Hasan AY/İSTANBUL
Oluşturulma Tarihi: Ocak 29, 2005 01:42
Çalıntı cep telefonlarını görüşmeye kapatarak cep telefonu kapkaçını bitirecek ilk karar, Sultanbeyli Adliyesi’nden çıktı.
Sultanbeyli Cumhuriyet Savcısı Uğur Gökkoyun’un talebi üzerine Sultanbeyli Sulh Ceza Mahkemesi, çalıntı cep telefonunun, tüm konuşma ve iletişim olanaklarına tedbiren kapatılmasına karar verdi. Türkiye’de ilk kez alınan karar, tüm GSM operatörlerine tebliğ edildi.
SULTANBEYLİ Adliyesi’nde Cumhuriyet Savcısı Uğur Gökkoyun’un talebi üzerine Sultanbeyli Sulh Ceza Mahkemesi’nin aldığı karar, çalıntı cep telefonunun kullanımını imkansız hale getirıyor. Böylece cep telefonu hırsızlığını ortadan kalkması bekleniyor.
Sultanbeyli Cumhuriyet Savcısı Uğur Gökkoyun, 9 Kasım 2004’te mahkemeden ‘351 465 601 717 002’ IMEI numaralı çalıntı cep telefonunun, tüm konuşma ve iletişim olanaklarına tedbiren kapatılmasını talep etti. Sultanbeyli Sulh Ceza Mahkemesi de talebi yerinde görerek, 28 Aralık 2004’te bu yönde karar verdi. Karar, Sultanbeyli’de tahkikata konu olan tüm cep telefonu hırsızlığı olaylarında uygulandı. Türkiye’de bir ilk olan karar, cep telefonu iletişimini sağlayan Turkcell, Telsim, TT-TİM (AVEA)şirketlerine de tebliğ edildi. Tedbir kararı, mahkeme tarafından kaldırılıncaya kadar uygulamaya devam edilecek.
Kararla, IMEI numarası sayesinde belirlenen çalıntı cep telefonuna hiçbir iletişim hizmeti verilmeyerek ‘ekonomik değeri’nin ortadan kaldırılması amaçlanıyor. Emsal teşkil edecek kararın, cep telefonu hırsızlığı suçunu ortadan kaldırması bekleniyor. GSM opertörlerine yapılan tebligatta, son aylarda medyaya da yansıyan olaylara gönderme yapılarak ‘Hırsızlığa ve gaspa konu olan cep telefonu suç bitiminde 2’nci el piyasayında hemen paraya dönüştürebilmektedir’ denildi.
Daha önce hırsızlık cep telefonunu, kimin kullandığı IMEI numarası sayesinde tespit ediliyor ve bu kişi hakkında TCK 512. Madde uyarınca ‘hırsızlık malını bilerek kullanmak’ suçundan kamu davası açılıyordu. Dava aşamasında, ne kadar kamu davası açılırsa açılsın, ne kadar kullanıcı tespit edilirse edilsin, konuşmaya açık kaldığı için suça konu cep telefonu el değiştirmeye devam ediyor, yani ekonomik değerini yitirmiyordu. Çoğunlukla kişinin hırsızlık malı bilerek kullandığı ispatlanamadığı için davalar da beraatle sonuçlanıyordu.
IMEI nedir?
ÇOĞU cep telefonunda *#06# tuşlarına bastığınızda ekrana gelen 15 haneli rakam, cihazın ulsalararası numarasıdır. ‘International Mobile Equipment Identity’nin kısaltılması olan bu numara, başka hiçbir telefona verilemez. Telefona sim kart takıp görüşmeye başlayınca cihazın seri numarası operatör kayıtlarına yansır. Mobile Positioning System tekniğiyle telefonun nerede olduğu tespit ediliyor. Ancak GSM operatörleri cihaz seri numaralarını sürekli takip etmiyor. Sadece mahkeme kararıyla tarama yapılıyor ve çalıntı cihazın sahibine ait olandan başka hangi sim kartla çalıştığı tespit ediliyor ve adalete bildiriliyor. Türkiye’deki 3 cep telefonu şebekesinin teknik takip yeteneği, işadamı Üzeyir Garih’in öldürülmesiyle kamuoyuna yansımıştı. Çalındığı ihbar edilen telefonun görüşmeye kapatılmasının hukuki sakıncası yok. Kararla ilgili olarak akademisyenlerden de teorik açıdan bir itiraz gelmediği belirtildi.