Bütün köpeklerin anası
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Aralık 05, 2002 01:57
Günümüzdeki köpeklerin geçmişi bilinmezlerle dolu. Arka arkaya yapılan araştırmalar, insanın en yakın dostunun kökenine ışık tutuyor. Yeni yapılan bir araştırmaya göre kurt, günümüzden 15 bin yıl önce ilk kez Doğu Asya'da evcilleştirilerek köpeğe dönüştü.
Tarihin çok eski çağlarında, göçebe topluluklar halinde yaşayan atalarımız, farkında olmadan bir deneye başladılar. Vahşi bir hayvan olan kurdu evcilleştirmeyi başardılar ve ‘‘genetik mühendisliğin’’ ilkel bir formuyla ürettikleri hayvan, günümüz evcil köpek cinslerinin başlangıcı oldu.
Bugüne kadar yayınlanan araştırmalard kurtların köpeğe doğru nasıl evrimleştiği kesin olarak bilinmiyordu. Kimilerine göre kurtlar, dünyanın değişik yerlerinde köpekleşmişti. Kimileri ise kurtların tek bir yerde köpeğe evrimleştiğini öne sürüyordu. Kurttan köpeğe dönüşümün tarihi de tartışmalıydı. Araştırmacıların bazıları 15 bin yıl öncesini, bazıları ise çok daha eskiye giderek 135 bin yıl öncesini söylüyordu.
İLK ATA DOĞU ASYA'DA
Geçen hafta ‘‘Science’’ dergisinde bu konuyla ilgili üç araştırma yayınlandı. Washington'daki Smithsonian's Ulusal Tarih Müzesi'nden biyolog Jennifer Leonard'ın yaptığı genetik araştırmanın sonucuna göre kurttan köpeğe geçiş, Avrasya toprakları üzerinde gerçekleşti. Doğu Asya'dan Kuzey Amerika'ya geçen ilk insanlar ise yeni evcilleştirmiş köpeklerini yanlarınnda getirdiler.
Stockholm Kraliyet Enstitüsü'nden Peter Savolainen'in araştırması da bu tezle aynı paralelde. Savolainen ve ekibinin yaptığı genetik araştırmalar da ilk köpek cinslerinin Doğu Asya'da oluşmaya başladığını kanıtladı. Savolainen ve arkadaşları, kurttan köpeğe dönüşümün 15 bin yıl önce başladığını da buldu.
Bilim adamları bir başka soruya da evap arıyorlar: İnsanlarla köpekleri böyle ayrılmaz dost yapan şey ne?.. Harvard'dan antropolog Brian Hare başkanlığındaki bir ekip, saklanan bir yiyeceği arayıp buldurmak gibi davranış deneyleriyle bu sorunun cevabını araştırdı.
ZEKASI GELİŞTİ
Yetişkin ve yavru köpekler, insanların bakışlarından anlayarak saklanan yeri bulurken kurtlar bu kadar zeki davranamıyordu. Bu da kurtların evcilleşme evresinde zekalarının da geliştiğini gösteriyor.
Köpeklerle ilgili bütün sırlar yine de çözülmüş değil. Antropolog Hare ve diğer davranışbilimciler, köpeklerin kavrama yetenekleri üzerine daha derin araştırmalar yapacaklar.
Bilimadamları köpeğin evcilleştirilmesinin modern insanın tarihinde bir dönüm noktası olduğunu, insanın köpek sayesinde diğer hayvanları daha kolay avlayıp evcilleştirdiğini söylediler.
SAYILARLA KÖPEK DÜNYASI
81 cm
En uzun köpek olan İrlanda kurt köpeğinin omuz yüksekliği
15 cm
En kısa köpek olan Chihuahua'nın yüksekliği
M.Ö 329
En eski bilinen köpek cinsi Saluki'nin ortaya çıktığı düşünülen yıl
1800'ler
İlk saf Amerikan köpeği Boston Terrier'in ortaya çıktığı zaman
420
Bilinen köpek cinslerinin sayısı
400 milyon
Dünyadaki köpek sayısı
400,000
Dünyadaki kurtların sayısı
165,790
Labrador'ların ABD'de kayıtlı sayısı
Bugüne kadar yayınlanan araştırmalard kurtların köpeğe doğru nasıl evrimleştiği kesin olarak bilinmiyordu. Kimilerine göre kurtlar, dünyanın değişik yerlerinde köpekleşmişti. Kimileri ise kurtların tek bir yerde köpeğe evrimleştiğini öne sürüyordu. Kurttan köpeğe dönüşümün tarihi de tartışmalıydı. Araştırmacıların bazıları 15 bin yıl öncesini, bazıları ise çok daha eskiye giderek 135 bin yıl öncesini söylüyordu.
İLK ATA DOĞU ASYA'DA
Geçen hafta ‘‘Science’’ dergisinde bu konuyla ilgili üç araştırma yayınlandı. Washington'daki Smithsonian's Ulusal Tarih Müzesi'nden biyolog Jennifer Leonard'ın yaptığı genetik araştırmanın sonucuna göre kurttan köpeğe geçiş, Avrasya toprakları üzerinde gerçekleşti. Doğu Asya'dan Kuzey Amerika'ya geçen ilk insanlar ise yeni evcilleştirmiş köpeklerini yanlarınnda getirdiler.
Stockholm Kraliyet Enstitüsü'nden Peter Savolainen'in araştırması da bu tezle aynı paralelde. Savolainen ve ekibinin yaptığı genetik araştırmalar da ilk köpek cinslerinin Doğu Asya'da oluşmaya başladığını kanıtladı. Savolainen ve arkadaşları, kurttan köpeğe dönüşümün 15 bin yıl önce başladığını da buldu.
Bilim adamları bir başka soruya da evap arıyorlar: İnsanlarla köpekleri böyle ayrılmaz dost yapan şey ne?.. Harvard'dan antropolog Brian Hare başkanlığındaki bir ekip, saklanan bir yiyeceği arayıp buldurmak gibi davranış deneyleriyle bu sorunun cevabını araştırdı.
ZEKASI GELİŞTİ
Yetişkin ve yavru köpekler, insanların bakışlarından anlayarak saklanan yeri bulurken kurtlar bu kadar zeki davranamıyordu. Bu da kurtların evcilleşme evresinde zekalarının da geliştiğini gösteriyor.
Köpeklerle ilgili bütün sırlar yine de çözülmüş değil. Antropolog Hare ve diğer davranışbilimciler, köpeklerin kavrama yetenekleri üzerine daha derin araştırmalar yapacaklar.
Bilimadamları köpeğin evcilleştirilmesinin modern insanın tarihinde bir dönüm noktası olduğunu, insanın köpek sayesinde diğer hayvanları daha kolay avlayıp evcilleştirdiğini söylediler.
SAYILARLA KÖPEK DÜNYASI
81 cm
En uzun köpek olan İrlanda kurt köpeğinin omuz yüksekliği
15 cm
En kısa köpek olan Chihuahua'nın yüksekliği
M.Ö 329
En eski bilinen köpek cinsi Saluki'nin ortaya çıktığı düşünülen yıl
1800'ler
İlk saf Amerikan köpeği Boston Terrier'in ortaya çıktığı zaman
420
Bilinen köpek cinslerinin sayısı
400 milyon
Dünyadaki köpek sayısı
400,000
Dünyadaki kurtların sayısı
165,790
Labrador'ların ABD'de kayıtlı sayısı