Bufeleri akrabalarina dagitti

IDO Genel Muduru Binali Yildirim, deniz otobuslerindeki bufeleri akrabalarinin sirketi Cagri Temizlik ve Gida Hizmetleri'ne verdi. Bu kárli is, sozlesme uzatilarak bugune kadar devam etti. Yildirim son sozlesmeyi imzalayacak genel mudur yardimcisi bile bulamadi.

1994'e kadar IDO'ya bagli gemilerdeki bufeler, isletici firmaya gemilerin temizligi, hizmeti ve ic bakimi karsiliginda tahsis ediliyordu.

1994'te IDO Genel Muduru olan Binali Yildirim, gemi bufelerinin hem temizlik karsiligi hem de uzerine para isteyerek firmalara kiralanmasini istedi. Ihale yapildi. Kazanan firma, temizlik ve kira bedeli karsiligi bufeleri aldi ama altindan kalkamadi, kirayi odeyemedi.

Dayisinin gelini

IDO isi kendi yapmaya basladi. Binali Yildirim, isin basina dayisi Yilmaz Erence'yi gecirdi. Yilmaz Erence IDO'nun maasli elemani olarak burayi isletmeye basladi.

Sonra Yildirim burayi bir firmanin isletmesi gerektigini soyleyip, isi Kasim 1996'da Cagri Temizlik ve Gida Hizmetleri adli bir sirketi temsilen Yilmaz Erence'nin gelini Behice Erence'ye verdi.

Behice Erence ile yapilan sozlesme geregi sirket gemi bufelerini 15.11.1996-31.12.1997 arasinda isletecekti. Sozlesmeye, IDO'nun bufelerde calisanlarin maaslarini odemesini ongoren bir madde eklendi. Ayrica yolcunun yogun oldugu mevsimlerde firma isci sayisini artirabilecekti. Buna gore firma bufeleri isletiyor, ancak calistirdigi iscilerin maaslarini IDO'ya odettiriyordu.

Sozlesme hep uzatiliyor

Ilk sozlesmenin suresi bittikten sonra sirketle 1.2.1998-31.1.2000 arasini kapsayan ikinci bir sozlesme yapildi. Buna gore, IDO firmaya calistirdigi isci basina birinci yil 105 milyon, ikinci yil gunun kosullarina gore belirlenecek bir personel maas gideri verecek, yogun mevsimlerde isci alimi yapilabilecek, firma IDO'ya birinci yil 1 milyar 250 milyon, ikinci yil 2 milyar aylik kira odeyecekti.

17.9.1998'te ek bir sozlesme daha yapildi ve personel maaslarinin 130 milyona cikarilmasi, temizlik malzemelerinin IDO tarafindan alinmasi ve calisanlarin yemek giderinin IDO tarafindan karsilanmasina karar verildi. Yani demirbaslar IDO'ya ait, gemiler IDO'ya ait, orada calisanlarin maaslari hatta yemek masraflari bile IDO'ya aitti; ama yapilan isten bir baskasi nemalaniyordu, sirket sadece IDO'ya kira oduyordu.

Binali Yildirim, 29.1.1999'da sirketle ikinci bir ek sozlesme yapti. Buna gore 18 Nisan 1999 secimlerinde Fazilet Partisi'nin Buyuksehir Belediyesi'ni kaybetmesi ihtimaline karsi sozlesmenin bitim tarihi 31.2.2001'e uzatildi ve calisanlarin maas odemeleri olarak IDO'nun firmaya 30 Haziran'a kadar kisi basina 205 milyon, 31.01.2000'e kadar da 247 milyon aktarmasina karar verildi.

Evrak sahteciligi

Ancak Binali Yildirim, ikili imzayla yapmasi gereken bu sozlesmeyi imzalatacak bir genel mudur yardimcisi bulamadi. 3 genel mudur yardimcisindan terminallerden sorumlu olan Adnan Celik ve mali islerden sorumlu olan Necmettin Erdil secimlerde aday olmak icin istifa etmislerdi. Geriye sadece isletmeden sorumlu genel mudur yardimcisi olan Goksin Turkmen kalmisti; Turkmen ise IDO'nun yararina olmadigi gerekcesiyle sozlesmeyi imzalamayi reddetmisti.

Gecmis tarihli sozlesme

Bunun uzerine Binali Yildirim, gecmis tarihli bir sozlesme hazirlatti. 15.1.1999 tarihinde yapilmis gibi gosterilen bu sozlesmede surenin uzatilmasi disinda calisanlarin ucret artisini gosteren diger madde aynen kondu. Altina da o tarihte halen gorev basindaymis gibi Necmettin Erdil'in imzasi eklendi.

Ancak Binali Yildirim bunu da eline yuzune bulastirdi, cunku Fazilet Partisi'nden belediye baskan adayi olan Erdil'in, secime katilmak isteyen diger burokratlar gibi 11.1.1999'a kadar gorevinden ayrilmasi gerekiyordu. Erdil aday olduguna gore 15.1.1999'da da gorevinin basinda olamazdi.

Bir ayda 15 milyar

IDO, Cagri Temizlik ve Gida Hizmetleri'ne her ay uc kalem odeme yapiyor: Personel maasi, temizlik malzemesi parasi ve calisanlarin yemek masrafi...

1999'un eylul ayi itibariyle IDO'nun firmanin calistirdigi 64 personele 247 milyondan yaptigi odeme, 15 milyarin uzerinde. Bu calisanlarin yemek masrafi olarak gunde uc milyondan dagitilan Sodexho fisleri de yine IDO'nun cebinden cikiyor.

Personel ucret alamiyor

En buyuk yolsuzluk IDO'nun firmaya personel maasi olarak vermeyi taahhut ettigi kalemde yasaniyor. Personel, IDO'nun firmaya verdigi kisi basi personel giderlerinin hepsini maas olarak almiyor. IDO ve firma arasinda yapilan anlasmalardan, IDO'nun personele 130 milyon vermeyi taahhut ettigi 1.9.1998 ve 31.1.1999 tarihleri arasinda; personele odenen paranin sadece 94 milyon oldugu bordrolarla belgelenmis durumda. Arada kisi basina 36 milyon kaliyor ki, bu 64 kisiden 2 milyar 300 milyon TL'nin her ay basi bos ortada dolastigi, kimin cebine girdiginin belli olmadigi anlamina geliyor.

Hem malzeme hem parasi

Bufelerde calisanlarin ifadelerine gore paralarini aldiklarini belirten bordrolar iscilere imzalatilirken, ust uste iki kagit onlerine konuyor.

Usttekinde kendilerinin aldigi miktari gosteren sahte bordro duruyor, onun altinda ise IDO'nun personel basina firmaya odemeyi taahhut ettigi miktari gosteren ama meblagin gozukmedigi gercek bordro duruyor. Isci ikisine de imza atiyor ve formalite yerine getirilmis oluyor.

Ayrica ayda 750 milyon olarak dagitilan bir temizlik malzemesi masrafi var ki, bir iddiaya gore, IDO malzemeleri zaten firmaya gonderiyor. El altindan gonderilen temizlik malzemeleri disinda firmaya temizlik malzemesi gideri olarak ayrica bir para odeniyor ki, bu paranin da nereye gittigi belli degil.

Iskelelerdeki bufeler

Bufe yolsuzlugu sadece deniz otobusleriyle kalmiyor, iskelelerdeki bufeleri de kapsiyor.

Binali Yildirim Kabatas Iskelesi'ndeki bufeyi amcasi Ali Riza Yildirim'a dusuk fiyatla kiraladi. Bufenin icindeki butun esyalar IDO'ya ait oldugu halde, 1.4.1998-31.3.2001 arasinda, ilk yil 250 milyon, ikinci ve ucuncu yillarda ITO toptan esya fiyatlarindaki artis oranina gore yapilacak zamla belirlenmek uzere dusuk bir kira bedeli tespit edildi.

Kartal Iskelesi'ndeki bufeyi dayisinin oglunun karisi Behice Erence'ye kiraladi. 1.3.1999'dan baslayan dort yillik bir sozlesme yapti. Burada da her turlu demirbas IDO'ya aitti. Kira ise mayis ve yaz aylarinda 200 milyon, diger sekiz ayda 100 milyon olarak basladi. Her sene sonunda ITO'nun toptan esya fiyat artisinin uzerine yuzde on eklenecek sekilde kira artisi istendi.

Bostanci Iskelesi'ndeki bufeyi 1991’den beri akraba olmayan biri isletiyor. Ama onun sozlesmesi akrabalarinkinden cok farkli. Mustafa Simsek adindaki bu bufeci, bufeyi bombos kiraladi, herseyi kendi koydu. Ondan istenen kira, akrabalardan istenenin 6.5 kati: Kartal bufesi Eylul 99'da 100 milyon, Bostanci 650 milyon kira vermis!

ISTANBUL DENIZ OTOBUSLERI (IDO)

IDO 1987'de Dalan tarafindan kuruldu. O sirada 10 deniz otobusu vardi. Sozen doneminde civi bile cakilmadi. RP 1994 secimlerini kazandiktan sonra, Binali Yildirim genel mudur oldu ve 14 deniz otobusu alindi. Bircok yeni iskele insa edildi. Binali Yildirim Avustralya'dan, Turkiye'deki Norvec yapimi araclara uymayan degisik model deniz otobuslerini almasiyla sirkette buyuk tepki yaratti. Tek tip deniz otobusu, bakim-onarim ve yedek parca acisindan IDO'yu buyuk bir mali yukten kurtarirken, degisik tip deniz otobusleri giderlerin artmasina neden oldu. Sirket aldigi deniz otobuslerinin ancak faizini kendi odeyebiliyor.

BINALI YILDIRIM

Erzincan Refahiyeli olan Binali Yildirim, 1994'te Refah Partisi Buyuksehir Belediyesi'ni kazaninca IDO Genel Muduru oldu. Simdiki gorevinden once Pendik Tersanesi'nde, Turkiye Gemi Sanayii'nde gemi insaat muhendisi olarak calisiyordu.

KADROLU AKRABALARI

Binali Yildirim'in IDO'da calisan tespit edilebilen akrabalarindan bazilari sunlar:

Enistesi Belguzar Aksu, yakit ikmal elemani

Yegeni Bekir Aksu, teknisyen

Baldizi Tulin Yildirim, sekreter

Enistesi Eftal Sahin, sofor

Eftal Sahin disinda hepsinin IDO'da ise baslama tarihi, Binali Yildirim'in genel mudur oldugu tarihten sonrasina rastliyor.