Boğaz'da bir Alman şehitliği
Güncelleme Tarihi:
İstanbul Boğazı'nın en nadide köşelerinden Tarabya sırtlarındaki Alman Askeri Mezarlığı, başta Çanakkale olmak üzere Birinci ve İkinci Dünya savaşlarında ölen 697 Alman askerinin ebedi istirahatgahı olarak dikkat çekiyor.
2. Abdülhamit'in diplomatik kullanım amaçlı olarak 1880 yılında Alman İmparatorluğu'na hediye ettiği Tarabya'daki araziye, 1887 yılında Osmanlı mimarisi de dikkate alınarak Alman Büyükelçisinin yazlık rezidansı inşa edildi.
Bu arada, Osmanlı İmparatorluğu'nun Birinci Dünya Savaşı'na katılmasıyla açılan Çanakkale cephesinde Alman askerleri de savaşarak hayatlarını kaybetti. Bunun üzerine rezidansın bahçesinde 1916 yılında Çanakkale Savaşı'nda hayatını kaybeden Alman askerleri için bir şehitlik oluşturuldu.
1916-1917 yıllarında İstanbul'da görev yapan Büyükelçi Von Kuhlmann, dönemin ünlü heykeltıraşı Georg Kolbe'yi Tarabya'daki askeri mezarlığın yapımında görevlendirdi. Kolbe de şehitlik alanını taraça şeklinde tasarladı ve ölen askerlerin anısına bir heykel yaptı. Heykel, ölen askerleri koruyan bir meleği tasvir ediyor.
Alman Şehitliği'nde, başta Çanakkale olmak üzere Birinci ve İkinci Dünya savaşlarında ölen 697 Alman askeri yatıyor. Bu mezarların 20'sinde, Birinci Dünya Savaşı sırasında Karadeniz'de görev yaparken batırılan Alman denizaltısı UB-46'dan yaklaşık 15 yıl önce çıkarılan askerlerin iskeletleri bulunuyor.
OSMANLI PAŞASI ALMAN VON DER GOLTZ
Alman Askeri Mezarlığı'nda yatan Alman askerleri arasında, Osmanlı ordusunun Kurmay Başkan Yardımcılığı'na ve Mareşal rütbesine kadar yükselen ve 6. Ordu Komutanı olarak da görev yapan Colmar Freiherr von der Goltz Paşa da yer alıyor.
Osmanlı ordusunun modernizasyonu için İstanbul'a gelen ve uzun yıllar Osmanlı ordusuna hizmet veren Von Der Goltz Paşa, 19 Nisan 1916'da Bağdat'ta tifüs nedeniyle oluşan yüksek ateş sonucu vefat etti.
Von Der Goltz Paşa, vasiyeti üzerine Türk ve Alman bayraklarına sarılı olarak Tarabya'daki mezarlığa defnedildi. Von Der Goltz Paşa'nın mezar taşında haç ve ayyıldız da bulunuyor.
Mezarlıkta ayrıca, İstanbul'da büyükelçi olarak görev yapan ve Haziran 1915'te ölen Erich Von Leipzig ve Ekim 1915'te ölen büyükelçi Hans Freiherr Von Wangenheim de yatıyor.
ŞEHİTLİKTE BİR DE PRENSES YATIYOR
Şehitlikte bir de prenses yatıyor. Birinci Dünya Savaşı sırasında hemşire olarak görev yapan Prenses Marie zu Hohenlohe-Ingelfingen'in mezarı da burada yer alıyor.
Bu arada, Tarabya'daki şehitler için her yıl Alman Milli Matem Günü'nde, Alman ve Türk askeri temsilcilerin huzurunda tören düzenleniyor.
Öte yandan, Alman-Türk Diyaloğu'nun mekanı olarak da hizmet veren tarihi yazlık rezidansın arazisi üzerinde, bir de “gizli bahçe” bulunuyor.
Yüksek duvarlarla çevrili olan bahçenin girişinde Sultan 2. Mahmut'un tuğrasının yer aldığı demir döküm kitabeli kemer de dikkat çekiyor.