Canan Arıtman'dan sert çıkış
Güncelleme Tarihi:
A.A
Oluşturulma Tarihi: Mart 25, 2010 14:30
CHP İzmir Milletvekili Canan Arıtman, berdel, beşik kertmesi, baldız, kayınbirader gibi geleneksel evliliklerin, “kadın, insan ticareti” olduğunu, bununla mücadele edilmesi gerektiğini söyledi.
AK Parti İstanbul Milletvekili Güldal Akşit Başkanlığında toplanan TBMM Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu, alt komisyonun hazırladığı “Erken Yaşta Evlilikler” raporunu görüştü.
Akşit, oluşturdukları alt komisyonun güzel bir çalışma yaptığını, araştırma komisyonu gibi çalıştığını dile getirerek, raporu, bir kitapçık haline getireceklerini belirtti.
CHP İzmir Milletvekili Canan Arıtman, gelişmiş ülkelerde erken yaş evliliklerinin çok az olduğunu, bu durumun insan hakları göstergesi olduğunu ifade etti.
18 yaşını bitirene kadar herkesin çocuk olarak tanımlandığına işaret eden Arıtman, ancak Medeni Kanunun 17 yaş ile çocuk evliliklerine
onay verdiğini kaydetti.
Berdel, beşik kertmesi, baldız, kayınbirader, kan parası evlilikleri gibi geleneksel evliliklerin, “kadın, insan ticareti” olduğunu belirten Arıtman, “Gelenek, görenek diye, insan, kadın ticaretine izin verilmemeli. Yanlış gelenekle mücadele etmemiz gerekir” dedi.
Arıtman, komisyon üyelerinin, annelerden, kız çocuklarının erken yaşta evliliklerine rıza göstermemelerini istemeleri gerektiğini belirtti.
MHP İzmir Milletvekili Şenol Bal da hazırlanan raporun üzerinde durulması, zorunlu eğitimin 12-13 yıla çıkarılmasını takip edecek mekanizmaların oluşturulması gerektiğini kaydetti.
BDP İstanbul Milletvekili Sebahat Tuncel de Avrupa'da çocuk yaşının 23'e çıkarıldığını, Türkiye'de 18 olan bu yaşın, yeniden ele alınması gerektiğini ifade etti.
Tuncel'in, erken yaşta evliliklerin daha çok “Kürt coğrafyasında yaşandığı” yönündeki sözlerine CHP'li Arıtman, “Kürt coğrafyası tanımının tutanaklardan çıkarılmasını istiyorum. Türkiye'de böyle bir coğrafya yoktur, sonsuza değin de olmayacaktır” diye tepki gösterdi.
“SORUNUN NEDENİ EĞİTİM, ÇÖZÜM DE EĞİTİM”
DSP İstanbul Milletvekili Ayşe Jale Ağırbaş da özellikle doğuda erken yaşta evliliklerin yüksek olduğuna işaret ederek, bunun temelinde ekonomik sorunların yattığını vurguladı. Ağırbaş, raporda, doğuda bir toprak reformu yapılması yönünde bir önerinin de yer alması gerektiğini dile getirdi.
Raporu hazırlayan Alt Komisyon Başkanı AK Parti Malatya Milletvekili Öznur Çalık, çalışmanın, halının altına süpürdükleri sorunları görmek açısından önemli olduğunu vurguladı.
“Sorunun nedeni eğitim, çözümü de eğitim” diyen Çalık, çözüm ortakları Milli Eğitim, Sağlık, Milli Savunma, İçişleri Bakanlıkları ile Kadından ve Diyanetten Sorumlu Devlet Bakanlıkları, sivil toplum örgütleriyle, bu işin çözüme kavuşturulması gerektiğini söyledi.
Görüşmelerin ardından komisyon raporu, oybirliğiyle kabul edildi.
Komisyonda Çalık'ın anne ve bebek ölümlerine ilişkin Sağlık Bakanlığı verilerine, Arıtman karşı çıktı. Arıtman, elindeki, Sağlık Bakanı Recep Akdağ'ın Plan ve Bütçe Komisyonunda verdiği rakamların farklı olduğunu ifade etti.
“KADIN VALİ ATANSIN”
Komisyonda, ayrıca, kadının siyasetteki temsili ve kota uygulamaları da tartışıldı.
Bazı komisyon üyeleriyle, New York'ta katıldıkları BM Kadının Statüsü Komisyonunu toplantısı hakkında bilgi veren Akşit, şiddetin, halen ülkelerin, kadınların gündemini işgal ettiğini belirtti.
New York'taki toplantılarda yer alan CHP Adana Milletvekili Gaye Erbatur, dünyada politikada kadınların durumunu gösteren bir harita sundu.
Erbatur, 2010'da dünya parlamentolarında kadınların temsil oranının yüzde 18,8'e çıktığını, kadın Bakan oranının yüzde 16 olduğunu, 10 parlamentoda kadın milletvekili, 16 ülkede ise kadın Bakan bulunmadığını anlattı.
BM Kalkınma Programı Gelişmişlik Endeksine göre Türkiye'nin 139 ülke arasında 120. sırada yer almasının canlarını acıttığını anlatan Erbatur, bunun temel nedeninin kadınların yönetim kademelerinde, karar verme mekanizmalarında yer almaması olduğunu belirtti.
Türkiye'de hiç kadın vali, müsteşar olmadığına işaret eden Erbatur, “1-2 tane değil, en azından 10 tane kadın vali atanması lazım. Kadın müsteşar atanmalı, kadın genel müdür sayısı artırılmalı. Kadın öğretim üyesi oranı yüzde 40'ın üzerinde, ancak rektör olarak yeterince yoklar. Sayın Cumhurbaşkanı, rektör atarken, bunu göz önünde bulundurmalı” dedi.
Sabahat Tuncel, kadınların toplumsal yaşama, siyasete katılması yönünde bir çalışmayı komisyonun gündeme alabileceğini söyledi.
Tuncel, kadınların olmadığı yerde, kadın için karar alınamadığını dile getirdi.
Canan Arıtman, kadınların siyasete katılımının, erkeklerin insafına, iki dudağının arasına bırakılmaması gerektiğini belirtti.
Seçimlere 1 yıl kaldığına işaret eden Arıtman, kota gibi kadınlar lehine uygulamaların yasalarla getirilmesini istedi.
Jale Ağırbaş da partilerinin kotayı yüzde 50 olarak öngördüğünü, bunu söylediklerinde bazılarının gözlerini açarak baktıklarını belirtti.
Komisyon Başkanı Akşit de bütün kadın milletvekillerini toplantıya çağırarak, görüşlerinin alınmasını önerdi.
Akşit, katıldığı Güneydoğu Avrupa Ülkeler Birliği toplantısındaki bir listeye göre, kadınların parlamentoda temsil oranında, Türkiye'nin Karadağ'dan sonra sondan ikinci ülke olduğunu belirtti. Karadağ'da 81 milletvekilinin 5'i, Kosova'da 120 milletvekilinin 36'sı, Yunanistan'da 300 milletvekilinin 52'si, Bosna Hersek'te 42 milletvekilinin 8'inin kadın olduğunu bildirdi.
OKULLARDA CİNSİYET EĞİTİMİ VERİLMESİ ÖNERİSİ
Güldal Akşit, toplantıda, eşi tarafından kulak ve burnu kesilen kadının durumunu gündeme getirdi. Kadının şikayetçi olduğunu, eşinin bir süre cezaevinde kaldığını anımsatan Akşit, kadının, Aile Koruma Kanuna göre korumaya alındığını, ancak bunun devamını getiremediklerini söyledi.
Buna yönelik Milli Eğitim Bakanlığına bir çözüm önerisi götürülmesi gerektiğini belirten Akşit, ilköğretim okullarında cinsiyet eğitimi, şiddetle mücadele konularında eğitimler verilmesini istedi. Akşit, eğitim verilerek, bu şekilde çağ dışı olaylarla karşılaşılmasının önüne geçilebileceğini belirtti.
TBMM'de yasama uzmanlarına toplumsal cinsiyet, eşitlik konusunda eğitim vermeyi düşündüklerini vurgulayan Akşit, bu konularda bilinçlendirme ve bilgilendirmenin yararlı olacağını vurguladı.
Arıtman da bu eğitimin milletvekillerine de verilmesini, buna ihtiyacı olan çok sayıda milletvekili olduğunu savundu.
Akşit, oluşturdukları alt komisyonun güzel bir çalışma yaptığını, araştırma komisyonu gibi çalıştığını dile getirerek, raporu, bir kitapçık haline getireceklerini belirtti.
CHP İzmir Milletvekili Canan Arıtman, gelişmiş ülkelerde erken yaş evliliklerinin çok az olduğunu, bu durumun insan hakları göstergesi olduğunu ifade etti.
18 yaşını bitirene kadar herkesin çocuk olarak tanımlandığına işaret eden Arıtman, ancak Medeni Kanunun 17 yaş ile çocuk evliliklerine
onay verdiğini kaydetti.
Berdel, beşik kertmesi, baldız, kayınbirader, kan parası evlilikleri gibi geleneksel evliliklerin, “kadın, insan ticareti” olduğunu belirten Arıtman, “Gelenek, görenek diye, insan, kadın ticaretine izin verilmemeli. Yanlış gelenekle mücadele etmemiz gerekir” dedi.
Arıtman, komisyon üyelerinin, annelerden, kız çocuklarının erken yaşta evliliklerine rıza göstermemelerini istemeleri gerektiğini belirtti.
MHP İzmir Milletvekili Şenol Bal da hazırlanan raporun üzerinde durulması, zorunlu eğitimin 12-13 yıla çıkarılmasını takip edecek mekanizmaların oluşturulması gerektiğini kaydetti.
BDP İstanbul Milletvekili Sebahat Tuncel de Avrupa'da çocuk yaşının 23'e çıkarıldığını, Türkiye'de 18 olan bu yaşın, yeniden ele alınması gerektiğini ifade etti.
Tuncel'in, erken yaşta evliliklerin daha çok “Kürt coğrafyasında yaşandığı” yönündeki sözlerine CHP'li Arıtman, “Kürt coğrafyası tanımının tutanaklardan çıkarılmasını istiyorum. Türkiye'de böyle bir coğrafya yoktur, sonsuza değin de olmayacaktır” diye tepki gösterdi.
“SORUNUN NEDENİ EĞİTİM, ÇÖZÜM DE EĞİTİM”
DSP İstanbul Milletvekili Ayşe Jale Ağırbaş da özellikle doğuda erken yaşta evliliklerin yüksek olduğuna işaret ederek, bunun temelinde ekonomik sorunların yattığını vurguladı. Ağırbaş, raporda, doğuda bir toprak reformu yapılması yönünde bir önerinin de yer alması gerektiğini dile getirdi.
Raporu hazırlayan Alt Komisyon Başkanı AK Parti Malatya Milletvekili Öznur Çalık, çalışmanın, halının altına süpürdükleri sorunları görmek açısından önemli olduğunu vurguladı.
“Sorunun nedeni eğitim, çözümü de eğitim” diyen Çalık, çözüm ortakları Milli Eğitim, Sağlık, Milli Savunma, İçişleri Bakanlıkları ile Kadından ve Diyanetten Sorumlu Devlet Bakanlıkları, sivil toplum örgütleriyle, bu işin çözüme kavuşturulması gerektiğini söyledi.
Görüşmelerin ardından komisyon raporu, oybirliğiyle kabul edildi.
Komisyonda Çalık'ın anne ve bebek ölümlerine ilişkin Sağlık Bakanlığı verilerine, Arıtman karşı çıktı. Arıtman, elindeki, Sağlık Bakanı Recep Akdağ'ın Plan ve Bütçe Komisyonunda verdiği rakamların farklı olduğunu ifade etti.
“KADIN VALİ ATANSIN”
Komisyonda, ayrıca, kadının siyasetteki temsili ve kota uygulamaları da tartışıldı.
Bazı komisyon üyeleriyle, New York'ta katıldıkları BM Kadının Statüsü Komisyonunu toplantısı hakkında bilgi veren Akşit, şiddetin, halen ülkelerin, kadınların gündemini işgal ettiğini belirtti.
New York'taki toplantılarda yer alan CHP Adana Milletvekili Gaye Erbatur, dünyada politikada kadınların durumunu gösteren bir harita sundu.
Erbatur, 2010'da dünya parlamentolarında kadınların temsil oranının yüzde 18,8'e çıktığını, kadın Bakan oranının yüzde 16 olduğunu, 10 parlamentoda kadın milletvekili, 16 ülkede ise kadın Bakan bulunmadığını anlattı.
BM Kalkınma Programı Gelişmişlik Endeksine göre Türkiye'nin 139 ülke arasında 120. sırada yer almasının canlarını acıttığını anlatan Erbatur, bunun temel nedeninin kadınların yönetim kademelerinde, karar verme mekanizmalarında yer almaması olduğunu belirtti.
Türkiye'de hiç kadın vali, müsteşar olmadığına işaret eden Erbatur, “1-2 tane değil, en azından 10 tane kadın vali atanması lazım. Kadın müsteşar atanmalı, kadın genel müdür sayısı artırılmalı. Kadın öğretim üyesi oranı yüzde 40'ın üzerinde, ancak rektör olarak yeterince yoklar. Sayın Cumhurbaşkanı, rektör atarken, bunu göz önünde bulundurmalı” dedi.
Sabahat Tuncel, kadınların toplumsal yaşama, siyasete katılması yönünde bir çalışmayı komisyonun gündeme alabileceğini söyledi.
Tuncel, kadınların olmadığı yerde, kadın için karar alınamadığını dile getirdi.
Canan Arıtman, kadınların siyasete katılımının, erkeklerin insafına, iki dudağının arasına bırakılmaması gerektiğini belirtti.
Seçimlere 1 yıl kaldığına işaret eden Arıtman, kota gibi kadınlar lehine uygulamaların yasalarla getirilmesini istedi.
Jale Ağırbaş da partilerinin kotayı yüzde 50 olarak öngördüğünü, bunu söylediklerinde bazılarının gözlerini açarak baktıklarını belirtti.
Komisyon Başkanı Akşit de bütün kadın milletvekillerini toplantıya çağırarak, görüşlerinin alınmasını önerdi.
Akşit, katıldığı Güneydoğu Avrupa Ülkeler Birliği toplantısındaki bir listeye göre, kadınların parlamentoda temsil oranında, Türkiye'nin Karadağ'dan sonra sondan ikinci ülke olduğunu belirtti. Karadağ'da 81 milletvekilinin 5'i, Kosova'da 120 milletvekilinin 36'sı, Yunanistan'da 300 milletvekilinin 52'si, Bosna Hersek'te 42 milletvekilinin 8'inin kadın olduğunu bildirdi.
OKULLARDA CİNSİYET EĞİTİMİ VERİLMESİ ÖNERİSİ
Güldal Akşit, toplantıda, eşi tarafından kulak ve burnu kesilen kadının durumunu gündeme getirdi. Kadının şikayetçi olduğunu, eşinin bir süre cezaevinde kaldığını anımsatan Akşit, kadının, Aile Koruma Kanuna göre korumaya alındığını, ancak bunun devamını getiremediklerini söyledi.
Buna yönelik Milli Eğitim Bakanlığına bir çözüm önerisi götürülmesi gerektiğini belirten Akşit, ilköğretim okullarında cinsiyet eğitimi, şiddetle mücadele konularında eğitimler verilmesini istedi. Akşit, eğitim verilerek, bu şekilde çağ dışı olaylarla karşılaşılmasının önüne geçilebileceğini belirtti.
TBMM'de yasama uzmanlarına toplumsal cinsiyet, eşitlik konusunda eğitim vermeyi düşündüklerini vurgulayan Akşit, bu konularda bilinçlendirme ve bilgilendirmenin yararlı olacağını vurguladı.
Arıtman da bu eğitimin milletvekillerine de verilmesini, buna ihtiyacı olan çok sayıda milletvekili olduğunu savundu.