Bodrum’da plan tartışması

Mimarlar Odası Bodrum Temsilcisi Mahmut Yıldırım, bakanlıklar tarafından ‘korumaya’ değil ‘kullanma ve rant sağlamaya’ yönelik yapılan planlamalar nedeniyle Bodrum’un öne çıkan, turizm, tarih, kültür ve doğa değerlerinin yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kaldığını iddia etti.
Turizmin gözde merkezlerinden Bodrum’da, yarımadanın kuzey bölgesinde yer alan Yalıkavak, Gündoğan, Göltürkbükü beldelerinin geçen yıl ‘turizm merkezi’ ilan edilmesinin ardından, imar planları Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yapılırken; güney kısmında yer alan Bodrum, Konacık, Yalı, Bitez, Gümüşlük, Turgutreis, Ortakent-Yahşi ve Mumcular beldelerinde belirsizlik olduğu ortaya çıktı. Güney bölgelerde, Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından üç yıl önce yapılan 1/100 binlik planlara sadık kalmak şartıyla belediyelerin kendilerine özgü 1/1000 ve 1/5 binlik planlar yapmaya başladığı öne sürüldü.

Bodrum Yarımadası’nın kuzey ve güney olarak ikiye bölünüp iki farklı bakanlık tarafından parsellenerek imar planlarının yapılmasını ‘yeni beton mezarlar yaratılmak isteniyor’ diye değerlendiren Mavi Yol Girişimi Sözcüsü Filiz Dizdar, “Her iki bakanlığın yaptığı planların Bodrum Yarımadası’nın SİT alanlarını oluşturan Hazine ve orman arazilerinin yağmasına yönelik olduğunu belirten çekincelerimizi üniversitelerin ve mimarlar odasının raporları ile bakanlığa sunmuş, ilgi gösterilmeyince planların iptali için dava açmış, kazanmıştık. Bu kez bakanlıklar yarımadayı ikiye bölerek hem yerel idarelerin elini kolunu bağlayıp, hem de ‘turizm bölgesi olursa altyapı hizmet birlikleri ile altyapıya destek vereceğiz’ diyerek tutulması imkansız vaatlerle yerel idarelerin gözünü boyamaya çalışıyor. Bu planlara itiraz için 100 bin imza atılmış, 100’ün üzerinde dava açılmıştı. Hala aynı planları farklı taktiklerle uygulamaya koymaya çalışıyorlar. Yerel yönetimlerin görüşlerinin alınmayıp itirazlarının değerlendirilmediği hiçbir plan Bodrum için yararlı olmayacaktır. Bodrumlular olarak ‘durmak yok ranta devam’ diyenlere, ‘planlara karşı mücadeleye devam, yağmaya izin yok’ demeyi sürdüreceğiz” görüşünü dile getirdi.

Mimarlar Odası Bodrum Temsilcisi Mahmut Yıldırım ise bakanlıklar tarafından korumaya değil, kullanma ve rant sağlamaya yönelik yapılan planlamalar nedeniyle Bodrum’un öne çıkan, turizm, tarih, kültür ve doğa değerlerinin yok olma tehlikesi ile karşı karşıya kaldığını belirtti. Yıldırım, “Türkiye’nin 1/250 binlik planı dahi henüz yapılamazken bakanlıkların rant sağlanacak bölgelerde birbirleriyle yarış edercesine planlar yapıp uygulamaya koyması, bunu yaparken de yerel yönetimler ve sivil toplum örgütlerinin görüş ve önerilerini dikkate almaması nedeniyle sık sık dava açmak zorunda kalıyoruz. Açılan davaları kazanırken imar planlarının iptal edilmesi nedeniyle yaşanan başıbozukluk Bodrum ve benzeri bölgelerde aşırı çarpık yapılaşmayı arttırıyor. Bakanlıkların Bodrum ile ilgili yaptığı planlamaların detaylarını ise mimarlar olarak biz bile ancak inşaata başlandığı an farkına varabiliyoruz. Plansızlık artık Bodrum’un kaderi olmamalı” diye konuştu.

Bodrum Belediye Başkanı DP’li Mehmet Kocadon, geçmişte bakanlıkların yaptıkları rant ve yağmaya yönelik planlara karşı üç ayrı dava açıp kazandıklarını hatırlattı. Belediye Başkanı Kocadon şunları söyledi:

“5 bin yıllık tarihi geçmişe sahip Bodrum’un rantına ve yağmalanmaya yönelik planların hazırlanması, yerel yönetim ve sivil toplum örgütlerinin çekincelerinin dikkate alınmaması, kentin beyaz beton mezarlığına çevrilmesi bize en az 20 yıl kaybettirdi. Son olarak Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından hazırlanan 1/100 binlik planlara sadık kalarak 1/1000 ve 1/5 binlik planları yaptık. Muğla Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu’nun onayına sunduk. Yaptığımız plan onaylanırsa 20 yıldır bekleyen otogar, hal binası, sanayi sitesi, eğitim ve kültür tesisleri ve hal binalarını Torba Mahallesi’ndeki yeni yerlerine taşıyabileceğiz. Bodrum plansızlıktan veya Bodrum’un mimari özellikleri dikkate alınmadan yapılan planlardan çok çekti. Asla 5 veya 7 kata izin vermeyeceğiz. Artık planlarla boğuşmayı değil kentimizin 50 yıllık geleceğini düşünerek yapılacak uzun vadeli planlara ihtiyacımız var. Çalışmalarımızı bu yönde hızlandıracağız. Bodrum plansızlıktan çok çekti. İmar konusunda Bodrum çok çekti, rant, yağma ve günübirlik planlar nedeniyle 5 bin yıllık tarihi kent beton kenti haline geldi. Kaçak yapılara bundan böyle müsaade etmeyeceğimiz gibi imar konusundaki hassasiyetimizi de sürdüreceğiz, yapılaşmada ince eleyip sık dokuyacağız. Bodrum’un estetiğini bozacak hiçbir çalışmada olmayacağımız gibi bundan sonra yapacağımız tüm planları Bodrumluların isteklerini ve kentin güzelliğine güzellik katmak için yapacağız. Bodrum eskisi gibi kaçak yapılaşmaya ve beton yığınına teslim olunacak planlardan kurtulacak.”

Yalıkavak Belediye Başkanı CHP’li Mustafa Saruhan da, Gündoğan ve Göltürkbükü belediyeleri ile koruma ve kullanma amaçlı yapılan bakanlık planlarını desteklediklerini belirtti. Ancak plan notları ile ilgili bazı çekincelerinin bulunduğunu ve bunları bakanlığa ilettiklerini ifade eden, Saruhan, bu uyarıların dikkate alınacağına inandıklarını söyledi. Saruhan, “En kötü plan bile plansızlıktan iyidir. Bodrum son yirmi yılı plansızlık ve yanlış planlamalarla geçirdi, tarihi yarımadaya plansızlığın zararı büyük oldu. Turizm Teşvik Kanunu gereğince Turizm Merkezleri’nde her türlü ölçekte planları yapma ve yaptırma yetkisinin Kültür ve Turizm bakanlığındadır. Planlama yetkisinin Bayındırlık ve İskan Bakanlığı’ndan alınarak Kültür ve Turizm Bakanlığı’na geçmesi yöre halkını ve bizleri yıllardır bir türlü sonuçlanamayan planların tamamlanması konusunda umutlandırdı. Bakanlıktan öncelikli beklentimiz son yıllarda hızla gelişim ile birlikte büyüyen katı atıkların geri dönüşümü, kanalizasyon şebekesi, Torba- Göltürkbükü, Göltürkbükü Yalıkavak yolunun genişletilmesidir. Koruma ve kullanma amaçlı, altyapıyı ön planda tutacak her türlü plana destek vereceğiz, işbirliğine hazırız” dedi.