Boeing, kazadan sonra 737 kullanıcılarını bir daha uyardı
Güncelleme Tarihi:
İSTANBUL, (DHA)
Oluşturulma Tarihi: Mart 25, 2009 13:29
TÜRK Hava Yolları'nın (THY) 25 Şubat'ta Amsterdam'da meydana gelen kazası sonra uçağın imalatçısı Boeing, ‘Boeing 737' kullanan havayollarını radyo altimetresi konusunda ikinci kez uyardı. Pilotların temel uçuş kurallarını unutmayarak sistemleri sürekli kontrol etmesini isteyen Boeing, gerektiği durumlarda hemen oto pilottan çıkarak manuel uçuşa geçmelerini istedi.
Kazada yapılan ilk incelemede kokpitte sol tarafta kaptan pilotun önünde bulunan radyo altimetresinin arızalı olarak 1950 feet yani 594 metre yerine eksi 8 feet yani eksi 2.4 metre ölçmüştü. Uçağı kumanda eden oto pilot ve motorları kontrol eden auto throttle sistemi, kullanım sağ taraftaki ikinci pilotta olmasına rağmen yanlış bilgilere göre uçağı iniş durumuna getirmiş ve motor gücünü azaltmıştı. Uçağın süratsiz kalması nedeniyle Boeing 737-800, piste yaklaşık 1.5 kilometre mesafede düşmüş, olayda 4'ü mürettebat olmak üzere 9 kişi hayatını kaybetmişti.
KAZANIN NEDENLERİNDEN BİRİ
İmalatçının 19 Mart tarihinde yayınlanan Boeing Uçuş Operasyonları Teknik Bülteni’nde, kaza nedenlerinden birinin Kısa Menzilli Radyo Altimetresi’nin (Low Range Radia Altimeter-LRRA) yanlış çalışmasının olduğu belirtildi. Raporda kazanın oluşu şöyle açıklandı:
* Bazı 737 uçaklarında oto pilot ve autothrottle sisteminin soldaki radyo altimetreden beslendiğine dikkat çekilerek, uçağın iniş için yaklaşırken 594 metrede 12.5 derece flap konulduğunda radyo altimetresinin Amsterdam Schiphol Havalimanı pistinin denizden yüksekliği olan eksi 2,4 metreyi okuduğunu ve uçağı iniyor zannetti.
* Gaz kolları, tekerleklerin piste değmek üzere olduğunu varsayarak en düşük seviye olan ‘IDLE' pozisyonuna alındı.
* Arızalı olan göstergede çalışmadığını belirten bir uyarı bayrağı çıkmadı.
* Sistem arızasının başladığı 594 metreden kaza anına kadar geçen 100 saniyelik bölümün 70 saniyesinde uçak yaklaşmaya hava trafik kontrol merkezi tarafından yüksek ve süratli alındığı için minimum seviyedeki motor gücü, 737-800 tipi uçağın uçuşu için yeterli bir güç sağladı.
* Son 30 saniyede uçağın yaklaşma hızı saatte 259 kilometreden saatte 185 kilometreye düştü. Uçak stall oldu yani süratsiz kalarak yere vurdu.
NE YAPILACAK?
Boeing’in ‘1-1237978395' numaralı, Birim Müdürü Jack Arnold imzalı ‘Uçuş Operasyon Bülteni'nde pilotlara önemli uyarıda bulunarak klasik havacılık kuralları hatırlatıldı. Bültende her zaman uygulanması gereken kurallar şöyle sıralandı:
* Otomatik veya manuel uçuşta pilotlar her zaman ana göstergeleri (sürat saati, yükseklik ölçer ve uçağın durumunu göstergesi) takip etmeli.
* Sistemlerde bir farklılık görüldüğünde pilotlar birbirlerine ikazlarını açık ve kesin bir ifadeyle yapmalı.
* Herhangi bir ikaz geldiğinde hemen müdahale ederek uçağı hangi pilot uçuruyorsa uçuşa o devam etmeli.
Durum analiz edilmeli ve ona göre hareket edilmeli.
KAZANIN NEDENLERİNDEN BİRİ
İmalatçının 19 Mart tarihinde yayınlanan Boeing Uçuş Operasyonları Teknik Bülteni’nde, kaza nedenlerinden birinin Kısa Menzilli Radyo Altimetresi’nin (Low Range Radia Altimeter-LRRA) yanlış çalışmasının olduğu belirtildi. Raporda kazanın oluşu şöyle açıklandı:
* Bazı 737 uçaklarında oto pilot ve autothrottle sisteminin soldaki radyo altimetreden beslendiğine dikkat çekilerek, uçağın iniş için yaklaşırken 594 metrede 12.5 derece flap konulduğunda radyo altimetresinin Amsterdam Schiphol Havalimanı pistinin denizden yüksekliği olan eksi 2,4 metreyi okuduğunu ve uçağı iniyor zannetti.
* Gaz kolları, tekerleklerin piste değmek üzere olduğunu varsayarak en düşük seviye olan ‘IDLE' pozisyonuna alındı.
* Arızalı olan göstergede çalışmadığını belirten bir uyarı bayrağı çıkmadı.
* Sistem arızasının başladığı 594 metreden kaza anına kadar geçen 100 saniyelik bölümün 70 saniyesinde uçak yaklaşmaya hava trafik kontrol merkezi tarafından yüksek ve süratli alındığı için minimum seviyedeki motor gücü, 737-800 tipi uçağın uçuşu için yeterli bir güç sağladı.
* Son 30 saniyede uçağın yaklaşma hızı saatte 259 kilometreden saatte 185 kilometreye düştü. Uçak stall oldu yani süratsiz kalarak yere vurdu.
NE YAPILACAK?
Boeing’in ‘1-1237978395' numaralı, Birim Müdürü Jack Arnold imzalı ‘Uçuş Operasyon Bülteni'nde pilotlara önemli uyarıda bulunarak klasik havacılık kuralları hatırlatıldı. Bültende her zaman uygulanması gereken kurallar şöyle sıralandı:
* Otomatik veya manuel uçuşta pilotlar her zaman ana göstergeleri (sürat saati, yükseklik ölçer ve uçağın durumunu göstergesi) takip etmeli.
* Sistemlerde bir farklılık görüldüğünde pilotlar birbirlerine ikazlarını açık ve kesin bir ifadeyle yapmalı.
* Herhangi bir ikaz geldiğinde hemen müdahale ederek uçağı hangi pilot uçuruyorsa uçuşa o devam etmeli.
Durum analiz edilmeli ve ona göre hareket edilmeli.