Böyle devam ederse daha çok site kapanır

İnternet Daire Başkanı Osman Nihat Şen, bunun İnternet alanındaki ikili yapıdan kaynaklandığını belirtti.

Orhan Pamuk’un Frankfurt Kitap Fuarı’nın açılışında yaptığı konuşmayı dinlediniz herhalde. Masumiyet Müzesi’ni yazarken Youtube’dan ne kadar faydalandığını anlattıktan sonra, sitenin şu anda kapalı olduğunu belirterek şikáyet etti. Hakikaten neden hála kapalı Youtube?

- Bir siteden yola çıkmak yerine genel bir değerlendirme yaparsak daha doğru olur ve zaten bu genel değerlendirme Youtube’u da içerir. Şu andaki sorunun kaynağında, sitede herhangi bir içeriğin engellenmesi yerine, sitenin tamamının kapatılması talebi yatıyor.

Kim talep ediyor bunu?

- 5651 sayılı kanunun yürürlüğe girmesiyle ikili bir yapı ortaya çıktı. Kanuna göre, katalog suçlarının uygulayıcı birimi biziz. Ya şikáyetlere binaen re’sen veya gelen mahkeme kararının teknik uygulamasını yapıyoruz. Ama bir de bu kanunda yer alan katalog suçlarının dışında kalan hususlar var. Herhangi birisi mahkeme başvurup herhangi bir siteyi şikáyet edebiliyor...

Mesela kişilik haklarına saldırı olduğunu söylüyor.

- Evet, mesela böyle bir gerekçeyle şikáyet ediyor. Mahkeme de, şikáyet konusu katalog suçlarının dışında olmasına rağmen sitenin kapatılmasına karar veriyor. Bu kararı da erişim sağlayıcılara gönderiyor.

Adnan Hoca’nın Richard Dawkins’le ilgili olarak aldırdığı kararlar böyle oluyor yani. Bu süreç sizin dışınızda mı gelişiyor?

- İsim vermek istemiyorum ama tamamen dışımızda. 99 tane erişim sağlayıcı var. Mahkeme kararı onlara gidiyor ve onlar da siteye erişimi engelliyor. Katalog suçları dışındaki erişim engellemeleri ile bizim hiçbir ilgimiz yok. Tartışma da zaten bu ikili yapıdan kaynaklanıyor. Adalet Bakanlığı’nın görüşü, katolog suçlarının dışında erişimin engellenmesi kararının verilemeyeceği yönünde. Bu son derece kritik bir aşama.

Peki Youtube?

- Youtube’un 5 Mayıs itibariyle kapatılma gerekçesi, katalog suçları içinde yer alıyor.

Hangisine giriyor?

- Atatürk Aleyhinde İşlenen Suçlar kapsamına giriyor.

Siz içerik çıkartmak yerine, Youtube’a erişimi tamamen engellediniz...

- Hayır efendim, biz bugüne kadar hep içeriğin engellenmesi yönünde karar verdik. Kararlarımızın yüzde yüzü böyledir. Sadece çocuk pornosu gibi konularda, sitenin içeriğinin tamamı böyle ise kendilerine haber verilerek erişim engellendi. Yok eğer, sitedeki bazı görüntüler suç teşkil eder durumdaysa, bunların siteden çıkartılması istendi.

Peki ya Youtube?

- Youtube konusunda Ankara Cumhuriyet Savcılığı’nın devam eden bir soruşturması var. Mahkeme, eğer içerik çıkartılırsa yeniden açılmasına karar veriyor. Suç olan içerik çıkartılır ise yayına engel yok.

Youtube bunu kabul etmedi mi?

- Youtube, savcılığın talep ettiği içeriği çıkartmamış. Bunun için de savcılık, sitenin tekrar açılması için mahkemeye başvurmuyor. Savcılıktan bir talep gelmediği için de hiçbir işlem yapılmıyor ve siteye erişilemiyor.

Youtube’un gerekçesi ne?

- Onlar, "İçeriği bütünüyle çıkartmak yerine, sizin ülkenizden erişilmesini engelleyelim" demişler.

Makul bir öneri değil mi bu?

- Savcılık bunu kabul etmiyor. Biz bu süreçte Youtube yetkilileriyle görüştük ve onlara yerel kopya uygulamasını başlatmalarını söyledik. Bu da Türkiye için ayrı bir Youtube anlamına geliyor. Yirmi ülkede Youtube’un yerel kopyası var. Yerel kopya olursa, sorun kendiliğinden çözülür zaten. Ama Youtube özelinde konuşmak bir anlam ifade etmiyor. Sürecin kendisinde yani bu ikili yapının kendisinde sorun var.

Anlaşıldığı kadarıyla, siz erişimin engellenmesinden değil, mevzuata aykırı içeriğin çıkartılmasından yanasınız. Zaten internet camiasının talebi de bu.

- Sadece yana değiliz, bunu uyguluyoruz. Birçok internet sitesi ile bunu yaşadık zaten biz.

Youtube, sizin talebiniz doğrultusunda bazı videoları yayından çıkarttı mı?

- Bize, 22 Eylül itibariyle Youtube ile ilgili olarak katolog suçları kapsamında 202 video bulunduğu ihbarı yapıldı. Biz de bunların mevzuata uygun olanlarını ilgili firmaya bildirdik. Youtube, bunların 158’ini sitesinden çıkarttı. Youtube, içerik çıkartmamak konusunda aşırı hassas olsa, bunları da çıkartmazdı.

O halde neden açılmıyor?

- Dediğim ikili yapı dolayısıyla. Bizim buna müdahale etmemiz mümkün değil. Youtube dahil kamuoyunun bildiği problemli sitelerin bizimle hiçbir alakası yok.

Peki mahkemelerin bu kadar keyfi kapatma kararı vermesi sizi rahatsız etmiyor mu?

- Çok ciddi rahatsız ediyor. Zaten bu ikili yapıyı bilenler, bunu ortadan kaldırmak için birtakım çalışmalar yapıyorlar. Ama sorunun özü, kamuoyuna hiçbir zaman bu şekilde yansıtılmıyor. Şunu açıkça söyleyeyim: Bu ikili yapı devam ederse daha çok site kapanır. Son derece basit, birisi beni eleştirdi diyelim ki. Benim de canım sıkıldı, bir siteyi şikáyet etttim. Mahkeme hemen kapatılma kararı verdi. İş bitti.

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Orhan Pamuk’un konuşmasından sonra sorunu anlamak için çevresine sorduysa, bu ortaya çıkmıştır zaten.

- İnşallah sormuştur. Biz 1112 siteyi kapatmışız bugüne kadar. Bu 1112 sitenin kapatılma sebebi, hepsinin yüzde yüz suç kategorisine girmesi. Yani öyle içerik çıkartılarak olacak iş değil. Bu 1112 site için hiç kimse, şu site niye kapandı diyemiyor. Kaldı ki biz bu sitelerle de diyaloga geçiyoruz ve "Bakın yüzde yüz suç kapsamı içerisindesiniz, kendinizi yenileyin" diyoruz. Bir şey yapmadıkları zaman kapatıyoruz.

Youporn için itirazlar var...

- Youporn Türkiye’ye çok muhtaç olmadığı için içerik çıkarma yoluna gitmedi. Öyle reklamı filan da yok. Oysa Yuotube’un Türkiye’de önemli bir reklam geliri var.