Çalıntı Kuran'a ispat şartı

Yazma eserler Kütüphanesi'ndeki 1350 yıllık paha biçilmez Kuran'ın, çalınan 20 sayfasından 2'sini satışa sunmaya hazırlanan Londra'daki müzayede salonu Sotheby's, Türkiye'nin iade istemine, ‘‘Nereden, nasıl ve kim tarafından çalındığını ispat edin’’ yanıtını verdi. Kuran'ın 2 sayfasının da New York'taki Metropolitan Müzesi'nde sergilendiği saptandı.

Nuruosmaniye Yazma Eserler Kütüphanesi'nde bulunan ve 20 sayfası yurtdışına kaçırılarak İngiltere ile ABD'de satışa sunulan 1350 yıllık Kuran'la ilgili soruşturmada yeni bir aşamaya gelindi. Altın yaldızlı, paha biçilmez el yazması Kuran'ın yapraklarından 2'si New York'taki Metropolitan Müzesi'nde sergilenirken, 2'sini satışa sunmaya hazırlanan Londra'daki dünyaca ünlü müzayede salonu Sotheby's iade istemine ‘‘Nereden, nasıl ve kim tarafından çalındığını ispat edin, iade edelim’’ yanıtını verdi. İstanbul Kaçakçılık Savcılığı, ‘ispat şartı’ üzerine delil tesbiti için 4 ülke hükümetine başvurarak, ‘İstinabe’ yani ‘Yurtdışında bizzat araştırma yetkisi’ istedi.

İstanbul Kaçakçılık Savcılığı, 5 yıl önce Nuruosmaniye Yazma Eserler Kütüphanesi'nden çalınıp Avrupa'nın çeşitli ülkelerine kaçırılarak satışa çıkarılan 1350 yıllık paha biçilmez Kuran yapraklarıyla ilgili soruşturmayı derinleştiriyor. Süleymaniye Kütüphanesi'ne bağlı Nuruosmaniye Yazma Eserler Kütüphanesi'nde 27 kayıt numarasıyla yer alan tarihi Kuran'ın yapraklarının çalındığı 6 Kasım 1990 tarihinde Teksaslı ünlü koleksiyoner Abolala Soudarar'ın bildirimi üzerine ortaya çıktı. Soudarar, tarihi sayfaların bir kısmının New York'taki Metropolitan Müzesi'nde sergilendiğini, diğer çalıntı yaprakların da Avrupa'nın çeşitli ülkelerinde açık-gizli satıldığını iddia etti. Yapılan araştırma sonunda ihbar doğru çıktı ve İstanbul'daki Kuran'ın 20 sayfasının koparıldığı anlaşıldı. Kuran'ın 2 sayfasının Metropolitan Müzesi'nde sergilendiği ortaya çıkarken, 2 sayfası da 10 Kasım 1991 günü Londra'daki dünyaca ünlü Sotheby's müzayede salonunda satışa çıkarılmak istendi. Kültür Bakanlığı'nın iade istemiyle başvurduğu her iki müze ve müzayede salonu tarihi sayfaları geri vermezken, bunları satan ve satışa çıkaran kişilerin isimlerini de bildirmedi.

Olayla ilgili kütüphane sorumluları hakkında başlatılan soruşturma da, komik ve etkisiz disiplin cezasıyla sonuçlandı. Nuruosmaniye Kütüphanesi Müdürü Muammer Ülker ile Sülemaniye Kütüphanesi Müzelerden Sorumlu Müdür Yardımcısı Ali Öngül'e sadece kınama cezaları verildi. Sözkonusu disiplin cezaları da 7 Temmuz 1992 tarihinde çıkan bir genelgeyle affa uğradı. Böylece paha biçilmez Kuran yapraklarıyla ilgili sorumlu bulunamadı.

Çalıntı 2 sayfayı satışa çıkaran Sotheby's'e satışı durdurma başvurusu yapılırken, müzayede salonu ve İngiliz Hükümeti, Kültür Bakanlığı'nın iade istemine ‘Nereden, nasıl ve kimler tarafından çalındığını ispat edin’ şartı koydu. Bunun üzerine soruşturmayı yürüten İstanbul Kaçakçılık Savcılığı başta ABD ve İngiltere olmak üzere çalıntı sayfaların pazarlandığı bilgisi gelen İsviçre ve Danimarka Adalet bakanlıklarına başvurdu.

Kaçakçılık Savcılığı 4 ülke Adalet bakanlıklarına ayrı ayrı yazdığı yazıda İngiltere'nin ‘İspat edin’ şartını hatırlattı ve çalıntı sayfaların bu ülkelerde el altından satışa çıkarıldığına ilişkin Interpol ve istihbarat birimlerinden bilgi geldiğini bildirdi. Adalet Bakanlığı kanalıyla yapılan başvurularda elde bazı uluslararası kaçakçıların isminin de bulunduğunu vurgulayan savcılık, 4 ülkeden ‘İstinabe’ yani ‘bu ülkelerde bizzat adli araştırma yetkisi’ isteminde bulundu. Savcılık şimdi gelecek yanıtları bekliyor.

Hz. Osman bu Kuran'ı okurken öldürüldü

Savcılık tarihi Kuran'ın özellikleri konusunda Nuruosmaniye Yazma Eserler Kütüphanesi Müdürlüğü'nden ayrıntılı bilgi istedi. Gelen yanıtta paha biçilmez Kuran'ın özellikleri şöyle sıralandı:

266 sayfa Vişne rengi Ceylan derisi üzerine 15 satır Ku*fİ* hatlarla yazılmış Altın yaldızlı Salbek Şemseli Şirazeli miklepli 7-11'inci Yüzyıl el yazması Kuranlardan İddiaya göre, 3. Halife Osman bu Kuran'ı okurken öldürüldü.