok olacağını öne sürdü. Ancak BM Kadın Örgütü’nün başında olan eski Şili Devlet Başkanı Michelle Bachelet, pes etmedi. Kıran kırana pazarlıklar yapıldı ve sonunda bir uzlaşma formülü bulundu.
Kadınların zaferi
Uluslararası Kadın Sağlığı Koalisyonu’nun direktörü Shannon Kowalski, deklarasyonun kadınlar ve kızlar için bir zafer olduğunu, öte yandan lezbiyen ve trans kadınlara yönelik şiddeti ise görmezden geldiğini belirtti. Kowalski, “Hükümetler ilk kez şiddete karşı somut adımlar üzerinde anlaştı. İlk kez, bir kadın tecavüze uğradığında, kritik tedavi yardımı ve ertesi gün hapı ya da kürtaj imkanı tanınmasına karar verdiler” dedi.
Mısır’ın metni bloke etmesi bekleniyordu. Ancak tıpkı diğer karşıtlar gibi bağlayıcı olmayan bu metne son anda onay verdi. Bu onayın arkasında ise Mervan Tallavi etkili oldu. Tallavi, “Kadının güçlenmesi ve baskıların önlenmesi için uluslararası bir dayanışmaya ihtiyaç var. Kadına yönelik küresel bir muhafazakârlaşma dalgası söz konusu, birlikte buna karşı güçlü olmamız gerekiyor. Bunu Mısır Cumhurbaşkanı Mursi’ye de söyledim” dedi.
Kadın mücadelesine inandığını belirten Mısırlı kadın aktivist, “Hükümetten para almıyorum. Gönüllü çalışıyorum. Beni kovmak isterlerse kovabilirler. Kadınlar, çağın kölesi oldu. Bu kabul edilemez, özellikle de bizim bölgemizde” dedi.
Kadın haklarında önemli adım
Komisyonun on yıl önce kadına yönelik şiddete karşı üzerinde çalıştığı deklarasyon, cinsel eğitim ve kürtaj hakkı gibi başlıklarda yaşanan anlaşmazlık nedeniyle sonuçsuz kalmıştı. Kabul edilen deklarasyon, hükümetlere cinsel eğitim verilmesi, kürtaj ve ertesi gün hapı kullanımına yönelik yasakların kaldırılması çağrısını içeriyor. Ayrıca kadına yönelik şiddet olaylarının suç sayılmasını, eşcinsellere eşit haklar tanınmasını ve hayat kadınlarının korunmasını öngörüyor. Ancak lezbiyen ve transeksüellere yönelik şiddete metinde değinilmiyor.
Kimdir
Devrik lider Hüsnü Mübarek dönemine bakanlık görevleri ve elçilik yapan Mervat Tallavi, 2000 yılında BM Genel Sekreter Yardımcısı olmuş, sonrasında da BM’de üst düzey görevlerde yer almıştı. Başkanlığını yaptığı Mısır Ulusal Kadın Konseyi, Mısırlı İslamcılar tarafından Mübarek döneminin kurumlarından biri olatrak görülüyor. Tallavi , İslamcı yönetimi kadın hakları konusunda en sert eleştiren isimlerin başında geliyor.