Güncelleme Tarihi:
ABD Başkanı Donald Trump ve Yardımcısı Mike Pence’in pastör Andrew Craig Brunson’ın serbest bırakılmaması halinde Türkiye’ye yaptırım uygulanacağı yönündeki açıklamasından sonra iki ülke dışişleri bakanları arasındaki telefon görüşmesinin ayrıntısına Hürriyet ulaştı. Edinilen bilgiye göre, BRICS Zirvesi nedeniyle Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile birlikte Güney Afrika’da bulunan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nu, ABD’li mevkidaşı Mike Pompeo aradı. Ankara’nın resmi açıklamalarında ifade edildiği gibi Türkiye’de her demokratik ülkede olduğu gibi yargının bağımsız olduğuna işaret eden Çavuşoğlu, Türkiye’nin tehditle iş yapacak bir ülke konumunda olmadığını artık herkesin anlaması gerektiğini söyledi. Çavuşoğlu, “Başta ABD olmak üzere tüm müttefiklerimiz, Türkiye’ye tehditle boyun eğdirilemeyeceğini bilmeli. Kimse, tehditle sonuç alamaz. Siz de alamazsınız. Yanlış iş yapıyorsunuz, bu yanlıştan dönün” mesajını verdi.
Başkentteki resmi kaynaklar arasında ise “Trump yönetimi, Anayasa Mahkemesi’ne koyu evanjelist bir üyenin atanmasına içeriden gelen tepkileri unutturmak için ve kasım ayında yapılacak kongre seçimleri nedeniyle Türkiye’yi iç politika malzemesi yapıyor” görüşü ağır basıyor.
MENBİÇ’TEKİ İŞBİRLİĞİ
Kaynaklar, her iki ülke yönetiminin de gerilimin daha ileri boyuta taşınması halinde bunun ilişkilere ciddi zarar vereceğinin bilincinde olduğuna dikkat çekiyor. Buna rağmen, Washington yönetiminin Türkiye’ye yaptırım açıklamasından sonra iki ülke arasındaki öncelikli iki başlık olan Suriye - Menbiç’te işbirliği ile F-35 uçaklarının alımının olumsuz etkilenip etkilenmeyeceği merak konusu oldu. Kaynaklar Menbiç’te iki ülkenin Fırat Kalkanı ile ele geçirilen ve terör örgütü YPG unsurlarının terk ettiği ‘bölge sınır hattında’ birbirinden bağımsız ancak koordineli devriye yaptığına dikkat çekti. En son 20. devriyenin önceki gün yapıldığı, şu aşamada TSK unsurlarının devriyesinde bir engelin söz konusu olmadığı bildirildi. İki ülkenin ortak devriyeye başlayıp başlamayacağı ise Washington’ın açıklamasından önce de net değildi. Çavuşoğlu ise artık ortak devriyeye başlanmasının ve YPG’nin Menbiç kent merkezini boşaltmasının zamanının geldiği mesajını vermişti.
F-35 SİPARİŞLERİ
Geçen 21 Haziran’da üretim bandından çıkan ve Türk pilotların eğitim alması için Arizona’daki Luke Hava Üssü’ne giden F-35A uçağının Türkiye’ye verilmeme riskinin bulunduğu öne sürüldü. ABD’nin Türkiye’nin ilk etapta 30 adet siparişini de askıya alabileceği savunuluyor. Konuyla ilgili bazı kaynaklar gerilimin artması halinde F-35 projesine katkı sağlayan Türk savunma şirketlerinin de olumsuz etkilenebileceğini bu durumda ana üretici Lockheed Martin’in projeye katkı veren diğer ülkelerden Türkiye’de üretilen parçaları tedarik edebileceğini öne sürdüler.
DIŞİŞLERİ: TAKAS İDDİASI ASILSIZ
DIŞİŞLERİ Bakanlığı Sözcüsü Hami Aksoy, “Rahip Brunson’ın serbest bırakılması karşılığında Ebru Özkan’ın İsrail’deki tutukluluk haline son verildiğine ilişkin iddialar kesinlikle asılsız ve gerçek dışıdır” dedi. Sözcü Aksoy, yazılı açıklamasında Özkan hakkında 9 Temmuz’da İsrail’deki duruşmada şartlı tahliye kararı verildiğini belirterek, “Adı geçen, tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakılmış ve ülkemize dönmüştür” ifadesini kullandı. ABD ve İsrail basınında İsrail’de gözaltına alınan Özkan’ın serbest bırakılması karşılığında pastör Brunson’ın salıverilmesi için ABD ile Türkiye arasında bir anlaşma yapıldığına yönelik iddialar yer almıştı. Washington Post gazetesi, temmuz ayı başında Brüksel’de yapılan NATO zirvesinde, Trump’un Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile görüştükten sonra pastör Brunson konusunda anlaşmaya varıldığını düşündüğünü belirtti. Washington Post’a göre ABD’ye döndükten sonra Trump, 14 Temmuz’da, İsrail Başbakanı Netanyahu’yu aradı ve Ebru Özkan’ın durumunu da gündeme getirdi. Bir gün sonra Özkan, Türkiye’ye döndü. Brunson’ın ev hapsine alınmasının ardından ise perşembe günü Trump, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı arayarak tepki gösterdi. Daha sonra da Twitter’dan ABD’nin Türkiye’ye büyük yaptırımlar uygulayacağına dair tweet attı.
BRUNSON ÖNLEMLERİ
İZMİR'de ABD’li pastör Andrew Craig Brunson'un ev hapsinde bulunduğu apartmanın önü ve çevresi boşaltıldı. İzmir'de terör örgütleri FETÖ ve PKK adına suç işlediği, casusluk yaptığı iddiasıyla hakkında 35 yıl hapis cezası istenen ancak 'sağlık sorunları' dikkate alınarak cezası perşembe günü ev hapsine çevrilen ABD'li din adamı Andrew Craig Brunson'u evinde dün sabah saatlerinde hareketli dakikalar yaşandı. İzmir Emniyet Müdürlüğü Terörle Mücadele ekipleri ve Brunson'un evinin önünde görev yapan polisler, apartmanın önünden yayın ve çekim yapılmamasını istedi. Basın mensupları, apartmana 50 metre uzaklıktaki sokağın girişine gönderildi. Apartmanın etrafında 10 polisın yanı sıra terörle mücadele ekipleri de güvenlik önlemi aldı. Mücahit BEKTAŞ/DHA