Bugün kış gündönümü! En uzun gecede neler oluyor?

21 Aralık’ın özelliği Gregoryen Takvimi'yle belirlenmiştir. 355. (artık yıllarda 356.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 10 günü temsil edilen bugün, kış gündönümü olarak adlandırılır. Coğrafi olarak ise Kuzey Yarım Küre için kış solstisi (gün dönümü), Güney Yarım Küre için ise yaz solstisidir. İşte, en uzun gecede olacaklar...

Bugünün coğrafi olarak özelliğine bakıldığında; kış gündönümünde güneş ışıkları Oğlak Dönencesi`ne dik gelir. Kuzey yarıkürede günler uzamaya, güney yarıkürede kısalmaya başlar. 21 Aralık bazı ülkelerde kuzey yarıkürede kışın, güney yarıkürede yazın başlangıcı sayılır.

21 Aralık'ın gelişiyle birlikte gündeme gelen bir diğer kavram, "nar kırma" geleneği oldu. Peki, nar kırma geleneği nereden geliyor? Genellikle 21 Aralık'ta gerçekleşen nar kırma geleneği yılbaşından önce yapılan bir gelenektir. Geleneğe göre, kırılan nar ne kadar patlarsa, taneleri ne kadar geniş ve uzak alana yayılırsa, bereket ve bolluğun evde o kadar çok bulunacağına inanılır. Şifa olarak kullanılan aynı zamanda bolluk, bereket ve doğurganlığı temsil eden narın tarihi Antik Yunan’a dayansa da Eski Mısır için de önemli bir besindir. Eski Mısır'da din adamları tarafından kutsal sayılan narın taneleri yaşamın sembolü olarak görülür. Her yıl 21 Aralık'ta akıllara gelen nar kırma geleneği hem bizim topraklarımızda, hem de dünyada pek çok bölgeye yayılan tatlı bir inanıştır.

Kış gündönümünün meyvesi olarak anılan nar, her ülke için farklı anlamlar içerse de pozitif duyguları anımsatır. Örneğin Musevilik'te kutsallık, bolluk ve doğurganlık olan nar, Hıristiyanlık'ta sonsuz hayat ve kıyamet günü sembolü. Budizm'de hayatın tüm olumlu etkilerinin toplandığı öz olarak resmedilirken evinde nar olanlar kötülükten uzak kalır, berekete kavuşur. Ve son olarak İslamiyet'te de nara rastlıyoruz. Kuran-ı Kerim'de Enam suresi 99 ve 141. sureler ile Rahman suresi 68. ayette olmak üzere üç yerde nardan bahsedilir.

BU GECE NELER OLACAK?

21 Aralık’ta güneş ışınları Oğlak Dönencesi’ne dik gelir. Bunun sonucunda aşağıdaki olaylar gerçekleşir:

Güneş ışınları Güney Yarımküre’ye gelebileceği en dik, Kuzey Yarımküre’ye en eğik açılarla gelir.

Güney Yarımküre’de yaz, Kuzey Yarımküre’de kış mevsiminin başlangıcıdır.

Üzerinden Oğlak Dönencesi’nin geçtiği karaların iç kısımları, Dünya’nın en sıcak yerleridir.

Güney Yarımküre’de en uzun gündüz, Kuzey Yarımküre’de ise en uzun gece yaşanır.

Bu tarihten sonra Kuzey Yarımküre’de gündüzler uzamaya (kış gündönümü) Güney Yarımküre’de kısalmaya (Yaz gündönümü) başlar.

Güneş ışınlarının atmosferde katettiği yolun en kısa olduğu yer Oğlak Dönencesi’dir.

Öğlen saat 12.00’de Oğlak Dönencesi’nde yataya dik duran cisimlerin gölgesi oluşmaz.

Aydınlanma çizgisinin sınırları Kutup dairelerinden geçer. Güney Kutup Kuşağı aydınlanma çemberi içinde iken, Kuzey Kutup Kuşağı karanlık çember içindedir.

Kuzey Kutup Dairesi’nde sadece bu gün 24 saat süreyle gece, Güney Kutup Dairesi’nde ise 24 saat süreyle gündüz yaşanır.

Gündüz süresinin uzunluğu güneye gidildikçe artar. Bu nedenle 21 Aralık’ta ülkemizde en uzun gündüz Hatay’da yaşanır.

En uzun gece ise Sinop'ta yaşanıyor.