Brezilya'da 1. tip şeker hastalığında yeni yöntem umut verdi

Araştırma ekibinden Chicago Northwestern Üniversitesi Tıp Fakültesi'den Dr. Richard Burt, "1. tip şeker hastalığı tedavisinin tarihinde ilk kez hastalar hiçbir tedavi görmeden, hiçbir ilaç kullanmadan normal kan şekeri düzeyine sahip olarak yaşadılar" dedi.

Brezilya'nın Sao Paulo Üniversitesi'nde yapılan araştırmada hastalara, kendi kanlarından elde edilen kök hücreler nakledildi.

15 kişi ile başlanan riskli deneyde hiçbir hastanın ölmediği ve hayatlarını tehdit eden kalıcı bir yan etkiyle karşılaşmadığı, ancak yöntemin 2 hastada işe yaramadığı bildirildi.

1. tip şeker hastalığı, vücudun parkreastaki insülin üreten hücreleri öldürmesi ile başlıyan bir bağışıklık sistemi hastalığı. Ensülin tedavisi kan şekeri seviyesi düzenlemek için kullanılıyor.

Dr. Burt kök hücre naklinin, vücudun bağışıklık sisteminin pankreasa saldırmasını durdurmak için kullanıldığını belirtti.

-UYGULANAN YÖNTEM-

Araştırmaya katılan hastaların kan örneklerinden yeni kök hücreler üretildikten sonra, hastalara birkaç günlük yüksek dozlu kemoterapi uygulandı. Bu kemoterapi vücudun bağışıklık sistemini neredeyse tamamen etkisiz hale getiriyor ve böylece hastanın bağışıklık sisteminin, vücudunda kalan az sayıdaki insülin üreten hücreleri yoketmesi durduruluyor.
Bundan sonra hastaya nakledilen yeni kök hücreler yeni bir sağlıklı bağışıklık sistemi oluşturuyor. Sağlıklı bağışıklık sistemi ise, artık insülin üreten hücrelere saldırmıyor.

Yöntemin başarılı olması için hastalığın ilk aşamalarında uygulanması gerektiği belirtildi.
Hastaların hepsinin yeni şeker hastaları olduğu, ensülin üreten hücrelerinin tamamen yokolmadığını belirten Burt, "zamanlama önemli, eğer uzun süre beklerseniz, vücudun kendisini tamir etme imkanı yokolmuş olur" dedi.
Araştırmaya katılan hastaların 3 hafta kadar hastaneye kaldırıldığı, çoğunun mide bulantısı, kusma ve saç dökülmesi gibi belirtiler gösterdiği, bir hastanın zatürre olduğu belirtildi.

Doktorların bir hastada yöntem başarısız olunca ilaç kürünü değiştirdikleri ve bu hastanın eskisinden daha fazla insulin kullanmaya başladığı, ikinci bir hastanın durumunun da eskisinden daha kötüye gittiği kaydedildi.
Araştırmayı yapan ekipten Sao Paulo Üniversitesi'nden Dr. Julio Voltarelli, geri kalan 13 hastanın, araştırmadan sonra "ensülin almadan normal yaşamlarına devam ettiklerini" söyledi.

Ancak hastaların araştırmaya değişik zamanlarda alındıkları için ensülin kullanmadan yaşamlarına devam edebildikleri sürelerin de değiştiği bildirildi.
Araştırmanın Brezilya Sağlık Bakanlığı, Genzyme Şirketi ve kan şekeri ölçme cihazları üreten bir şirket tarafından finanse edildiği bildirildi.

-HENÜZ TEDAVİ DÜZEYİNDE DEĞİL-

Araştırmanın sonuçları Amerikan Tıp Derneği Dergisi'nde (Journal of the American Medical Association) yayımlandı.
Miami Üniversitesi Diyabet Araştırmaları Enstitüsü'nden Dr. Jay Skyler ise, araştırmanın yayımlandığı sayıdaki başyazısında "sonuçları çok heyecan verici ve şeker hastalığı alanında çok ümit verici bir dönüm noktası" olarak niteledi.

Ancak bu yöntemin henüz tedavi olarak kabul edilemeyeceği, kök hücre naklinin 1. tip şeker hastaları için standart tedavi yöntemi haline gelebilmesi için, daha büyük hasta grupları ile ve daha ayrıntılı deneyler yapılması gerektiği belirtildi.

Boston'daki Joslin Diyabet Merkezi'nden Dr. Gordon Weir de sonuçları "etkileyici bulmakla" beraber, bu yöntemin işe yaradığını ve güvenli olduğunu söylemek için çok erken olduğunu belirterek, "insanlara bunun bir tedavi olduğunu söylemek için gerçekten çok erken" dedi.

Ayrıca kök hücre naklinin zararlarının, bu tür deneylere çocukların dahi edilip edilemeyeceği konusunda da şüpheler yarattığı bildirildi.

Kök hücre naklinin muhtemel zararları arasında kısırlık ve geç ortaya çıkan kanser de bulunuyor.
Araştırmayı yapan ekipten Dr. Richard Burt, araştırmanın ABD'li doktorlar ilgi göstermediği için Brezilya'da yapıldığını ve Brezilya'daki etik komisyonları tarafından onaylandığını söyledi.

Dünyada 24 milyon kadar kişinin, daha çok çocuklar ve gençlerde görülen 1. tip şeker hastası olduğu belirtiliyor.