Büyükelçi Flake Hürriyet’e konuştu: Kongre’nin onayından umutluyum

İsveç’in NATO üyelik onayı, bununla ilişkilendirilen F-16 alım süreci, İsrail’in Gazze katliamı, Türkiye’nin terörle mücadelesi ve ABD’nin terör örgütleri PYD/PKK politikasını değiştirip değiştirmeyeceği... Tüm bu başlıklar bir süredir Ankara-Washington hattında gerilim yaratıyordu. Görünen gerilimin arkasında ise iki ülke arasında çeşitli seviyelerde bu başlıklarda yürütülen çalışmalar vardı. ABD’nin Ankara Büyükelçisi Jeffry Flake, Hürriyet’e dikkat çeken açıklamalar yaptı. İşte sözlerine terör örgütünün saldırılarında hayatını kaybeden şehitlerin ailelerine başsağlığı dileyerek başlayan Flake’in mesajları:

* “İttifak ve dünya artık Türkiye’nin güvenlik ihtiyaçlarını ve bir terör örgütü olarak tanımladığımız PKK ile mücadelesini daha iyi anlıyor.

* (YPG konusu) Türkiye ile ABD’nin her konuda aynı fikirde olmadığını kabul ediyorum. Ama terörle mücadele hedeflerimiz pek çok alanda kesişiyor. Bir görüş ayrılığı olduğunda koordinasyon halinde bunu gidermeyi amaçlıyoruz.

* Benim düşüncem bundan sonra bu süreçlerin daha da iyileşeceği yönünde.”

GÖRÜŞ AYRILIKLARINI GİDERMEYE ÇALIŞIYORUZ

* Hande Fırat: Amerikan silahlarını kullanan teröristlerin saldırılarında artış var. Türk kamuoyunda bu konuda ABD’ye yönelik bir eleştiri söz konusu. Bu konuda ne yanıt verirsiniz?

* Büyükelçi Flake: IŞİD ile mücadelede her zaman aynı fikirde olmayabiliriz. Ama terörle mücadeleye duyduğumuz ihtiyaç konusunda birbirimizle örtüşüyoruz ve IŞİD’le mücadele koalisyonunda Türkiye’nin üstlendiği rolü değerli buluyoruz. Elimizden geldiğince görüş ayrılıklarını gidermeye çalışıyoruz. Benim umudum, gelecekte işbirliğimizi arttırarak sürdürebileceğimiz.

HARİKA BİR ZAMAN VE YENİ BİR DÖNEM

İsveç’in NATO üyeliğinin TBMM’den onay almasını değerlendiren Flake, “Meclis’in alınan kararlara dahil olmasıyla fikir birliğini sağlayan her hükümetin dış politikası büyük ölçüde gelişir” dedi. Ardından da F-16 süreci demeden, ABD kongresine de dikkat çeken bir mesaj verdi:

* “ABD Kongresi’nde de de aynı sürecin gerçekleştirildiğini görmeyi istiyoruz.

* Bu karar, NATO’nun güvenliği açısından çok şey ifade ediyor. Bunun gerçekleşmiş olması harika bir şey ve bence başka alanlarda da işbirliği yapmanın önünü açıyor. Dolayısıyla bu harika bir zaman ve yeni bir dönem.” Gelelim F-16 konusunu açık açık konuştuğumuz bölüme... Büyükelçi ABD Kongresi’nin yurtdışına yapılacak askeri satışları gözden geçirmekte olduğunu hatırlatarak, Biden’ın mektubuna da değinerek süreci anlattı:

* “Senato’da görev yapmış biri olarak bu hususları dikkatle ele almalarından memnunum. Bunun, ileride önemli katkıları olacaktır.

* Başkan Biden, Kongre’ye mektup göndererek ilerleme kat etme niyetini bildirdi.

* Bizdeki süreç şu şekilde işliyor: Yönetim, yurtdışına yapılacak askeri satış konusunda ilerleme niyetini Kongre’ye bildiriyor. Ardından Kongre itiraz etmediği takdirde, satış süreci ilerliyor. Muhtemelen Kongre’de bu konuda bir oylama görmeyeceğiz, buna gerek yok. Ancak bir muhalefet olduğunda oylama yapılıyor. Bulunduğumuz noktadan memnuniyet duyuyorum.

* Vardığımız noktadan memnunum, ancak açıkça ifade etmek gerekirse satış konusu Kongre’nin yetki alanına giriyor, dolayısıyla konuyu Kongre değerlendirecek.”

* Hande Fırat: Evet, ama umutlusunuz zannediyorum.

* Büyükelçi Flake: Evet, evet, son derece umutluyum.

Türkiye’ye savunma sanayi konusunda uygulanan örtülü ambargolar konusunda ise Büyükelçi Flake “İsveç’in anayasasında değişiklik yapmasını ve NATO üyesi diğer devletlerin ortak güvenlik ihtiyaçlarına daha iyi karşılık vermeye yönelik yasalar çıkarmasını sağladığı için Türk diplomasisini kutluyorum. Savunma malzemeleri ve ticareti alanında da NATO ülkelerinin birbirlerine karşı ve gerçekleştirmek üzere bulundukları taahhütleri var” diye konuştu.

ABD- TÜRKİYE İLİŞKİLERİNDE YENİ BİR DÖNEM Mİ BAŞLIYOR

Ankara- Washington hattında bir süredir yaşanan gerilimin sonuna mı gelindi? Büyükelçi “İki ülke arasında yeni ve ilişkileri güçlendirecek bir sayfa açılmasını öngörüyor musunuz” sorusuna da “Evet öngörüyorum” yanıtını verdi. Flake, özellikle enerji alanındaki yatırımlar nedeniyle Türkiye’ye gıptayla baktıklarını söyledi:

* “Mayısta İstanbul’da büyük bir yatırım konferansı olan ‘Trade Winds’ yapılacak, bu konferans sembolik olarak da büyük önem taşıyor.

* Şimşek liderliğindeki yeni ekonomi ekibi, Türkiye ekonomisine ileriye dönük büyük bir güven aşılıyor. Dolayısıyla ilişkilerimiz bu anlamda iyi ve daha da güçlenecek.

* Türkiye’nin ABD’deki yatırımlarında da ciddi bir artış var.”

RUSYA’NIN ÜÇ KEZ DÜŞÜNMESİ GEREK

Macaristan’ın da onaylaması durumunda NATO 9. kez genişlemiş olacak. Peki bu genişlemeye Rusya’nın tepki vermesi bekleniyor mu? Flake’in yanıtları şöyle oldu:

* “İsveç’in Nato üyeliği tıpkı Finlandiya’nınki gibi askeri açıdan da siyasi açıdan da önemli.

* Putin, Ukrayna’yı işgal ettiğinde uzun yıllar tarafsız bir pozisyon sergilemiş iki ülke olan İsveç ve Finlandiya’nın İttifak’ın üyesi olmaya karar vereceklerini dikkate almayarak ciddi bir hesap hatası yaptı.

* Beklentim Rusya’nın iki yeni ülkenin, yani Finlandiya ve İsveç’in NATO’ya getirdiği askeri kabiliyetleri görmesi.

* Rusya eğer NATO üyelerine karşı saldırgan bir tutum içinde olmayı düşünürse bunu iki kez, üç kez düşünmesi gerekecek. Çünkü bu iki ülkenin üye olmasıyla beraber NATO’nun kabiliyetleri ciddi ölçüde artmıştır.”

GAZZE’DE 2 DEVLETLİ ÇÖZÜM

Büyükelçi, İsrail’in Gazze katliamı ve buna yönelik dünya geneline yayılan protestolarla ilgili soruyu da yanıtladı. Türkiye’nin süreçte oynadığı rolü ise takdirle karşıladıklarını söyledi:

* “Bizim politikamız İsrail ve Gazze’de sürdürülebilir ve kalıcı barışın ancak iki devletli çözümle sağlanabileceği yönünde. O yüzden, Türkiye’nin bölgedeki diğer ülkelerle birlikte gösterdiği bu güçlü çabaları takdir ediyoruz.

* Bu konuda da Türkiye ile koordinasyon halinde hareket edebileceğimiz ve işbirliği yapabileceğimiz çok alan var.

* Sürdürülebilir bir barış olacaksa bu iki devletli bir çözüm ile gerçekleşmelidir ve bu sürece özellikle Türkiye ve bölgedeki diğer ülkeler de dahil olacaktır.”