Çalışanları neler motive eder?

Ortada açık olarak görülmeyen ama böyle motive olmuş bir ekibin işyerine kazandırdığı gizli bir gelir de, bu ekibin aynı zamanda daha uzun bir süre bu işyerinde çalışmak istemesidir. Elemanı sabit olan işyerinin yeni eleman yetiştirmek için harcama giderleri düşer. Uzun süreli çalışan ekip işyerinde tecrübelenmiş ve başarıya ulaşılan yolları daha net belirlemiş demektir.

PARA DIŞINDAKİ İHTİYAÇLARIMIZ

İhtiyaçlarımız ve onları tatmin etme isteği motivasyonun temel kaynağıdır. Her kişi bir ihtiyacını karşılamak için çalışır. Genel olarak para bu ihtiyaçları karşılamak için en önemli motive edici etken olarak görülür. Peki kişinin para dışında diğer ihtiyaçları nelerdir?

Abraham Maslow, ihtiyaçlar hiyerarşisi dediği araştırmasında insanları neyin motive ettiğini araştırmıştır. Buna göre insan davranışını etkileyen beş ihtiyaçtan bahsetmiştir. Temel ihtiyaçlar denilen barınak, yemek gibi ihtiyaçlar ilk sırada yer almaktadır. Daha sonra tehditlere, tehlikeye karşı bizi koruyacak olan güvenlik gelir. Üçüncü sırada bir gruba, bir yere ait olma, arkadaşlık gibi sosyal ihtiyaçlar yer alır.

YUKARIDAKİLER-AŞAĞIDAKİLER

Kendine güven ki bu da daha çok edinilen statü, tanınma ile sağlanan dördüncü ihtiyaçtır. En son sırada da kişinin kendini gerçekleştirme yani kendine yönelik olan kendi gelişimin için potansiyelinin, yapabileceklerinin farkında olma ve bunları davranışa yansıtabilme ihtiyacı gelir.

Böyle bir hiyerarşide yukarıdakiler aşağıdakilere göre daha önemli ve karşılanması öncelikle beklenen ihtiyaçlardır. Eğer üst sıradaki ihtiyaçlar giderilmezse alt sıradakilere sahip olmak fazla bir anlam içermez.

Peki, işyerine dönecek olursak bu ihtiyaçlar bir işyeri tarafından nasıl sağlanır? Yemek; iş güvenliği, güvenli iş ortamı; takım çalışması hatta sosyal imkanlar sağlama (kulüp üyelikleri gibi) işveren tarafından karşılanan ihtiyaçlar olabilir. Başkalarının bizi işte nasıl algıladığı, işyeri tarafından belirli bir şekilde ödüllendirilme (tahsis edilen araba, ofis) kendine güven ile ilgili ihtiyaçları karşılar.

İşinde üst seviyelere gelebileceğini bilmek kişinin kendi gerçeklik ihtiyacını karşılayıcı etkenlerdir. İhtiyaçlarının karşılanacağını bilmek doğal olarak kişinin motivasyonunu arttırır. İşyerinde hedefleri belirlerken hem çalışanın hem de organizasyonun ihtiyaçlarına yönelik hedefler belirlemek uzun vadede motivasyonu sağlayıcı niteliktedir.

KİŞİSEL GELİŞİM VE ÖDÜLLER

Para dışında motive edici ödüllerden bahsederken kişinin gelişimini sağlayıcı, çalışanın ilgilendiği alana yönelik eğitimler almasını sağlamak önemli olabilir. Hedeflere ulaşırken takım olarak çalışıldığını hissetmek, yöneticinin görevini kontrol etmek, denetlemek değil de bir takım lideri olarak belirleyip çalışmak çalışma isteğini arttırıcıdır. Çalışanın yanında olmak hedeflere ulaşırken destek ve motivasyonla beraber yüz yüze takdir etmeler ve kişisel iletişim içinde bulunmak çalışanın motivasyonunu olumlu yönde etkiler.

Motivasyonu sağlayıcı etkenlerden bahsederken aslında bir işyerinin tutumuyla beraber en önemli motivasyon kaynağının kişinin kendisi olduğunu unutmamak lazımdır. Amaçlarını açıkça belirlemeyen kişi ne istediğini tam olarak bilemez. Bu durum belirsizlik yaratır. Büyük hedeflere ulaşmak için onu öncelikle küçük hedeflere ayırarak görmek ve ulaşılan her küçük hedefle büyüğe yakınlaştığını hissetmek motivasyon sağlayıcıdır.