Çan, ezan, HADEP

Çan ve ezan seslerinin aynı anda duyulduğu, Süryani, Arap ve Kürtlerin yüzyıllar boyu birlikte yaşadığı, dünyada Venedik'ten sonra SİT alanı ilan edilmiş ikinci kent Mardin. Bütün partiler aynı mantıkla hareket ediyor ve şöyle diyorlar; ‘‘HADEP birinci, biz ikinci.’’

Mardin, çan ve ezan seslerinin aynı anda duyulduğu, Süryani, Arap ve Kürtlerin yüzyıllar boyu içiçe yaşadığı mozaik bir kent. Dünyada Venedik'ten sonra SİT alanı olarak ilan edilmiş ikinci kent Mardin. Dünya Bankası SİT alanı harcamaları için 7 milyon Sterlin ayırmış. Ancak, bu parayı alıp tarih, kültür kenti Mardin için harcayacak kimse yok ortada. Mardin'de Süryani nüfusta İstanbul ve Avrupa'ya göçler nedeniyle büyük bir düşüş var. Mardin, Süryanilerin mesleği olan kuyumculuk sanatında dünyaya kendini kabul ettirmiş bir kent. Altın ve gümüş işlemeleri ile ünlü olan Mardin, diğer Güneydoğu illeri gibi göçten, terörden nasibini aldı. Kent merkezinde terör olayları yaşanmadı ancak, ilçelerindeki olaylar doğal olarak Mardin'i de etkiledi.

Mardin ekonomik alanda kendi kabuğunu kıran, kırmak için yoğun çaba sarfeden bir kent. Serbest bölge faal, çalışamalarını sürdürüyor. Organize sanayi bölgesinde 52 fabrika var. 27'si şu anda faal durumda, 8'i ise işletme kredisi bekliyor, diğerleri ise yapım aşamasında. Mardin Organize Sanayi bölgesinde Mercedes, BMW gibi otomobillerin yan sanayi üretimleri başladı ve ihraç ediliyor. Mardin'de herkesin beklentisi havaalanının bir an önce biterek trafiğe açılması.

DYP'DE KÜSLÜK

Diğer Güneydoğu illerinde olduğu gibi, seçim deyince önümüze ilk çıkan HADEP oluyor. Partiler HADEP'siz politika konuşmuyor. HADEP'in Mardin merkezde yüzde yüz olmasa bile hatırı sayılır bir etkinliği var. HADEP'in asıl etkin olduğu ilçeler Nusaybin, Kızıltepe ve Derik. HADEP'li politikada bütün partiler aynı mantıkla hareket ediyor ve şöyle diyorlar; ‘‘HADEP birinci, biz ikinci.’’ HADEP'siz politikada herkes kendini birinci olarak görüyor. DYP Mardin'de de kırgın yaratmış. Hate aşiretine mensup milletvekili Mahmut Duyan'ın listede olmaması büyük tepki alıyor. Duyan'ın kardeşi Sinan Duyan bağımsız aday. DYP'nin oyları büyük oranda bölünecek. Genel kanaat Tansu Çiller, Mahmut Duyan'ın babası Şakir Ağa'nın gönlünü alırsa, kırgınlıklar ortadan kalkar ve DYP, HADEP barajı aşamazsa Mardin'de 3 milletvekiline kadar çıkarır. Geriye kalan 3 milletvekilini diğer partiler paylaşır. Bir diğer cepheden bakıldığında Mardin'de kırgınlık ve kızgınlıklara rağmen çok fazla değişen bir şeyin olmadığı, HADEP'in barajı aşamaması durumunda milletvekillikleri eşit dağılacak: ANAP 2, DYP 2, FP 2 milletvekili çıkaracak. DSP'nin iktidar nimetlerini vatandaşa sunarak milletvekili çıkarma gayreti var. Ancak, DSP'liler merkezden ve Arap kökenlilerin yoğunluğunun bulunduğu ilçelerden oy alacak. Kürt nüfusun yaşadığı oy deposu kesimlerden oy alamayacak. CHP ise hiç konuşulmuyor.

Mardin merkez belediye seçimi içinde HADEP'li politika yapılıyor. Bütün partiler, ‘‘Belediye bizimle HADEP arasında’’ diyor. Mevcut DYP'li Belediye Başkanı Abdülkadir Tutaşı, rakibinin HADEP olduğunu, ancak vatandaşın 5 yıl daha kendisini seçeceğini söylüyor. Yapamadıkları için bir 5 yıl daha isteyen Tutaşı, her kesimden oy alacağını söylüyor. Kızıltepe, Nusaybin ve Derik'te belediye başkanlıklarının tartışılmaz favorisi HADEP. Kızıltepe adayı, öldürülen milletvekili Mehmet Sincar'ın eşi Cihan Sincar. Derik'te de bayan aday var Ayşe Karadağ. Diğer ilçelerin belediye başkanlıkları ise ortada.

Kültürler kenti...

Türk, Kürt, Arap ve Süryaniler, yüzyıllar boyu Mardin'de birarada yaşıyor. Kader birliği etmişler. Sevinçte ve tasada birlikteler. Mardin'de ezan ve çan sesi birbirine karışıyor. Kimse kimsenin inancına karışmıyor. Bu yönüyle hoşgörü kenti Mardin. Kahvehanelerde, caddelerde, sokaklarda Türk, Kürt, Arap, Süryani iç içe. Her kesimden Mardinli, caddede, sokakta, kahvehanede biraraya gelerek birlikte çay, kahve içip memleketin sorunlarını tartışabiliyor. Güneydoğu'nun her kentinde olduğu gibi Mardin de işsizlik sorunu ile karşı karşıya. Yine kahvehaneler tıklım tıklım. Siyasetin en yoğun tartışıldığı kahvehanelerde kürsülere (iskemle) oturularak, kaçak çayla birlikte sohbet koyulaşıyor.