Bölgeye yatırım isteniyorsa altyapı sorunları çözülsün

Åžanlıurfa’da yüzlerce yatırımcı 2’inci Organize Sanayi Bölgesi’nin açılmasını ve arsa tahsisi bekliyor. Ayrıca, uluslararası hava limanı projesi tamamlanamadı. Demir ve karayolu altyapısı da negatif özellikler taşıyor.Åžanlıurfa Ticaret ve Sanayi Odası (ÅžUTSO) BaÅŸkanı Ä°smail Demirkol, GAP’ın ekonomik deÄŸere dönüşebilmesi için son derece önemli olan bölgenin ulaşım ve sanayi altyapısının negatif özellikler taşıdığını söyledi. Demirkol, daha önce projelendirilen demiryolunun tamamen gündemden çıkarıldığını, karayolları hizmetlerinden ise Åžanlıurfa’nın yeterince yararlanamadığını anlattı. Demirkol, ‘GAP bölgesinin tamamı için kritik öneme sahip, Uluslararası GAP Kargo Havalimanı ise 2001’de bitmesi gerekirken hala tamamlanamadı. Ulaşımdaki bu tıkanıklık uluslararası pazara ürün sunacak bitki deseni çeÅŸitlenmesi önündeki en önemli engel’ dedi. Demirkol Åžanlıurfa’da sanayicilerin önündeki en önemli engelleri de şöyle özetledi:‘Yatırım yeri sorunumuz var. 2’inci OSB’nin kurulamaması, 1’incide de tahsis edilecek sanayi parselinin bulunamaması yüzlerce giriÅŸimcinin elini kolunu baÄŸlıyor. Bize göre ilin en önemli sorunu budur ve bu da bir altyapı sorunudur. Ayrıca kalifiye elaman bulmak da yaygın sektörler dışında zor. Ä°limizde hala ihracatçı birliÄŸi yok. Enerji desteÄŸindede sorunlarımız var.’DUBLE YOL GEREKLÄ°1’inci OSB ile Åžanlıurfa arasındaki yolun trafik yoÄŸunluÄŸu dikkate alınarak, acilen duble yol yapılması gerektiÄŸini belirten Ä°smail Demirkol şöyle devam etti:‘Uluslararası transit taşımacılığın yapıldığı E-90 Karayolu’nun ÅŸehrin ortasından geçmesi de problem yaratıyor. Bu problemleri çözmek için ÅŸehrin geniÅŸlemesine de katkı saÄŸalayacak ÅŸekilde Åžanlıurfa çevre yolu yapılmalı. Akçakale-Akabe, Akçakale-ViranÅŸehir, Diyarbakır-OSB baÄŸlantıları da Gaziantep-Åžanlıurfa otoyolu projesine dahil edilmeli. Åžehir içinde acilen hafif raylı sistem kurulmalı. GAP ile doÄŸacak hasılaya en ucuz nakliye imkanı saÄŸlayan ve pazar yaratan demiryolu projesi mutlaka hayata geçirilmeli. Uluslararası GAP Kargo Hava Limanı’na artık yeterli ödenek ayrılmak zorunda ve bir an önce de tamamlanmalı. Türkiye’de komÅŸu ilçeleri arasında asfalt yol baÄŸlantısı olmayan tek il Åžanlıurfa’dır. Bu yollar ıslah edilerek asfaltlanmalı. GAP ÖDENEK BEKLÄ°YORÅžanlıurfa Ticaret ve Sanayi Odası (ÅžUTSO) BaÅŸkanı Ä°smail Demirkol, bugüne kadar 17 Milyar Dolar yatırım yapılan GAP’ın son zamanlarda ödeneksizlik yüzünden durma noktasına geldiÄŸini söyledi. Demirkol, ‘Proje’de hiç olmazsa sulama projelerinin hayata geçirilmesi gerekir. Aksi takdirde günümüze kadar yapılan yatırımların pek anlamı kalmayacak. 5084 Sayılı TeÅŸvik Yasası ile getirilen elektrik indirimi uygulama kıstasları nedeniyle fiilen hayata geçirilemiyor. Faydalanılmayan desteÄŸe ‘teÅŸvik’ denilebilir mi? Gerçekçi olalım. GAP Master Planında ihracat üssü olarak tanımlanan Åžanlıurfa’da, GüneydoÄŸu Ä°hracatçı Birlikleri Ä°rtibat Bürosu, bu kurumun BaÅŸkanlar Kurulu kararıyla kapatıldı. Dış Ticaret MüsteÅŸarlığı da bu kararı onayladı. Bu konudaki yanlış da bir an önce giderilmeli’ dedi. Harran isot kabuÄŸuna sığmıyorÅžanlıurfa’nın meÅŸhur pul biberi isot artık Avrupa marketlerinde de satılıyor. Aydın Gıda Sanayi’nin ürettiÄŸi Harran markalı isot pul biberler Türklerin yoÄŸun olarak yaÅŸadığı Avrupa ülkelerine ihraç ediliyor. Almanya, Fransa, Avusturya ve Azerbaycan gibi ülkelere ihraç edilen Harran Ä°sot’ta aflatoksin bulunmuyor. Avrupa’ya gönderilen isotlar önce Tarım Ä°l Müdürlüğü Gıda Kontrol Laboratuvarı’nda ardından da TÃœBÄ°TAK’ta analiz edilereksaÄŸlığa uygunluÄŸu belgeleniyor. Kentte 1998’de kurulan Ä°sot Ãœretim tesisinin ortaklarından Ömer Aksoy tek sıkıntılarının teknolojilerini yenileyememek olduÄŸunu belirterek bunun nedenini de hükümetin bölge üreticisine yeterli destek vermeyiÅŸi ve ona baÄŸlı olarak finans sıkıntısı olduÄŸunu söyledi. Aksoy, ‘Fabrikamızın üretim kapasitesi yıllık 300 ton. Fakat biz ÅŸu anda yılda 200-225 ton arası üretim yapıyoruz. Ä°lk iÅŸe baÅŸladığımızda yıllık 20 ton üretiyorduk bu rakama ulaÅŸtık. Ãœretim dönemi yaklaşık 4 bin metrekare alana sahip fabrikada 70 işçi çalışıyor. Ãœretilen isotu kilosunu 8 ile 12,5 milyon lira arasında fiyatla pazarlıyoruz’ dedi. Irak savaşı Åžanlıurfa ihracatına darbe vurduÅžanlıurfa Ticaret ve Sanayi Odası BaÅŸkanı Ä°smail Demirkol, Irak’taki savaşın bölge ve Åžanlıurfa ekonomisini çok olumsuz etkilediÄŸini söyledi. Demirkol bu konuda şöyle konuÅŸtu: ‘Ekonomik büyüme son 10 yılda ciddi bir ivme kazanmıştı. Önce 2000-2001 krizleri kaynak sıkıntısı doÄŸurdu tarım ürünleri fiyatlarıyla maliyetler aynı ölçülerde artmadı. GAP da doÄŸal olarak bu süreçten olumsuz etkilendi. Sonra da Irak’ta savaÅŸ baÅŸladı. Irak, kendi pazarı yanı sıra bizim için B.A.E, Kuveyt ve Suudi Arabistan pazarları için bir geçiÅŸ yoludur. Irak’taki karmaÅŸa bütün ülkemizin ekonomisini etkilediÄŸi gibi Åžanlıurfa’nın ihracatına da darbe vurdu. Tüccarlarımız güvenlik sorunu yaşıyor ve bu da ticaret menfi etkiliyor.’ Åžanlıurfalı giriÅŸimcinin profiliÅžUTSO 1894’te kurulmuÅŸ Türkiye’nin ilk Oda’larından biridir. Halen 9.000 kayıtlı, 4.500 faal üyesi bulunuyor. Ä°ÅŸletmelerin yüzde 86’sı sahibi tarafından yönetiliyor. Profesyonel yönetici genellikle çok ortaklı ÅŸirketlerde bulunuyor.Yöneticilik yapanların yüzde 40‘ı, 40-49 yaÅŸ, yüzde 50’si 30-39 yaÅŸ arasında ve tamamına yakını erkek.Yüzde 60’ı orta-lise, % 27’si üniversite-yüksek lisans, yüzde 11.7’si ilkokul mezunu.Profesyonel yöneticilerin yüzde 29’u iÅŸletme-iktisat fakültesi, yüzde 47’si mühendislik fakültesi mezunu. Yüzde 66’sı yabancı dil biliyor.Yüzde 65’i hiç yurt dışına çıkmamış. Yurt dışı seyahatlere çıkanların ülkelere göre dağılımı; yüzde 65’i Orta Asya ülkelerine, yüzde 65’i Avrupa BirliÄŸi ülkelerine , yüzde 35’i OrtaoÄŸu ve Arap Ãœlkelerine, yüzde 15’i de ABD’ye seyahat etmiÅŸ. Yüzde 15’i hiçbir yayını takip etmiyor. Yüzde 56.6’sı günlük gazete, yüzde 40’ı ekonomik içerikli dergiler, yüzde 31.6’sı mesleki yayınlar okuyor.Mezopotamya Sümbülü yeniden keÅŸfedildiDünyada yalnızca Åžanlıurfa’da yetiÅŸtiÄŸi bildirilen, divan edebiyatı ÅŸiirlerine konu olan ve 116 yıl önce keÅŸfedilen ‘Mezopotamya Sümbülü’ne, Harran Ãœniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi öğretim üyelerince yapılan bir araÅŸtırmayla yeniden rastlandı. Fakültenin Botanik Bölümü Öğretim Ãœyesi Yrd. Doç. Dr. Hasan Akan, bir yüksek lisans öğrencisinin tezinden yola çıkarak AraÅŸtırma Görevlisi Ä°smail Eker’le 4 yıl boyunca sürdürdükleri araÅŸtırma sonucunda, literatürde ‘Scilla ’Mesopotamica Speta’ olarak adlandırılan çiçeÄŸe, Halfeti’de Rumkale civarında rastladıklarını söyledi. Bitkinin GAP kapsamındaki baraj ve göletlerin yanı başında olması ve aşırı otlatma riski altına bulunduÄŸuna dikkati çeken Akan, ‘Çok az bir finansmanla ve Türkiye’nin önemli araÅŸtırma merkezlerinin desteÄŸiyle bitki soÄŸanlarını toplayabiliriz. Yeni tohumlarla, bu deÄŸerli çiçeÄŸi bölgede yaÅŸatabilir, hatta adına festivaller bile düzenleyebiliriz’ dedi.Â