Bu köyler kurtulursa göç dönecek
Güncelleme Tarihi:
Mustafa KÜÇÜK
Oluşturulma Tarihi: Ağustos 21, 2006 00:00
TEMA’nın 10 köyde başlatıp, tüm Türkiye’ye model olması planlanan "El Koyun" projesi hayata geçirilebilirse, büyük kentlere göç tersine dönecek. Toplam 2 milyon 250 bin YTL gereken proje kapsamında şimdiye kadar sadece bir köyü kurtaracak kadar bağış toplanabildi. Bu parayla da iki köyde proje başlatıldı.
TEMA Vakfı, 10 köy için hazırladığı "El Koyun" projesiyle köyden kente göçü durdurmanın anahtarını buldu. Köylerde tarım ve hayvancılığın geliştirilerek, yaşamın sürmesini sağlayan proje için toplam 2 milyon 250 bin YTL gerekiyor. Türkiye’nin tüm köylerine örnek olması bakımından önemli olan proje kapsamında şimdiye kadar ancak bir köyü kurtaracak kadar para toplanabildi. Bu paralarla, iki köyde proje başlatıldı. Belirlenen yerlerdeki köylüler, projelerin bir an önce hayata geçmesini istiyor. Konya’nın Hadim ilçesi Kalınağıl Köyü ile Ardahan’ın Posof İlçesi’nde kente göç şimdiden durdu ve hayat standartları yüzde 50 daha iyi duruma geldi.
KADINLARA DA EĞİTİM
Kırklareli Babaeski’deki Kuzuçardağı ve Karacaoğlan köyleri, 1923’te, Cumhuriyetin ilanıyla Bulgaristan’dan ana yurtlarına dönenler tarafından kurulmuş. Köyleri aralarından geçen dere üzerindeki tarihi taş köprü birleştiriyor. Geçim kaynağı ağırlıklı olarak hayvancılık olan iki köy, meralarda ot bitmediği için sürekli çevredeki sanayi yoğun ilçelere göç veriyor. Meraları dikenli bitki dolu olan köylerdeki hayvanlar, satın alınan besin değeri düşük samanla besleniyor. Bu nedenle de elde edilen et ve sütün kalitesi düşüyor. İki köy de TEMA’nın, yurdun dört bir yanından seçilen 10 köyün toprağını kurtarmak üzere geliştirdiği "El Koyun" kampanyası kapsamında. Kampanya için yeterli para toplandığında, meralara, besin değeri yüksek üçgül, tırfil ve yonca tohumları saçılarak, hayvanlar meralarda otlayacak. Doğal yaşamın sürmesi için meralar parsellenerek, hayvanlar farklı zamanlarda, farklı alanda otlatılacak. Bunların yanı sıra iki köyün ortak kullanacağı süt sağım ve toplama merkezi kurulacak. Tarım ve hayvancılığa ilişkin bilgiler ile kadınların aileye yönelik eğitimlerinin de verileceği üç yıllık projenin bütçesi 297 bin 495 YTL.
MUHTARLAR SABIRSIZLANIYOR
Kuzuçardağı Köyü Muhtarı Mehmet Güven, 300 kişinin yaşadığı 65 haneli köyde 500 büyükbaş hayvan beslendiğini belirterek, "Proje uygulanıp meralar kullanılabilir olunca, hayvanları beslemek için para harcamayacağız. Kurulacak ortak sağım merkeziyle süt kalitemiz yükselecek" diyor. Karacaoğlan Köyü Muhtarı Tuncay Seryan da komşu köyün muhtarı gibi merayı kullanamamaktan şikayetçi. 310 kişinin yaşadığı 85 haneli köyde 500 büyük, 400 de küçükbaş hayvan yetiştiriliyor. Tuncay Seryan projenin kendileri için bir fırsat olduğunu, uygulamayla Çorlu ve Lüleburgaz gibi sanayi bölgesine göçün duracağını umuyor. Projeyle köyünün kaderinin değişeceğini söyleyen Tuncay Seryan, "Uygulamayla giderlerimiz düşecek gelirlerimiz yükselecek. Ailelerin gelir düzeyi yüzde yüz oranında artacak. Kente göçenler bile bu projenin başarılı olmasından sonra geri gelecek" dedi.
Bir mesaj at, 5 YTL bağış yap
Kampanyaya katılmak isteyenler Avea, Telsim ve Turkcell faturalı hattından 3464’e mesaj atarak 5 YTL bağışta bulunabiliyor. TEMA’nın El Koyun Kampanyası’na destek olmanın bir yolu da Boyner ve Vakko mağazalarında satışa sunulan El Koyun ürünlerini satın almak. Ayrıca, T.İş Bankası Levent Şumesi 1071118, Garanti Bankası Levent Şubesi 6298231, Akbank Levent Şubesi 0096144, VakıfBank Levent Şubesi 00158007285047023, Oyakbank Levent Şubesi 3430762-MT-0003, TEB Levent Şubesi 236798, Yapı Kredi Bankası Levent Şubesi 1030000-4, Koçbank Levent Şubesi 47120517, Ziraat Bankası Levent Şubesi 44416306-5001 hesap numaralarına bağış yapabilir.
Köylerin yıldızı parlar
TEMA Kırsal Kalkınma Projesi Trakya Bölge Sorumlusu Ziraat Mühendisi Hakan Tüzmen, projeyle sütte AB standardının yakalanacağını beliterek, "Dönüşümden sonra bu köylerin yıldızı parlayacak. Aynı tipteki köyler de bu projeyi rahatça uygulayarak göç olgusu sona erecek" diyor. Proje, uygulama için kaynak bekliyor.
Proje bizi çok rahatlatır
Karacaoğlan’ın yerlisi 54 yaşındaki 2 çocuklu Fehmi Ubuz’un, 70 dekar arazisi ve 13 büyükbaş hayvanı var. Zor geçindiğini anlatıyor. Pancar, ayçiçeği, mısır, buğday ve silaj mısır yetiştiren Fehmi Uzun, "Hayvan başı 50 balya saman alıyoruz yine de yetmiyor. Sene boyunca tarlada, ahırda çalış çabala elde var sıfır. 4 kişilik bir aile bu şartlarda zor geçiniyoruz. Proje sonrası, rahat bir hayat süreceğiz" diyor.
Kalınağıl’ın şarap üzümleri
Konya’nın Hadim İlçesine bağlı Kalınağıl Köyü’nde 2 yıl önce uygulamaya başlayan projenin bütçesi 307 bin 706 YTL. Nüfusu 333 olan köyde bugüne kadar erozyona maruz kalmış, kullanılmayan eğimli 15 hektar alanda teraslama çalışması yapılarak, 1000 badem fidanı dikildi. 1000 hektarlık alanda, otlatma azaltılarak, erozyon yüzde 50 azaltıldı. Mevcut küçükbaş havyan varlığının kaba yem ihtiyacının yüzde 70’i köy sahasındaki üretimle karşılandı. Proje alanındaki 2 bin hektarlık orman üzerindeki olumsuz etkileri aşmak için kıl keçileri yüzde 80 oranında azaltıldı. Yerine düz ve yakın arazide beslenme alışkanlığı bulunan ve süt verimi yüksek Saanen cinsi keçi beslenmeye başladı. Ekonomik değeri yüksek türlerden seçilen 80 dekar alanda kiraz bahçesi kuruldu, 10-20 aileye ek gelir sağlandı. Şarap üretimi için bağcılığı yeniden canlandıran proje, 100 dekar alanda goble ve 5 dekar alanda telli terbiye sistemiyle bağ alanı oluşturuldu. Proje alanındaki 1000 adet menengiç ağacı, antep fıstığı kalemleriyle aşılandı. Projenin süreceği önümüzdeki bir yılda, Amerikan anaça aşılanmış bağ çubukları 94 dekar alanda yüksek terbiye sistemine uygun olarak bağ alanı oluşturulacak.
Organik tarımdan su hasadına kadar
TEMA’nın yürüttüğü kampanya kapsamında el koyulacak köylerde yapılacak projelerden bazıları şöyle:
Kastamonu’nun Tosya İlçesi Büyüksekiler Köyü’nde erozyona uğramış alanlarda toprak muhafaza çalışması için toplam 100 dekar arazi üzerine damlama sulama, 40 dekar arazi üzerine yağmurlama sulama tesisleri kurulacak.
Kastamonu, Tosya İlçesi, Karabey Köyü’nde ise Toprak Muhafaza, Su Hasadı, Kullanımı ve Yönetimi Projesi uygulanacak.
Erzurum’un Çat İlçesi Bozyazı ve Göbekören köylerinde mera alanlarının mera taşıma kapasitesinin üzerinde bir güçle ve düzensiz otlatılmasının önlenmesi amacıyla otlatma planı geliştirilecek.
Hatay’ın Samandağ İlçesi Vakıflı Köyü Doğal Kaynak ve Varlıkları Koruma Amaçlı Kırsal Kalkınma Projesi’yle köyün doğal varlık ve kaynaklarını koruyarak organik tarımı ve eko turizmi yaygınlaştırılacak.
Şanlıurfa’nın Harran İlçesi Kuruyer Köyü’nde Mono tarım yerine değişmeli tarıma yer vermek üzere yem bitkisi üretimi yapılarak, hayvan varlığının kaba yem açığı kapatılacak.
Bir de mera olsa
60 yaşındaki Şevket Tüydü, 18 dönümlük arazisinin 13 dönümünde ayçiçek ve buğday yetiştiriyor. Meralar kullanılır olursa, hayvancılığa yöneleceğini söylüyor ve "Sadece tarım yetmiyor. Projeyle köyün yaşam standardı yükselecek" diyor.
KADINLARA DA EĞİTİM
Kırklareli Babaeski’deki Kuzuçardağı ve Karacaoğlan köyleri, 1923’te, Cumhuriyetin ilanıyla Bulgaristan’dan ana yurtlarına dönenler tarafından kurulmuş. Köyleri aralarından geçen dere üzerindeki tarihi taş köprü birleştiriyor. Geçim kaynağı ağırlıklı olarak hayvancılık olan iki köy, meralarda ot bitmediği için sürekli çevredeki sanayi yoğun ilçelere göç veriyor. Meraları dikenli bitki dolu olan köylerdeki hayvanlar, satın alınan besin değeri düşük samanla besleniyor. Bu nedenle de elde edilen et ve sütün kalitesi düşüyor. İki köy de TEMA’nın, yurdun dört bir yanından seçilen 10 köyün toprağını kurtarmak üzere geliştirdiği "El Koyun" kampanyası kapsamında. Kampanya için yeterli para toplandığında, meralara, besin değeri yüksek üçgül, tırfil ve yonca tohumları saçılarak, hayvanlar meralarda otlayacak. Doğal yaşamın sürmesi için meralar parsellenerek, hayvanlar farklı zamanlarda, farklı alanda otlatılacak. Bunların yanı sıra iki köyün ortak kullanacağı süt sağım ve toplama merkezi kurulacak. Tarım ve hayvancılığa ilişkin bilgiler ile kadınların aileye yönelik eğitimlerinin de verileceği üç yıllık projenin bütçesi 297 bin 495 YTL.
MUHTARLAR SABIRSIZLANIYOR
Kuzuçardağı Köyü Muhtarı Mehmet Güven, 300 kişinin yaşadığı 65 haneli köyde 500 büyükbaş hayvan beslendiğini belirterek, "Proje uygulanıp meralar kullanılabilir olunca, hayvanları beslemek için para harcamayacağız. Kurulacak ortak sağım merkeziyle süt kalitemiz yükselecek" diyor. Karacaoğlan Köyü Muhtarı Tuncay Seryan da komşu köyün muhtarı gibi merayı kullanamamaktan şikayetçi. 310 kişinin yaşadığı 85 haneli köyde 500 büyük, 400 de küçükbaş hayvan yetiştiriliyor. Tuncay Seryan projenin kendileri için bir fırsat olduğunu, uygulamayla Çorlu ve Lüleburgaz gibi sanayi bölgesine göçün duracağını umuyor. Projeyle köyünün kaderinin değişeceğini söyleyen Tuncay Seryan, "Uygulamayla giderlerimiz düşecek gelirlerimiz yükselecek. Ailelerin gelir düzeyi yüzde yüz oranında artacak. Kente göçenler bile bu projenin başarılı olmasından sonra geri gelecek" dedi.
Bir mesaj at, 5 YTL bağış yap
Kampanyaya katılmak isteyenler Avea, Telsim ve Turkcell faturalı hattından 3464’e mesaj atarak 5 YTL bağışta bulunabiliyor. TEMA’nın El Koyun Kampanyası’na destek olmanın bir yolu da Boyner ve Vakko mağazalarında satışa sunulan El Koyun ürünlerini satın almak. Ayrıca, T.İş Bankası Levent Şumesi 1071118, Garanti Bankası Levent Şubesi 6298231, Akbank Levent Şubesi 0096144, VakıfBank Levent Şubesi 00158007285047023, Oyakbank Levent Şubesi 3430762-MT-0003, TEB Levent Şubesi 236798, Yapı Kredi Bankası Levent Şubesi 1030000-4, Koçbank Levent Şubesi 47120517, Ziraat Bankası Levent Şubesi 44416306-5001 hesap numaralarına bağış yapabilir.
Köylerin yıldızı parlar
TEMA Kırsal Kalkınma Projesi Trakya Bölge Sorumlusu Ziraat Mühendisi Hakan Tüzmen, projeyle sütte AB standardının yakalanacağını beliterek, "Dönüşümden sonra bu köylerin yıldızı parlayacak. Aynı tipteki köyler de bu projeyi rahatça uygulayarak göç olgusu sona erecek" diyor. Proje, uygulama için kaynak bekliyor.
Proje bizi çok rahatlatır
Karacaoğlan’ın yerlisi 54 yaşındaki 2 çocuklu Fehmi Ubuz’un, 70 dekar arazisi ve 13 büyükbaş hayvanı var. Zor geçindiğini anlatıyor. Pancar, ayçiçeği, mısır, buğday ve silaj mısır yetiştiren Fehmi Uzun, "Hayvan başı 50 balya saman alıyoruz yine de yetmiyor. Sene boyunca tarlada, ahırda çalış çabala elde var sıfır. 4 kişilik bir aile bu şartlarda zor geçiniyoruz. Proje sonrası, rahat bir hayat süreceğiz" diyor.
Kalınağıl’ın şarap üzümleri
Konya’nın Hadim İlçesine bağlı Kalınağıl Köyü’nde 2 yıl önce uygulamaya başlayan projenin bütçesi 307 bin 706 YTL. Nüfusu 333 olan köyde bugüne kadar erozyona maruz kalmış, kullanılmayan eğimli 15 hektar alanda teraslama çalışması yapılarak, 1000 badem fidanı dikildi. 1000 hektarlık alanda, otlatma azaltılarak, erozyon yüzde 50 azaltıldı. Mevcut küçükbaş havyan varlığının kaba yem ihtiyacının yüzde 70’i köy sahasındaki üretimle karşılandı. Proje alanındaki 2 bin hektarlık orman üzerindeki olumsuz etkileri aşmak için kıl keçileri yüzde 80 oranında azaltıldı. Yerine düz ve yakın arazide beslenme alışkanlığı bulunan ve süt verimi yüksek Saanen cinsi keçi beslenmeye başladı. Ekonomik değeri yüksek türlerden seçilen 80 dekar alanda kiraz bahçesi kuruldu, 10-20 aileye ek gelir sağlandı. Şarap üretimi için bağcılığı yeniden canlandıran proje, 100 dekar alanda goble ve 5 dekar alanda telli terbiye sistemiyle bağ alanı oluşturuldu. Proje alanındaki 1000 adet menengiç ağacı, antep fıstığı kalemleriyle aşılandı. Projenin süreceği önümüzdeki bir yılda, Amerikan anaça aşılanmış bağ çubukları 94 dekar alanda yüksek terbiye sistemine uygun olarak bağ alanı oluşturulacak.
Organik tarımdan su hasadına kadar
TEMA’nın yürüttüğü kampanya kapsamında el koyulacak köylerde yapılacak projelerden bazıları şöyle:
Kastamonu’nun Tosya İlçesi Büyüksekiler Köyü’nde erozyona uğramış alanlarda toprak muhafaza çalışması için toplam 100 dekar arazi üzerine damlama sulama, 40 dekar arazi üzerine yağmurlama sulama tesisleri kurulacak.
Kastamonu, Tosya İlçesi, Karabey Köyü’nde ise Toprak Muhafaza, Su Hasadı, Kullanımı ve Yönetimi Projesi uygulanacak.
Erzurum’un Çat İlçesi Bozyazı ve Göbekören köylerinde mera alanlarının mera taşıma kapasitesinin üzerinde bir güçle ve düzensiz otlatılmasının önlenmesi amacıyla otlatma planı geliştirilecek.
Hatay’ın Samandağ İlçesi Vakıflı Köyü Doğal Kaynak ve Varlıkları Koruma Amaçlı Kırsal Kalkınma Projesi’yle köyün doğal varlık ve kaynaklarını koruyarak organik tarımı ve eko turizmi yaygınlaştırılacak.
Şanlıurfa’nın Harran İlçesi Kuruyer Köyü’nde Mono tarım yerine değişmeli tarıma yer vermek üzere yem bitkisi üretimi yapılarak, hayvan varlığının kaba yem açığı kapatılacak.
Bir de mera olsa
60 yaşındaki Şevket Tüydü, 18 dönümlük arazisinin 13 dönümünde ayçiçek ve buğday yetiştiriyor. Meralar kullanılır olursa, hayvancılığa yöneleceğini söylüyor ve "Sadece tarım yetmiyor. Projeyle köyün yaşam standardı yükselecek" diyor.