"Büyük Usta" öldü

Amerikalı eski dünya satranç şampiyonu Bobby Fischer, yurttaşı olduğu İzlanda'da öldü. İzlanda devlet radyosuyla televizyonunun 2. kanalı, Fischer'in 64 yaşında öldüğünü duyurdu, ancak kesin sebebini belirtmedi. Fischer'in uzun süredir bir hastalıktan mustarip olduğu biliniyordu. Sözcüsü Gardar Sverrisson, hastanede tedavi gördüğünü belirtti, Morgen Bladet gazetesi, Fischer'in Reykjavik'teki evinde dün öldüğünü biliyoruz.

9 Mart 1943-Chicago doğumlu Fischer, Ağustos 1972'de satrançta SSCB'li rakibi Rus Boris Spasski'yi bugün öldüğü yurdun başkenti Reykjavik'te yenerek dünya şampiyonu olmuştu. Fischer, 2005'te yerleştiği İzlanda'da vatandaşlık kazandı.

'DEV SATRANÇ HUMMASI'

Robert James "Bobby" Fischer, satrançta dünyanın gelmiş geçmiş en iyi “Büyük Usta”larından. 1972 - 1975 yılları arasında 11. Dünya Satranç Şampiyonu unvanını taşıdı.

Fischer, 9 Mart 1943'te ABD'de Chicago'da doğdu ve annesi Regina Wender'in 1945 yılında boşanmasından sonra taşındıkları Brooklyn'de yetişti. Satrancı 6 yaşındayken öğrenen Fischer kısa zaman içinde satranç fanatiği haline gelmiş ve "Yapmak istediğim tek şey satranç oynamak" demişti.

Henüz 13 yaşındayken ABD Gençler Şampiyonu olan Fischer, bu başarıyı yakalayan en genç satranççı olmasıyla satranç tarihine geçti. 14 yaşındayken de en genç ABD şampiyonu olan Fischer, 1958 yılında 15 yaşındayken “satranç tarihinin en genç “Büyük Ustası” olma onurunu aldı.

Fischer, 1972 yılında İzlanda'nın başkenti Reykjavik'te Sovyet Dünya Şampiyonu Boris Spasski'yi yenerek Dünya Şampiyonu oldu ve Sovyetlerin bu alanda hakimiyetine son verdi. 1975 yılında Rus Anatoli Yevgeneviç Karpov ile unvan maçı yapması beklenen Fischer, Uluslararası Satranç Federasyonu FIDE'ye maçın oynanabilmesi için bazı koşulların yerine getirilmesini istedi, aksi halde maça çıkmayacağını söyledi.

Fischer'ı reddeden FIDE, unvan maçı yapılmadığı halde Karpov'u yeni Dünya Şampiyonu ilan etti. Bu olaydan sonra Fischer kayıplara karıştı, yaklaşık 20 yıl görünmedi. Bu durum ona esrarengiz bir hava vermiş, satranç tarihinin en gizemli şampiyonu olarak görülmüştür.

FİSCHER SATRANCI-PİYONLAR

1996 yılında Fischer, "Fischer satrancı" olarak adlandırdığı yeni satranç türü çıkardı. Buna göre piyonların arkasında bulunan taşlar, kuraya göre rasgele yerleştiriliyordu. Fischer, bu durumda bir oyuncunun yeteneğinin daha iyi anlaşılabileceğini ve de açılış teorisi hazırlıklarının rafa kalkacağını öne sürdü.

1970 Satranç Olimpiyatında Polonyalı Miguel Najdorf'a karşı oynadığı 3. oyunun destekçisi BM'nin, Yugoslavya'ya uyguladığı ambargoyu delerek 1992 yılında gizlice girip satranç şampiyonasına katılan Fischer, o tarihten sonra bir müddet "kanun kaçağı" olarak yaşadı.
Fischer, o yıl Amerikan hükümetinin karşılaşma yapmama taleplerine meydan okumuş, hatta hükümetin kendisine gönderdiği resmi yazıya tükürerek cevap vermiş ve sonuçta eski rakibi Spasski ile Karadağ'ın açığında bulunan bir adada satranç karşılaşması yapmış, Spasski'yi 20 yıl sonra, 10-5 yenerek 3,35 milyon dolar para ödülü kazanmıştı.

Bobby Fischer'ın 12 yıllık kaçak hayatı Japonya'nın Narita havalimanında son buldu. Japonya'dan Filipinler'e, kendisine ait ancak suç isnadı yüzünden ABD tarafından iptal edilmiş "geçersiz pasaportla" geçmeye çalışırken yakalandı. Başkent Tokyo'da yakalanan Fischer, 9 ay gözaltında tutuldu ve Mart 2005'te İzlanda vatandaşlığına geçti.

Oyunlarında kullandığı taktikler ve hamleleri, inanılmaz galibiyetleri halen "Fischer Humması" biçiminde adlandırılıyor.