Canavar, işsizlik

Van Gölü'nde canavar var mı, yok mu tartışması ülkede sorun olmuştu. Yöre halkının 'deniz' dediği gölü bilmeyiz ama Van'da canavar var. Adı 'işsizlik canavarı.' Gıdası da terör.

Van için milat olmuş terör. Terörden önce Van, Doğu'nun parlayan yıldızı. Turizm kenti. Hayvancılık ve tarım güçlü. Üniversite kenti, bölgenin eğitim ve kültür merkezi. Terörden sonra maalesef yıldız sönmüş. Turizm bitmiş. Boşaltılan köylerin halkı Van'a ve Batı illerine akmış. Göç alan kent merkezinde nüfus, 153 binden 250 bine fırlamış.

Boşaltılan köyler, Van'a yüreğinde sancı olup saplanmış. Kente gelen henüz tam yerleşememiş. Bir bölümüne düzenli merkezler yapılmış. Örneğin Hakkari Uzundere'den gelenler için 258 konutlu Yalım Erez Mahallesi gibi.

Göçmenlerin yoğun olduğu mahalleleri dolaştık. Köyünde kendine yeten, şimdi kentte tüketici. Boşaltılan köylere dönüş projesi iltifat görmüyor. Yaşlısı genci ''dönmeyiz'' diyor.

Göçmen mahallelerinde konuştuklarımıza PKK'dan, Apo'nun yakalanmasından söz açtık. Korucu köylerinden gelenler hariç, tık yok. Onların yakalarında 'Kırat', diğerlerinde 'Güvercin' ve 'Altıok' rozetleri dikkat çekiyor.

Bir önceki seçimde Van'da yüzde 28 oyla birinci parti olan HADEP'i sorduk. Bilmiyor, ilgilenmiyor gibi davrandılar. Yanlarından ayrılırken yanımıza bir genç geldi. ‘‘Bakmayın sustuklarında, oyları HADEP'e gider’’ dedi.

Van'da her oy, iş umudu demek. Partilerin seçim büroları sanki işçi bulma kurumu. Milletvekili adaylarına, ‘‘Eyi adamsın. Vallah oyum senin’’ diyen, parmaklarıyla 2'yi 3'ü gösterip ‘‘isterem’’i ilave ediyor. İstediği, ailesinden o kadar kişiye devlet kapısında iş.

Van'da 1995 seçimlerinde RP 3, ANAP 2 ve DYP 1 milletvekili çıkardı. Oyların yüzde 28'ini alan HADEP ülke barajına takıldı. RP yararlandı. Şimdi milletveili sayısı 6'dan 7'ye çıktı, düğümü HADEP çözecek. Barajı geçerse 3 milletvekili çıkarabileceği görüşü hakim. Bu durumda FP, ANAP'tan transfer l istebaşı Mustafa Bayram'la aşiret oylarını toplayıp, ikinci sıradaki Fethullah Erbaş'ı, ANAP Kamran İnan'ı ve DYP de ANAP'tan transfer eski Özalcı Fethullah Gültepe'yi Meclis'e göndermekle yetinecek.

Eğer HADEP baraja takılırsa, FP'den üçüncü sıradaki aday Ejder Arvas, ANAP'ın ikinci sırasındaki Şerif Bedirhanoğlu ve DYP'nin ikinci sıradaki adayı Hüseyin Çelik milletvekili olacak. Ancak MHP de sürpriz yapabilir.

Van belediye başkanlığı seçimi için görünen, FP adayı şimdiki başkan Aydın Talay, HADEP adayı Şahabettin Özarslaner ve DYP adayı Selahattin Direk arasında müthiş bir çekişme olacağı.

Ekmeksiz olur çanaksız olmaz

İş yok, ekmek yok ama çanaksız olmaz... Van'da göçle birlikte uydu anten satışları patlamış. Her evin ve çadırın tepesi çanaklı. Hem de çifte çanak. Biri, ‘‘malum’’ televizyon kanalı için. Neyse ki o kanal mecburi istirahatte...