Boğaz Tüzüğü kazayı yüzde 60 düşürdü

YILDA ortalama 720 bin deniz aracının geçiş yaptığı İstanbul Boğazı’nda, en fazla kaza, Boğaz giriş-çıkış noktaları ile Büyükdere-Umuryeri, Bebek-Kandilli, İstinye-Paşabahçe ve Üsküdar-Karaköy arasında meydana geliyor.

Denizcilik Müsteşarlığı Deniz Ticaret Kontrol Merkezi verilerine göre, geçen yıl, İstanbul Boğazı’ndan 47 bin 906 gemi, 293 milyon 342 bin 759 grostonluk yükle geçiş yaptı. Bu gemilerin yüzde 95’i de 500 grostonun üzerinde yük taşıdı.

Boğaz’dan geçiş yapan yük gemilerinden sadece yüzde 38’i kılavuz kaptan alırken, kılavuz kaptan almayan gemilerin yüzde 64’ü ise seyir planı vermekle yetindi. En az kılavuz kaptan alanlar sıralamasında, yüzde 93’le Suriye bayraklı gemiler ilk sırada yer aldı. Bunu yüzde 53’le Rusya, yüzde 44’le Ukrayna ve yüzde 33’le de Malta bandıralı gemiler izledi.

Geçiş yapan gemilerin bayrağını taşıdığı ülkeler sıralamasında da, 5 bin 661 gemiyle Malta birinci, 5 bin 453 gemiyle Ukrayna ikinci, 5 bin 224 gemiyle Rusya üçüncü, 2 bin 321 gemiyle de Suriye dördüncü sırada yer aldı.

Tehlikeli madde olarak nitelendirilen ham petrol, LPG ve kimyasal madde taşıyan gemi sayısı 5 bin 504’ü bulurken, taşınan yük miktarı da81 milyon 515 bin 453 groston olarak gerçekleşti.

Tüzüğün başarısı

İstanbul Boğazı’nda meydana gelen kazaların istatistiklerine bakıldığında, 1994 yılında yürürlüğe giren ‘Türk Boğaz Tüzüğü’nün hayata geçirilmesiyle kaza sayısında büyük düşüş yaşandı.

1990 ile tüzüğün yayınlandığı 1994 arasında 166 kaza meydana gelirken, 1994 ile 1999 arasındaki kaza sayısı 70 olarak gerçekleşti. En fazla kazayı başta Rusya olmak üzere Malta ve Honduras bandıralı gemiler yaptı.

Kazalar en çok Boğaz’ın giriş ve çıkış noktaları olan Ahırkapı-Harem-Haydarpaşa-Eminönü üçgeni ile Anadolufeneri-Garipçe-Poyraz üçgeni, Rumelikavağı-Anadolukavağı, Büyükdere-Umuryeri, Tarabya-Beykoz, İstinye-Paşabahçe, Bebek-Kandilli-Arnavutköy-Vaniköy ve Üsküdar-Karaköy arasında oluyor.

GEÇEN YIL MEYDANA GELEN KAZALAR

13 Ocak’ta, Ahırkapı açıklarında, Sao Tome bandıralı 2 bin 796 grostonluk kuru yük gemisinde yangın çıktı. Yangın sonunda gemide hasar meydana geldi.

28 Ocak’ta, Yeniköy Çakarı civarında, Hollanda bandıralı 2 bin 994 grostonluk konteynır karaya oturdu. Can ve mal kaybı olmadı.

21 Şubat’ta, Ahırkapı demir yerinde, Cezayir bandıralı 8 bin 553 grostonluk kuru yük gemisi, Belize bandıralı gemiyle çarpıştı. Olayda can kaybı olmazken, her iki gemide de maddi hasar meydana geldi.

23 Şubat’ta, Ahırkapı demir yerinde, Honduras bandıralı 4 bin 289 grostonluk kuru yük gemisi, şiddetli lodos nedeniyle karaya oturdu. Hacizli olan geminin enkazı halen kaldırılmadı.

28 Ağustos’ta, Türkeli Boğaz ağzında, Malta bandıralı 14 bin 386 grostonluk gemi, 359 grostonluk Kaptan Hilmi kosteriyle çarpıştı. Kazada, kosterde büyük hasar meydana geldi.

7 Eylül’de, Karabacak-1 adlı 995 grostonluk Türk kosteri, Yeniköy Vapur İskelesi’ne çarptı. Kaza sonucu koster batma tehlikesi geçirirken, iskelede maddi hasar oluştu.

28 Ekim’de, Kandilli’nin güneyinde, Rusya bandıralı 2 bin 871 grostonluk tanker, dümen arızası nedeniyle sahile baştan kara oldu. Kılavuz kaptanın da bulunduğu kazada, şans eseri, büyük bir facia ucuz atlatıldı.

7 Kasım’da, Ahırkapı demir yeri önlerinde, Belize bandıralı 5 bin 945 grostonluk kuru yük gemisi, 16 bin 166 grostonluk Bulgar bandıralı dökmeci gemisiyle çarpıştı. Kılavuz kaptanın da bulunduğu olayda, Belize bandıralı gemi batarken, mürettebatı kurtarıldı. Batık, halen Marmara Denizi’nde çıkartılmayı bekliyor.

10 Kasım’da, Umuryeri’nde, Malta bandıralı 2 bin 332 grostonluk tanker karaya oturdu. Olayda can ve mal kaybı olmadı.

1 Aralık’ta, İstinye açıklarında, Kamboçya bandıralı 16 bin 38 grostonluk dökmeci gemisi, makine arızası nedeniyle karaya oturdu.

6 Aralık’ta, Ahırkapı önlerinde, Malta bandıralı 45 bin 752 grostonluk tanker, kılavuz kaptan olmasına rağmen hatalı seyir nedeniyle karaya oturdu. Olayda can ve mal kaybı olmadı.

10 Aralık’ta, Kız Kulesi önlerinde, araba vapuru ile Rusya bandıralı 2 bin 488 grostonluk kuru yük gemisi çarpıştı. Olayda şans eseri can ve mal kaybı olmadı.

23 Aralık’ta, Ahırkapı demir yerinde, Tayfun Bayraktar adlı kuru yük gemisi, şiddetli lodos nedeniyle, Honduras bandıralı 2 bin 68 grostonluk kuru yük gemisiyle çarpıştı. Kaza sonucu Honduras bandıralıgemide yangın çıktı, mürettebatı kurtarıldı.

29 Aralık’ta, Florya açıklarında, Rusya bandıralı Volgoneft 248 adlı tanker, şiddetli lodos nedeniyle, bir süre sürüklendikten sonra ikiye bölünerek karaya oturdu. 900 ton fueloilin denize dökülmesi sonucu büyük bir çevre felaketi yaşandı.