Bodrum'da ‘Saynur Gelendost Sokağı’ krizi

Bodrum Belediyesi’nce Gelendost’un adının verildiği sokağı 1.5 saat boyunca haritayla aramalarına rağmen bulamayan 40’a yakın çevreci tepki gösterdi. Akdeniz Çevre Platformu’ndan Reşat Uygun, “Türkiye’nin çevre liderinin, çevre öncüsünün adı Bodrum’un en ücra köşesinde, bilinmeyen bir noktada bir sokağa verilmiş. Bu Gelendost’a yapılan bir saygısızlıktır” dedi. Çevreciler, bir elektrik direğine ‘Saynur Gelendost Sokağı’ yazılı kağıdı asıp Bodrum Belediyesi’ni protesto etti.

Kendini çevreci eylemlere adayan ve 2 Mart 2003 tarihinde 73 yaşında hayatını kaybeden Bodrum Gönüllüler Derneği eski Başkanı Saynur Gelendost’u anma törenleri bir krize neden oldu. ‘Çevreci Ana’ adıyla bilinen Gelendost için bugün ilk tören Türbe Mezarlığı’ndaki kabri başında yapıldı. Bodrum Gönüllüler Derneği Başkanı Cemile Uygur, oğlu Serhat Gelendost, Marmaris Çevre Platformu üyesi Gaye Cön ve bugün Gelendost Çevre Ödülü’nü alacak olan İzmirli Avukat Senih Özay ile 40’a yakın çevrecinin katıldığı törende, Çevreci Ana’nın mezarına çiçekler bırakıldı, çevre, barış ve ülkelerarası dostluk adına verdiği mücadele anlatıldı. Çevre örgütleri tarafından bu yıl ikinci kez verilecek olan Gelendost Çevre Ödülü’ne layık görülen Senih Özay şunları söyledi:

“Gelendost çevrenin militanıydı. Gözünü kırpmadan hayatını hiçe sayarak çevre adına para babalarına, sanayicilere ve devlete karşı eylemler yaptı, ses getirdi. Onun cesareti, korkusuzluğu ve gücü tüm çevrecilere örnek olmalıydı. Ama ne yazık ki ülkede artık Gelendostlar yetişmiyor. Bu nedenle bugün alacağım ödül, yıllarca omuz omuza çevre adına mücadele verdiğim dostumun adını taşıdığı için çok mutluyum. Çevre militanının ödülünü yeni çevre militanları yetiştirmek adına alacağım.”

SOKAĞI BULAMADILAR

Çevreciler, mezarlığın ardından Bodrum Belediyesi’nce 2006 yılında Gelendost’un adının verildiği Eskiçeşme Mahallesi 1542 Sokak’ta yapacakları tören için harekete geçti. Gelendost’un adının verildiği sokağı ziyaret edip saygı duruşunda bulunmak isteyen çevreciler, kötü bir sürprizle karşılaştı. Yaklaşık 1.5 saat aramalarına ve haritalardan da destek almalarına rağmen sokağı bulamayan çevreciler isyan etti. Batı Akdeniz Çevre Platformu’ndan Reşat Uygun, “Türkiye’nin çevre liderinin, çevre öncüsünün adı Bodrum’un en ücra köşesinde, bilinmeyen noktada bir sokağa verilmiş. Bu Gelendost’a yapılan bir saygısızlıktır. Bodrum’da onlarca meydan, sahil ve cadde varken, bir ücra köşedeki sokağa adının verilmesi Çevreci Ana’ya yapılan saygısızlıktır” dedi.

Gelendost’un adının Değirmenler Mevkii’ne çıkan ve tüm Gökova’yı gören sokağa verilmesi için Bodrum Belediyesi’ne müracaatta bulunacaklarını belirten Uygun, beraberindeki çevrecilerle birlikte bir elektrik direğine ‘1542 Saynur Gelendost Sokağı’ yazılı kağıdı asıp tepkilerini dile getirdi. Çevreciler daha sonra sokağı bulamadan ayrıldı.

BAŞKAN: ADINI İSTENİLEN YERE VERİRİZ

Bodrum Belediye Başkanı CHP’li Mazlum Ağan da, Gelendost’un adının verildiği sokağın Bodrum Gönüllüleri Derneği’nin üyeleri ile birlikte belediye ekiplerinin ortak çalışması sonucu saptandığını, sonrasında da meclis kararı alındığını belirterek, “Ben de şu anda sokağın tam yerini bilmiyorum. Ancak çevre örgütlerinin sokağın yerine ve konumuna itirazı varsa hemen bize müracaat etsinler. Gerekeni yapar düzeltiriz. İstenilen yere çevre liderinin adını vermekten biz de gurur duyarız. Bu konuda bir art niyet aranmaması gerekir” diye konuştu.

PANELE DE İLGİ GÖSTERİLMEDİ

‘Çevreci Ana’ Saynur Gelendost’u anma etkinliklerinde bir kriz de adına düzenlenen panelde yaşandı. Bodrum Belediyesi’ndeki panele yerel yöneticilerin ilgi göstermemesi ve az sayıda çevrecinin katılması tepki çekti. Bir çaycının elindeki tepsiyle paneli izlemesi ilginç görüntüler oluşturdu.

İzmirli Avukat Senih Özay’ın konuşmacı olduğu ‘Çevre Hukuku ve Yurttaş Girişimleri’ adlı paneli Antalya, Marmaris, Muğla ve Bodrum’daki çevre ve sivil toplum örgütlerinden az sayıda kişi izledi. Bölgedeki tek bir belediye başkanı ve belediye yetkilisinin dahi panele katılmaması çevrecileri isyan ettirdi.

Avukat Özay, 1997 yılında Kardak’a gidip pankart açan ve ‘Burası foklarındır. İki ülkenin de askeri çekilsin’ diyen Gelendost’un yargılandığını, ancak beraat ettiğini anlatırken şunları söyledi:

“Kardak’ın hesabını Yunanistan’daki çevreciler de sordu. Ben de Yunanlı çevre örgütleri temsilcilerine, ‘Sizin Yunanistan’da Saynur Gelendost gibi çevreci lideriniz var mı? Sizin Kardak’a giderek barış ve kardeşlik için pankart açmaya yürekli çevreci Gelendost’unuz oldu mu? Peki Kardak’a gittiği için yargılanan çevreci Gelendost’unuz oldu mu’ dediğimde, hep olumsuz yanıt aldım. Yunanlı çevreciler Gelendost’u her fırsatta sevgi ve saygıyla anıyor. Bundan gurur duyuyorum.”

‘BÜROKRASİ, PARA BABALARI İÇİN HIZLI’

Bugüne kadar 2 bin 500’ün üzerinde çevre davası açtığını vurgulayan Avukat Özay konuşmasına şöyle devam etti:

“Bürokrasi maalesef çevreyi talan etmeye, ranta dönüştürmeye çalışan para babaları ve şirketler adına çok hızlı çalışıyor. Ama çevre adına açılan davalara karşı son derece yavaş çalışıyor, duruyor, hatta geri geri gidiyor. Mahkemeler tarafından resmi kurumlardan istenen belgeler yıllarca ilgili makamlara ulaştırılmıyor. Bu nedenle çevre örgütlerinin sesini daha çok çıkarması, çoğalması, Saynur Gelendost’ların hızla artması gerekiyor. Ancak görüyorum ki, çevre ve sorunlarına başta sahip çıkması gereken yerel yöneticiler ve resmi idareciler burada bu paneli izlemeye gelmezken, kapı kenarında elinde çay tepsisi ile bizi dinleyen çaycı kardeşim bu paneli izlemeye geliyor. Bu da gösteriyor ki biz çevre adına daha çok dava açar, daha çok mücadele veririz.”

ÇAYCIDAN ÇEVRE DERSİ

Elindeki çay tepsisiyle dikkatleri üzerine çeken ve dikkatle paneli izleyen, evli, 3 çocuk babası 50 yaşındaki Feyyaz Bozyer ise 3 yıl önce Balıkesir’in Susurluk İlçesi’nden Bodrum’a gelip yerleştiğini anlatarak şöyle dedi:

“Çevre her geçen gün daha çok kirleniyor. Vatandaşlar, yerel yönetimler ve yöneticiler çok daha duyarlı olmalı. Rant uğruna görmezlikten gelinen çevre felaketlerinde aslında ülkemizin milyarlarca dolar değerindeki güzellikleri yok oluyor. Bence farkında olmadıklarından değil, işlerine gelmediği için değerlerin yok olmasına göz yumuyorlar. Çevre ve doğaya saygılı olmayan kişinin insanlara da saygı ve sevgi duyabileceğini sanmıyorum.”

Yaklaşık iki saat süren çevre panelin bitiminde Avukat Özay’a, Saynur Gelendost Çevre Ödülü plaketini Batı Akdeniz Çevre Platformu Sekreteri Reşat Uygun ile çevreci Bahar Çağlıcan birlikte sundu.

Toplantı sonunda, gelecek günlerde Datça ve Yatağan’da geniş katılımlı çevre panelleri düzenleneceği duyuruldu.