Boeing'in yeni sistemi ilk kez THY'de deneniyor

Amerikan havacılık ÅŸirketi Boeing'de çalışan Türk mühendis Aydın Akdeniz'in geliÅŸtirdiÄŸi ve uçakların gövdesinde sert iniÅŸler ile küçük çarpmalardan oluÅŸan hasarları otomatik olarak belirleyen "Yapısal Direnç Kontrolü" sistemi, ilk kez THY'nin Boeing 737-800 tipi uçağında denemeye alındı. Boeing'in 2008 yılında piyasaya süreceÄŸi kompozit gövdeli "7E7" tipi yolcu uçaklarında geniÅŸ kapsamlı olarak kullanacağı sistemin tanıtımı, projeyi geliÅŸtiren Türk mühendis Aydın Akdeniz tarafından THY Bakım Hangarı'nda yapıldı.    Akdeniz, "Yapısal Direnç Kontrolü" sisteminin uçuÅŸ güvenliÄŸini önemli ölçüde artırdığını vurgulayarak, sistem sayesinde artık uçaklardaki yapısal yıpranmaların teknisyenlerin rutin kontrolleri dışında otomatik olarak belirlenebildiÄŸini söyledi.     Sistemin uçaklara takılmasının önemli ölçüde zaman ve maddi tasarruf saÄŸlayacağına dikkat çeken Akdeniz, şöyle dedi: "Uçaklardaki yapısal yıpranmaların tesbiti, genellikle bakım teknisyenlerinin rutin kontrolleri sırasında gerçekleÅŸtiriliyor. Ufak çarpmaların, yapı yorulmasının ve sert iniÅŸlerin uçağın gövdesinde yarattığı hasarların oluÅŸtuÄŸu anda otomatik olarak belirlenmesiyle, bakımlar da rutin kontroller beklenmeksizin yapılabiliyor. Mevcut sistemle sert iniÅŸ sonucu oluÅŸan hasarlar da 72 saate varan kontrollerde belirlenirken, yeni sistem bu süreyi bir saate kadar indirebiliyor. Dolayısıyla uçaklar havada daha fazla kalacağı için, ekonomik açıdan çok önemli avantajlar getiriyor. Ayrıca, insan gözünden kaçabilen bazı hasarları daha saÄŸlıklı belirleyen cihaz uçuÅŸ güvenliÄŸini artırıyor."  SÄ°STEM...        Hasarın yeri ve büyüklüğünü anında belirleyen yeni sistem, uçağın hassas bölgelerine yapıştırılan sensörler ve bir merkeze konulan özel bilgi toplama kutusundan oluÅŸuyor. Bu sistem sayesinde, uçuÅŸ halindeki uçaklarda türbülans veya yıldırım çarpması gibi dış etkenlerden oluÅŸan hasarların büyüklüğü, uçak daha havadayken teknik merkeze ulaÅŸan sinyaller sayesinde belirlenerek, uçağın uçuÅŸa devam edip etmeyeceÄŸi ortaya çıkarılıyor. Sivil havacılık alanında dünyada ilk olarak THY'nin Boeing 737-800tipi uçaklarında denenecek sistem, oluÅŸan hasarlarla ilgili verileri 4yıl boyunca toplayacak. THY mühendisleri, aldıkları sonuçları halihazırda kullandıkları bakım sistemiyle karşılaÅŸtırarak analiz yapabilecek.     Â