Güncelleme Tarihi:
Yeni uygulama ile ilaç yazımı ‘uzman’ doktorlar ile sınırlandırıldı. Böylece bulundukları yerde uzman doktor olmayan hastalar, il ve ilçe merkezlerindeki hastanelere gitmek zorunda kalacak.
Sosyal Güvenlik Kurumu, ilaç ve tedavi giderlerindeki ‘anormal’ artışı durdurmanın yollarını arıyor. 1 Eylül’den itibaren muayene ücreti uygulamasını başlatan kurum, ardından ilaç giderlerini düşürmek üzere ‘eşdeğer ilaç’ listesini yenileme kararı aldı. 12 Ekim’de Sağlık Uygulama Tebliğinde (SUT) değişiklik yapan genelge yayımlandı. 20 Ekim’de yani yarın yürürlüğe girecek yeni genelge ile ‘eşdeğer ilaç listesi’ genişletildi.
Ölümcül darbe!
Türk Eczacıları Birliği (TEB), ‘eşdeğer (muadil) ilaç listesinin vatandaşın yanlış ilaç kullanımına neden olacağı uyarısında bulundu. Yeni listede, bilimsel olarak birbirinin eşdeğeri olmayan ilaçların eşdeğermiş gibi düzenlendiği belirtilerek, uygulamanın çok tehlikeli olduğu belirtildi.
Birbirinin eşdeğeri olmayan, aynı kimyasal alt grupta bulunan farklı etken maddeleri içeren ürünlerin bundan sonra eşdeğer ilaç olarak kabul edildiği vurgulandı. TEB yönetimi uygulamaya ilişkin eleştirilerini şu cümlelerle özetledi:
“Bu durumda her şeyden habersiz, doktorunun verdiği uygun tedavi için ilacını eczaneden alan bir vatandaşımız, bilimsel çevrelerce onaylanmış eşdeğer ilacı almak için ya cebinden fark ödemek zorunda kalacak ya da alım gücü olmayan hastalarımız eşdeğer olmayan ucuz ilacı kullanmak durumunda kalacaktır. 1 Ekim’de başlayan muayene ücreti uygulamasından sonra bir de doktorun tercihini hiçe sayarak, tedaviye gerçekten etki yapan ilaca fark ödenmesi ya da ulaşılamaması, hastalarımızın sağlığına vurulan yeni ve ölümcül bir darbedir.”
Eczacılar, bilimsel olarak eşdeğer kabul edilmeyen ilaçların reçetede yazılan ilacın yerine kullanımının hastalığın tedavisini olumsuz etkileyeceği uyarısını yaptı. Yeni listeden örnek olarak ‘ramipril’ ve ‘silazapin’ etken maddelerinin eşdeğer olmadığı halde, eşdeğer kabul edildiği belirtildi.”Bu iki farklı kimyasal yapıya sahip etken madde içeren ilaçlar, aynı farmakolojik cevabı verseler dahi, vücuttaki dağılımı, emilimi, metabolizması farklılık göstereceği için biyoyararlanımı farklı olacaktır. Bu da hastalığın tedavi seyrini olumsuz yönde etkileyecektir” denildi.
Hiçbir işe yaramaz!
Kademeli tedavi gerektiren yüksek tansiyon gibi bir hastalıkta tüm ilaçların aynı sepette toplanarak, hastaya en ucuzunun verilmesinin, hastanın tedaviye yanıt vermesini güçleştireceği vurgulandı. Ya da belirli bir ilaca direnç geliştirmiş olan bir hastanın, bundan sonra hiçbir işe yaramayacağı bilinen ilacı kullanmak zorunda bırakıldığına dikkat çekildi. Yeni eşdeğer ilaç tanımıyla, yeni ve büyük sağlık sorunları yaratıldığı uyarısı yapılarak, tüm yetkililere hasta sağlığının ayaklar altına alınmasına izin verilmemesi çağrısı yapıldı.
Danıştay’a başvuracak!
Uygulamanın durdurulması için yarın Danıştay’a başvuracak olan TEB, Bakanlık kararı ile sadece tasarruf amacıyla vatandaşın birbirinin eşdeğeri(muadili) olmayan ilaçları kullanmak zorunda kalacağını vurgulayacak.
İlaca ulaşım güçleşecek!
Tebliğ ile aynı zamanda hastanın ilaca ulaşımı da güçleşecek. Örneğin bundan sonra tansiyon ilaçlarını sadece kardiyoloji, nefroloji ve endokrinoloji uzmanları yazabilecek. Hastalar bu uygulama nedeniyle ilaç yazdırabilmek için il veya ilçe merkezlerine gidip, kuyruk oluşturacak. TEB yönetimi bu uygulamanın da yanlış olduğuna işaret ederek, “Kaç ilçede kardiyolog, kaç ilçede nefrelog ve kaç ilçede endogrinolog var? Oysa çoğu ilçede, köyde değil kardiyolog; pratisyen hekim bile bulmak mümkün değil. Hastalarımızı il merkezlerine taşıyacak, hastane kapılarına yığacak bu uygulama, tasarruf değil, olsa olsa yıkım olabilir” denildi.
SGK ile TEB arasında imzalanan protokole rağmen, yeni listenin TEB’e sorulmadan uygulama girdiği belirtilerek, “Türkiye’deki 26 bin eczacıyı temsil eden bir meslek örgütü olarak bizlerin bu uygulamada herhangi bir sorumluluğumuz yoktur. Maddenin ihlali gerekçesiyle yasal yollara başvurulmuş, hukuki süreç başlatılmıştır. Bizim yeni eşdeğer ilaç uygulaması ile ilgili görüşümüz masada sorulmadığı için, kamuoyunun huzurunda ilan ediyoruz: Hasta düşmanı bu uygulamadan bir an önce dönülmelidir” denildi.