Çavuşoğlu'ndan Suriye açıklaması: Rejim gerçekçi davranırsa birlikte çalışmaya hazırız
Güncelleme Tarihi:
Son dakika! TBMM Genel Kurulu'nda konuşan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, "Suriye'de Rejim gerçekçi davranırsa, terörle mücadele; siyasi süreç ve Suriyelilerin dönüşü konularında birlikte çalışmaya hazırız." dedi.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, TBMM Genel Kurulu'nda, 2023 Yılı Bütçe sunumu yaptı. Bakan Çavuşoğlu, Rusya- Ukrayna savaşının, Avrupa güvenlik mimarisini ve küresel düzeni derinden sarstığını vurgulayarak, "Enerji krizi sadece bölgemizi değil tüm dünyayı etkiliyor, adeta yakıp kavuruyor. Gıda krizi tehdidi ilk kez bu kadar ciddi bir küresel sorun halini aldı, 'İstanbul Tahıl Anlaşması'yla şimdilik kontrol altında ama risk devam ediyor. Terör, iklim değişikliği, göç, yabancı düşmanlığı, İslam karşıtlığı gibi küresel tehditler birbirini tetikliyor. Dondurulmuş ihtilaflardan sadece Karabağ meselesi çözüme kavuştu ama halen kırılganlığını devam ettiriyor" değerlendirmesinde bulundu.
'DİYALOG KANALLARI AÇIK TUTULDU'
Bakan Çavuşoğlu, savaş öncesinde ve savaş patlak verdikten sonra, diplomasi ve diyalog kanallarını açık tuttuklarını kaydederek, Türkiye'nin, uluslararası politikası hakkında şunları dile getirdi:
"Montrö Sözleşmesi'ni titizlikle uygulayarak Karadeniz'de tırmanmayı engelledik. Cumhurbaşkanımızın liderliğinde BM'yle birlikte 'İstanbul Tahıl Anlaşması'nı hayata geçirdik, bugüne kadar 13,5 milyon tondan fazla tahıl dünya piyasalarına ulaştı. Yine, Cumhurbaşkanımızın yürüttüğü liderler diplomasisi sayesinde esir takasını mümkün kıldık, Rusya'nın tahıl anlaşmasına tekrar geri dönmesini sağladık. Yine, Zaporijya Nükleer Santrali'ne dair endişelerin giderilmesi için Rosatom ve Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı yetkililerini İstanbul'da sürekli görüştürüyoruz. Evet, elbette önemli çünkü hem nükleer santral hem de nükleer silah ya da taktiksel nükleer silah kullanma tehdidi ortaya çıkınca bazı özel görüşmeleri de Türkiye'de gerçekleştirdiğimizi sizler biliyorsunuz. Ama tüm bu saydıklarıma ilaveten, gerçekten, çok sayıda açık kapalı diplomasi faaliyetlerimiz de oluyor ve bunları da sürdüreceğiz."
'KÜRESEL SİSTEM YENİDEN İNŞA SÜRECİNE GİRDİ'
Küresel sistemin yeniden inşa sürecine girdiğini kaydeden Bakan Çavuşoğlu, "Bu süreçte, düzen kurucu bir aktör olarak aktif, yenilikçi ve insani diplomasimizle gelişmelere yön veriyoruz. Bunun temel nedenlerinden biri öngörülerimizde isabetli olmamızdır. Gıda krizi gündemde yokken bundan 7 yıl önce 2015'te G20 gündemine gıda krizi meselesini biz soktuk dönem başkanlığımızda. Yine, pandemi öncesi dijitalleşmenin önemini görmemiz, enerji krizinin bir gün mutlaka kapıya geleceğini bilerek stratejik adımlar atmamız, ulaştırmanın ve tedarik zincirlerinin taşıdığı kritik önemin bilincinde olmamız ve ara buluculuğa yatırım yapmamız basiretli ve öngörülü yaklaşımımızın farklı yansımalarıdır. Bu öngörülü tutum sayesinde, barış zamanında krizlere, bolluk zamanında darlığa yatırım yaptık ya da hazırlık yaptık. Böylece, hem zorluklara karşı daha dirençli olduk hem de karşımıza çıkan fırsatlardan daha iyi istifade edebildik" değerlendirmesinde bulundu.
DİPLOMATİK ADIMLAR
Bakan Çavuşoğlu, Türkiye'nin tüm zorluklara karşı attığı diplomatik adımları da şöyle açıkladı:
"Enerji alanında attığımız tarihi adımlar ve izlediğimiz aklıselim politikalar, ülkemizi bu zor günlerde merkezi aktörlerden biri yaptı. Ulaştırma alanında, 'Tarihi İpek Yolu'nu canlandıracak altyapı yatırımlarımız ve diplomatik çabalarımız, Türkiye'yi ve Türk Dünyası'nı Doğu-Batı aksının merkezine yerleştirdi. Azerbaycan'la birlikte, Özbekistan, Kazakistan ve Türkmenistan'la ayrı ayrı üçlü formatlarımız somut sonuçlar vermeye devam ediyor."
Çavuşoğlu, Türkmenistan’ı ziyaret edecekÜÇLÜ ZİRVE YARIN
Bakan Çavuşoğlu; yarın sabah, Azerbaycan ve Türkmenistan'la gerçekleştirecekleri 'Üçlü Zirve'nin hazırlıkları için Enerji ve Ulaştırma Bakanlarıyla birlikte Avaza'da olacaklarını duyurarak, bu toplantıya Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ında katılacağı bilgisini paylaştı. Bakan Çavuşoğlu şöyle devam etti:
"Savunma sanayii alanındaki başarılarımız, caydırıcı gücümüzü artırırken, diplomaside bizlere yeni alanlar açtı. Azerbaycan'ın sulh zamanı yaptığı hazırlıklar, Karabağ Zaferi’ni getirdi. Zaferin ardından hemen barış ve yeniden imar çabalarına destek verdik. Havaalanları, otoyollar, tarım projeleri gibi somut sonuçları yıl boyunca gördük ve Azerbaycanlı kardeşlerimizle gururlandık. Yine öngörülü bir yaklaşımla, Türk Devletleri Teşkilatı’na yıllardır harcadığımız emekler meyvelerini veriyor. 5 yıllık Strateji Belgesi kabul edildi. Basitleştirilmiş gümrük hattı, kombine yük taşımacılığı ve ticaretin kolaylaştırılmasına dair belgeler kabul edildi. TÜRKPA, TÜRKSOY, Türk Akademisi, Türk Kültür ve Miras Vakfı'nın teşkilat çatısı altında toplanması kararlaştırıldı. Türk Yatırım Fonu Başkanı atandı. Ve tarihi bir kararla, KKTC, Teşkilatımıza Anayasal adıyla Gözlemci Üye oldu. Milli davamızdaki bu kazanım, iki devletli çözüm çabalarımıza güç katacak."
Geçen hafta, Yunanistan'ın Girit'in güneyinde hidrokarbon faaliyetleri yapma kararı karşısında, Libya'nın, Türkiye ile imzaladığı Deniz Yetki Alanları Anlaşması'na sahip çıkan adımlar atıldığını kaydeden Bakan Çavuşoğlu, "Yine geçen hafta, Yunanistan, Libya ile ekim ayında imzaladığımız Hidrokarbon Anlaşması'nı BM'ye şikayet etti" yorumunda bulundu.
'PKK TERÖRÜ, ÜLKEMİZE KARŞI YİNE DEVREYE SOKULDU'
Bakan Çavuşoğlu, Türkiye'nin terörle mücadelesinden bahsederken, PKK terör örgütünün yine Türkiye'ye karşı devreye sokulduğunu söyledi. PKK/PYD/YPG'nin Suriye ve Irak'ta barınmasına izin vermeyeceklerinin altını çizen Bakan Çavuşoğlu konuşmasını şöyle sürdürdü:
"Bu konuda kim ne derse desin, gereğini yapacağız. Güvenlik güçlerimiz sahada canla başla çalışırken, diplomasimiz de uluslararası platformlarda mücadelemizin haklılığını anlatmaya devam ediyor. Bağdat’tan Brüksel’e, Cenevre’den New York’a kadar, hem ilgili ülkeler, hem uluslararası teşkilatlarda terörle mücadelemizin haklılığını anlatıyoruz. Muhataplarımıza şunu da söylüyoruz; ya 2019’da imzaladığınız anlaşmalara uyarsınız, ya da biz gereğini yaparız. Koşullar, müzakereye uygunsa müzakere, müzakere kapıları kapalıysa saha. Son dönemdeki normalleşme politikalarımız da bu gerçekliğin bir sonucu. Biz, her zaman sorunların diyalogla çözülmesini isteriz. Ancak, bu sadece size bağlı bir şey değil. Hem muhatabınızın buna hazır olması, hem de bölgesel ve küresel koşulların buna uygun olması lazım."
'REJİMLE GÖRÜŞÜYORUZ, GERÇEKÇİ DAVRANIRSA BİRLİKTE ÇALIŞIRIZ'
Bakan Çavuşoğlu, Suriye'de bir süredir, istihbaratlar aracılığıyla rejimle görüşüldüğünü açıklayarak şöyle dedi:
"Rejim, gerçekçi davranırsa, terörle mücadele, siyasi süreç ve Suriyelilerin geri dönüşleri konusunda birlikte çalışmaya hazırız. Bunun aksi zaten düşünülemez. Aynı politikayı Irak'ta da uyguluyoruz. Hem Bağdat hem Erbil'e terörle mücadele konusunda iş birliği teklif ediyoruz. Aynı mesajları yeni Irak Hükümeti'ne de iletiyoruz. Muhataplarımız çağrılarımıza kulak verirse birlikte yürürüz, terörle birlikte mücadele ederiz. Yok, tepkisiz kalırlarsa, kendi göbeğimizi kendimiz keseriz."
'Ankara Diplomasi Akademisi'ni kurma çalışmalarını başlattıklarını kaydeden Bakan Çavuşoğlu, "Burada akademik çalışmalar yapılacak, ayrıca yüksek lisans ve doktora eğitimi verilecek. Yurt dışındaki misyon sayımız da artmaya devam ediyor" ifadelerini kullandı.
Bakan Çavuşoğlu, ayrıca dün (11 Aralık) Ortak Planlama Grubu toplantısı için Cezayir'deydik. İnşallah gelecek yıl Cezayir'in önemli şehirlerinden Oran'da Başkonsolosluğumuzu açacağız. Diplomasinin merkezlerinden New York'ta yükselen Türkevimiz, bu yıl BM Genel Kurulu sırasında ağırladığı üst düzey konuklar ve ev sahipliği yaptığı önemli toplantılarla adeta ikinci BM binası görevini üstlendi. Misyonlarımız, vatandaşlarımız için noterden nüfus işlerine kadar toplam 74 alanda hizmet sağlamaya devam ediyor. 2022 yılında sağladığımız konsolosluk hizmetlerinin sayısı 3 milyonu geçti" bilgisini paylaştı.
'ADAMLIK' TARTIŞMASI
Bakan Çavuşoğlu, eleştiri ve soruları yanıtlarken 'adamlık' tartışması yaşandı. Genel Kurul'da milletvekilleri arasında laf atma sırasında 'adamlık' ifadesi kullanan milletvekillerine cevap veren Çavuşoğlu, "Bu 'adamlık' tartışmasını biz başlatmadık yani seviyeyi de hiçbir zaman düşürmedik; bunu devam ettirirseniz, bu amiyane tabirle, adamlığın sadakasının, işte yedi sülalesinin, yedi nesline yeteceğine kadar gider. O yüzden hiç kimse kimsenin adamlığını bence tartışmasın" dedi.
Bakan Çavuşoğlu, CHP Grup Başkanvekili Engin Özkoç'un, adaların silahlanmasına ilişkin sorusuna "Sayın Özkoç, Yunanistan bu adaları ne zaman silahlandırmaya başladı biliyor musunuz, biliyor musunuz, ben söyleyeyim mi? 1960'larda. Türkiye, 1975 yılında bir nota vererek protesto etmiştir. İlk defa bizim iktidarımızda BM'ye gönderdiğimiz mektuplarda silahsızlandırılmış adaların Yunanistan taraftan ihlalini gündeme getirerek ilk defa bunların egemenliğiyle ilişkilendirdik, bunu biz yaptık, 1960'tan bugünlere kadar bu yapılmadı. 'BM'ye 3 tane mektup gönderdik' diyoruz. Şimdi, biz bunu egemenlikle bağdaştırıyoruz ve diyoruz ki; 'Eğer Yunanistan bu ihlali sonlandırmazsa biz de gereğini yapacağız' siz de bize destek verin" yanıtını verdi.
Özkoç'un eleştirilerine devam etmesine karşılık Bakan Çavuşoğlu şöyle dedi:
"Birazcık uluslararası hukuk biliyorsanız, birazcık vatanın, milletin hak ve çıkarlarını savunmak istiyorsanız, burada Yunanistan'ın eline koz verecek açıklamalara zorlamayın diyorum. Ben burada çıkarım CHP'nin, elimde sonuna kadar belgelerle öyle bir rezil ederim ki ama bu benim milli çıkarlarıma yaramaz. Ben bunu anlatmaya çalışıyorum."
NORMALLEŞME KONUSU
Bakan Çavuyoğlu, milletvekillerinin 'normalleşme' eleştirine ise "Benim sözüm burada bu normalleşmeyi 'döneklik' olarak nitelendirenleredir. Elbette, her iktidarda olduğu gibi tasarruflar olur, değişik dengeler olur, geçmişte savaştığımız ülkelerle de barıştık, hiçbir zaman barış, normalleşme olmayacaksa bugün Avrupa ülkelerinin hiçbiri birbirinin yüzüne bakamaz, bakamaz. Sonuçta, yani 'Şöyle olsaydı, böyle olsaydı, zamanında bunu niye yapmadınız?' diyen eleştirilere ben bir şey demiyorum" diye yorumladı.
Bakan Çavuşoğlu, HDP'lilerin sorularını yanılarken, 'biat eden Kürtler' ya da 'biat etmeyen Kürtler' diye bir ayrım yapmadıklarını, burada PKK ile Kürtler arasında bir ayrım yaptıklarını söyledi. Bakan Çavuşoğlu, "İnanın, sizin söylemleriniz, sizin üsluplarınız PKK eşittir Kürtler anlamına getirecek boyuta da varıyor ve öyle bir propaganda yapıyorsunuz ki yani 'Türkler Kürtlere saldırıyor, Kürtleri mahvediyor.' Bize soruyorlar; 'İstanbul'daki saldırıyı Kürtler mi yaptı?' Hayır,'PKK-YPG yaptı' diyoruz" ifadelerini kullandı.
Bakan Çavuşoğlu, Uygur Türklerinin durumuna ilişkin sorulara da şu yanıtı verdi:
"Geri kabul anlaşmasını biz askıya aldık zaten, onunla ilgili bir soru geldi. Uygur Türklerinin haklarını biz her zaman savunuyoruz, ikili düzeyde de savunuyoruz; bu yangından sonra Çin'den izahat istedik, bizim gibi düşünen ülkelerle birlikte de uluslararası toplumda savunuyoruz. Uygur Türklerini, bizden istediği zaman da Çin'e hiçbir zaman vermiyoruz. 'Bize yönelik bölücü hareketlerde bulunuyor' deyince biz her zaman şunu söylüyoruz; 'Hiçbir ülkenin bölünmesine ya da güvenliğine yönelik hiçbir faaliyeti izin vermiyoruz.' O bahsettiğiniz konuşma da zaten 8 sene önceydi yani en son İstanbul'daki olayla ilgili İçişleri Bakanımız da özür diledi ve gerekli soruşturmayı da açtı. O münferit bir olaydı. Dolayısıyla, Uygur Türkleriyle ilgili hassasiyetimiz devam edecek."
ÇAVUŞOĞLU'NDAN BÜTÇE TEŞEKKÜRÜ
Dışişleri Bakanlığı'nın 2023 Yılı bütçeleri kabul edildi. Bakan Çavuşoğlu, bütçenin kabulü sonrası sosyal medya hesabındaın yaptığı paylaşımda milletvekillerine teşekkür etti. Çavuşoğlu, paylaşımda, "Bakanlığımızın 2023 Yılı Bütçesi TBMM Genel Kurulu'nda kabul edildi. Değerli milletvekillerimize ve tüm çalışma arkadaşlarıma teşekkür ediyorum. Dış politikamızı yürütürken en büyük desteği milletimizden ve Gazi Meclisimizden alıyoruz." ifadelerine yer verdi.
