Bu nasıl kafa?

Yıkılan Adapazarı'nın yerine, kentin kuzeyinde sağlam zemine kurulacak olan 300 bin kişilik yeni yerleşim birimine depremzeler ilgi göstermedi. Modern kente yerleşmek için sadece 4200 başvuru olurken, yıkılan binalarının yerine ev yapmak için 6 milyarlık krediye başvuranların sayısı daha şimdiden 10 bini aştı.

ADAPAZARI, 32 yıl içinde iki kez büyük depremlerle yerle bir oldu. Binlerce insan yaşamını yitirdi, binbir emekle yapılan çok katlı binalar kartondan evler gibi yıkılıp, gitti. Ama hálá ders almayan vatandaşlar, kentin kuzeyinde kurulacak 300 bin kişinin yaşayacağı modern kent merkezine gitmeyip, zeminin birkaç merte altı su olan eski kent merkezine bina yapma hevesinden vazgeçmedi. Adapazarlı vatandaşlar önce l967 depreminde büyük kayıp verdi. Zeminin çürük olduğunun bilinmesine rağmen ders alınmayarak 8-10 katlı binalar yükseldi takip eden yıllarda. Kentin yeniden kurulması için büyük emek ve kaynak harcandı. 17 Ağustos 1999 günü meydana gelen 7.4'lük Marmara depremi, bölgedeki birçok yerleşim merkeziyle birlikte Adapazarı'nı da yıktı. Yine binlerce ölü, binlerce yıkılan bina, gözyaşı ve acı.

TRİLYONLAR HARCANACAK

Devlet kuruluşları, yerel yönetimlerle el ele vererek artık insanlarımızın bir daha ölmemesi için kolları sıvadı bu kez. Kentin kuzeyindeki sağlam zeminli dağlık bölgede, 300 bin kişinin yaşayacağı modern bir kent kurulması için tüm hazırlıklar tamamlandı. Modern, Avrupai bir kent kurulmasını öngören yeni Adapazarı Projesi hazırlandı. Uzmanların yaptığı araştırmalar sonunda zeminin son depremlerle daha da deformasyona uğradığı, bu nedenle bazı bölgelerde iki, bazı bölgelerde de ancak tek katlı bina yapılabileceği, bunların bile risk altında olacağı belirtilen Adapazarı'nın, mevcut yerleşim biriminin kuzeyinde kalan dağlık alana kaydırılması kararlaştırılmıştı. Mevcut kentin, kuzeydeki depremden etkilenmeyecek zemini sağlam dağlık alana kaydırılması için devlet trilyonlar harcamaya karar verdi.

MODERN KENTE İLGİ YOK

Ancak gelen ilk sinyaller, depremzedelerin modern kenti değil de, zemini çürük eski kent merkezinde kalmayı tercih ettiği yönünde. Zira Yeni Adapazarı Projesi'yle yaratılacak modern kentte konut sahibi olmak için 4 bin 200 kişi başvurdu. Buna karşılık, 6 milyar liralık konut yardımını alıp, Adapazarı'nda yıkılan binalarının yerine bina yapmak isteyenlerin sayısı 10 bini çoktan aştı. Son 32 yılda iki büyük depremle yıkılan kent merkezinde, artık çok katlı bina yapılmasına izin verilmeyeceği, binaların tek ve iki katlı olacağının bilinmesine karşın, Adapazarlılar 6'şar milyar lira alıp, eski arsalarında bina yapmaya kararlı görünüyor.

DEPREMDEN ETKİLENMEYECEK

Sakarya Valisi Cahit Kıraç ve Belediye Başkanı Aziz Duran, bir süre önce yaptıkları açıklamalarda, Yeni Adapazarı'nın kurulacağı alanın projelerinin tamamlandığını ve 300 bin kişinin yaşayacağı kalıcı konutların yıl sonuna kadar tamamlanmasının planlandığını bildirmişlerdi. Modern kentte sağlıklı konutların yanı sıra, geniş caddeler, sosyal alanlar, modern okul binaları ve spor tesisleri, alabildiğine yeşil alanların bulunacak. Adapazarı Belediye Başkanı Aziz Duran, ‘‘Yeni Adapazarı tam bir cazibe merkezi olacağı gibi, her türlü ihtiyaç düşünülerek kurulacak. Ayrıca bölgemizde olabilecek aynı şiddetteki bir depremden de burada yapılacak binalar kesinlikle etkilenmeyecek’’ dedi. Adapazarı Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Erol Öztürk ise yaptığı açıklamada, Yeni Adapazarı Projesi'nin depremzedelere daha iyi anlatılması ve özendirilmesi gerektiğini söyledi.

Sıcak yemeğe son

AFET Bölge Koordinatör Valisi Kutluay Öktem, deprem bölgesindeki illerden Kocaeli, Sakarya ve Yalova'daki depremzedelere sıcak yemek dağıtımına son verilerek, bu illerdeki gerçek hak sahibi depremzedelere, aybaşından itibaren kuru gıda dağıtımına başlanacağını açıkladı. Öktem, ‘‘Bu illerdeki depremzedelerin beslenme sorununun çözümü için dağıtımına başlayacağımız kuru gıda, 50 kiloluk paketler halinde olacak. 16 çeşit ana beslenme maddesinde oluşacak paketlerin, ortalama 25 ile 30 milyon liralık maliyeti var’’ dedi. Uygulama Bolu ve Düzce için daha sonraki bir tarihte başlatılacak.

2 kez yıkıldı

Sakarya kent merkezi, 22 Temmuz 1967 tarihinde meydana gelen depremle yıkıldı. 5 bin 838 binanın ağır hasar gördüğü kentte, o zaman binalar tek katlı ve bahçeliydi. Depremde 81 kişi yaşamını yitirdi. Bu deprem belleklerden uzun süre silinmedi. 17 Ağustos 1999 günü meydana gelen büyük deprem ise kent 32 yıl aradan sonra ikinci kez yıkıldı. Adapazarı'nda çok katlı bina yapımına izin verilmesinin faturası çok ağır olmuştu. Son resmi tesbitlere göre bu depremde 3 bin 891 kişi hayatını kaybetti. Ölenlerin hepsi de çok katlı binaların altında kalarak can verdi. Kent merkezindeki binaların yüzde 80'i de ağır hasar gördü.