Çare kültür 'korucu'su
Güncelleme Tarihi:
Define avcılarının Türkiye’nin çeşitli noktalarındaki kültürel değerlere verdiği zararın inanılmaz boyutlara ulaştığını söyleyen Akdeniz Üniversitesi Arkeoloji Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Nevzat Çevik, tahribatın ‘kültür korucusu’ modeli ile engellenebileceğini söyledi.
Afyonkarahisar’daki Frig Vadisi’de bulunan Ayazini Kilisesi’nin define avcıları patlattığı dinamitler nedeniyle uğradığı tahribatı, Hürriyet gazetesi önceki gün manşetine taşımıştı. Akdeniz Üniversitesi Arkeoloji Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Nevzat Çevik bu tahribatın önüne geçmek için öneride bulundu. Mesleki deneyimlere dayanarak hazırladığı modeli Kültür ve Turizm Bakanlığı ile paylaşacağını kaydeden Çevik, “Halkın malını halka teslim edersek sorunu büyük ölçüde çözeriz” dedi.
AFYONKARAHİSAR ÖRNEK
Anadolu’nun her noktasında çok önemli kültürel değerler bulunduğuna dikkat çeken Çevik şunları söyledi: “Kamu kurumları ne kadar uğraşırsa uğraşsın bu sistemle o değerleri korumak çok zor. Afyonkarahisar’daki olay buna bir örnek. Eserlerin başına 24 saat görevli dikemeyeceğimize göre tarihi alana en yakın yerleşim noktalarında kültür korucuları istihdam etmeliyiz. Bu korucular resmi nitelik taşımalı.”
ÇOBAN VE AVCILAR YAPABİLİR
“Sonuçlandırılan ihbarlarla ilgili ödül sistemi getirilmeliyiz. Kültürel değere en yakın köy, o değerden sorumlu olmalı. Bu sayede eserlere zarar verilmeden önlem alabiliriz. Bu görevi de avcılara, çobanlara verebiliriz. Çünkü her gün arazideler ve bölgeyi çok iyi tanıyorlar. Eğer yerel halkı devlete yakınlaştırır, yetki ve maaş verirseniz o zaman bu iş büyük ölçüde çözülür.”
Kolluk kuvvetlerinin tahribat olduktan sonra sürece müdahil olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Çevik, “Biz kültür için koruyucu hekimlik öneriyoruz. Yani sürekli sahada denetim olmalı. Ve tahribat yaşanmadan önlem alınabilmeli. Yoksa adam tarihi dinamitle patlattıktan sonra önlem alsanız ne olur? Biz yerel halkın kültürü sahiplenmesini sağlamalıyız” dedi.
BU İNSANLAR ŞİZOFREN
Antalya Ahırtaş bölgesinde tahribat rekoru kırıldığını belirten Çevik, “Burada vandalizim rekoru kırılmış durumda. Define avcıları taş üstünde taş bırakmamış. Çünkü bu iş gerçekten bir hastalık. Adamlar işaret gördükleri her yeri parçalıyor. Eski yazı gördüğü duvarı arkasında hazine var zannedip dinamitle patlatıyor. Bu insanlar hasta, şizofren” dedi.